Britse schrijvers met een groot historisch bewustzijn
Boris Johnson De Churchill factor Spectrum, 456 pagina’s, € 24,99
Over Winston Churchill, premier van het Verenigd Koninkrijk gedurende de volle vijf oorlogsjaren, zijn miljarden woorden geschreven.
Toch weet Boris Johnson, met zijn tijdens het burgemeesterschap van Londen geschreven biografie De Churchill factor, ons beeld van de grootste man van de twintigste eeuw te verfijnen. De meest geliefde Britse politicus van nu slaat een brug naar de grootste Britse staatsman uit het recente verleden.
Johnson besteedt veel aandacht aan Churchills kolossale taalvermogen. Niet alleen aan onsterfelijke woorden als: ‘Nooit hebben zovelen zoveel te danken gehad aan zo weinigen,’ toen in de zomer van 1940 Engeland er schijnbaar hopeloos voor stond, maar de uitgedunde Royal Air Force een aanval van de Luftwaffe wist af te slaan.
Weinig bekend is dat Churchill nooit de Nobelprijs voor de Vrede heeft gekregen, maar wel die voor de Literatuur. Zijn memoires vormen meeslepende lectuur. Dat geldt ook voor deze onstuimige biografie. Verdienstelijk is dat Johnson kapitale fouten die Churchill ook aankleefden, niet wegmoffelt.
Zolang het Verenigd Koninkrijk niet mee hoefde te doen, was Churchill een voorstander van verdere Europese eenwording, zoals hij in 1946 in Zürich uiteenzette. Als de premier iets bijzonder waardeerde, zei hij dat het smaakte als ‘je eerste fles champagne in de ochtend’. Zet uw glazen maar vast klaar. (Rik Kuethe)
1 Charles Dickens Het grauwe huis (1852) Hoe Hooggerechtshof levens ontregelt.
2 Wilkie Collins De maansteen (1868) Eerste moderne Engelse detective.
3 Agatha Christie En toen waren er nog maar… (1939) Tien mensen worden op een eiland één voor één vermoord.
4 Virginia Woolf Mrs Dalloway (1925) Alledaags leven in Engeland van WO I.
5 Iris Murdoch Het boek en de broederschap (1987) Oxford-roman vol filosofische en politieke observaties.
6 Tony Judt Na de oorlog (2005) Geschiedenis naoorlogs Europa leest als een roman.
W.G.Sebald De ringen van Saturnus De Bezige Bij, 296 pagina’s, € 24,90
De Duitse schrijver W.G. Sebald (1944-2001), lang woonachtig in Groot-Brittannië, schreef een mooi klein oeuvre, waarin dit een van zijn beste boeken is. Hij gaat op pad in Engeland en schrijft over zijn tocht in een heel eigen stijl: een mengeling van reisverslag, autobiografie, memoire. Erudiet, soms triviaal, onweerstaanbaar. (Liesbeth Wytzes)
Vesna Goldsworthy Gorski Meridiaan, 223 pagina’s, € 19,99
Londen wordt overgenomen door een rijke Russische elite en die realiteit dringt ook door in romans. In Gorski staan deze nieuwe immigranten recht tegenover Britten – Engels tot op hun Marks & Spencer-ondergoed. Rijke Rus Gorski, de mooie Natalja en een jonge boekhandelaar hebben de hoofdrol in deze eigentijdse The Great Gatsby. (Irene Start)
Hilary Mantel – De moord op Margaret Thatcher (fictie) 176 pagina’s, € 19,99 Tien verhalen van de onvolprezen Mantel.
John Lanchester Kapitaal (fictie) 512 pagina’s, € 12,50 Paniek bij welstandige gezinnen die wonen aan Pepys Road in Londen, aan de vooravond van de bankencrisis.
Ali Smith Het een als het ander (fictie) 304 pagina’s, € 24,99 Leven van Engels tienermeisje George raakt verstrengeld met dat van renaissanceschilder.
Ian McEwan Suikertand (fictie) 388 pagina’s, € 24,50 Over Britse veiligheidsdienst MI5 in de jaren zeventig.
Jim Crace Oogst (fictie) 350 pagina’s, € 19,95 Over dorpsgemeenschap in de achttiende eeuw, ten tijde van de oogst. Won de IMPAC Dublin Literary Award.
Elsevier nummer 27, 4 juli 2015