Ahmed al Ahmed, de man die een terrorist op Bondi Beach ontwapende, groeide uit tot een internationale held. Heroïsch voorkwam hij meer slachtoffers. En hij is niet de enige die met gevaar voor eigen leven erger probeerde te voorkomen.
Op 14 december werd de wereld opgeschrikt door de aanslagen op Bondi Beach in Sydney, tijdens de Joodse Chanoeka-viering. Vijftien mensen kwamen die dag om het leven, onder wie een tienjarig meisje.
De Australische autoriteiten merkten de aanslag aan als een antisemitische, terroristische actie. De aanslag werd gepleegd door Sajid Akram (50) en zijn zoon Naveed Akram (24). Inmiddels is vastgesteld dat vader en zoon banden hadden met de terreurorganisatie Islamitische Staat.
Ahmed al Ahmed wereldwijde held
Omdat nagenoeg iedereen tegenwoordig een smartphone op zak heeft, worden terreuraanslagen vrijwel onmiddellijk en van alle kanten vastgelegd en wereldwijd gedeeld. Dat gold ook voor Bondi Beach. Kort na de aanval circuleerden al beelden van gewonden op het strand, en omstanders die slachtoffers probeerden te reanimeren.
Maar het beeld dat waarschijnlijk het meest bleef hangen, was dat van Ahmed al Ahmed. De 43-jarige man schuilde achter een geparkeerde auto, op slechts enkele meters afstand van Sajid Akram, die op dat moment nog steeds schoten loste.
Te zien is hoe Ahmed achter de auto vandaan springt, de dader van achteren vastgrijpt, hem in een wurggreep houdt en het wapen uit zijn handen trekt. Akram druipt vervolgens af. Later bleek dat Ahmed al Ahmed zelf ook gewond raakte bij zijn ingrijpen. Hij ligt nog altijd in het ziekenhuis.
Inmiddels is er ruim 2,5 miljoen dollar voor deze held ingezameld. Terecht, want je moet het maar durven: ingrijpen tijdens een terroristische aanslag, terwijl de hulpdiensten er nog niet zijn. Het kan ook anders lopen: Twee zestigers, Sofia en Boris Gurman, deden ook een poging om een van de schutters te overmeesteren, maar dat werd ze fataal.
De afgelopen jaren zijn er vaker momenten geweest waarop ‘gewone’ burgers met gevaar voor eigen leven, opstonden op het moment dat velen dat niet durfden, en daarmee veel erger wisten te voorkomen.
‘Skateboard-held’ Echeverría
In 2017 werd Londen plotseling opgeschrikt door een terreuraanslag op de London Bridge en de nabijgelegen Borough Market. Rond tien uur ’s avonds was de 39-jarige Spanjaard Ignacio Echeverría met vrienden aan het skateboarden in de buurt van Borough Market.
Echeverría, die werkte als bankier en jurist, zag hoe een politieagent op de grond lag en werd aangevallen door een man die later een terrorist bleek te zijn. Even later richtte diezelfde aanvaller zich op een vrouw.
Echeverría twijfelde geen seconde, stormde op de terrorist af en viel hem aan met zijn skateboard, waarmee hij herhaaldelijk sloeg. Door zijn optreden wist hij de aandacht van de terrorist af te leiden en kregen meerdere omstanders de kans om te vluchten.
Alsof dat nog niet genoeg was, pakte hij ook nog een tweede aanvaller hardhandig aan met zijn skateboard. Uiteindelijk werd Echeverría zelf door andere terroristen van achteren twee keer in de rug gestoken. Hij overleefde het niet.
De aanslag zou de geschiedenis ingaan als de 2017 London Bridge attack. In totaal kwamen daarbij acht mensen om het leven en raakten 48 anderen gewond, van wie 21 ernstig.
Echeverría legende in thuisland
Ignacio Echeverría groeide in Spanje uit tot een legende. In Madrid, waar hij vandaan kwam, werden twee dagen van nationale rouw afgekondigd. Een skatepark werd naar hem vernoemd, als eerbetoon aan zijn liefde voor de sport. Artiesten en sporters droegen overwinningen en liederen aan hem op.
Tijdens een Spaans staatsbezoek in juli 2017 stond koning Felipe VI uitgebreid stil bij zijn heldendaden, en ook tijdens de nationale militaire parade op 12 oktober dat jaar werd aandacht aan hem besteed. Echeverría ontving postuum meerdere eremedailles voor zijn heldhaftige optreden, zowel van Spanje als van het Verenigd Koninkrijk.
Terrorist stuit op Amerikaanse soldaten
Op 21 augustus 2015, om kwart voor zes ’s avonds, stapte Ayoub El Khazzani uit het toilet van een Thalys-trein die onderweg was van Amsterdam naar Parijs. Hij was zwaarbewapend met onder meer een automatisch geweer, een pistool, een mes en een fles benzine. In de wagon trof hij als eerste de 28-jarige Fransman Damien, die probeerde Khazzani te overmeesteren, maar slaagde daar niet in.
Even later kwam de Amerikaanse Fransman Mark Moogalian in actie. Ook hij ging de confrontatie aan en wist Khazzani’s geweer kortstondig af te pakken, waardoor het wapen op de grond viel en blokkeerde. Moogalian werd daarbij neergeschoten en raakte zwaargewond: hij hield zich voor dood op de vloer van de trein.
In de volgende wagon stuitte Khazzani op drie Amerikaanse militairen die met elkaar reisden: de 23-jarige Spencer Stone, de 22-jarige Alek Skarlatos en de 23-jarige Anthony Sadler. Stone was de eerste die ingreep, hij rende op Khazzani af en nam hem in een wurggreep. Met het mes dat Khazzani nog in zijn hand had, stak de terrorist Stone meerdere keren in zijn hand, nek en hoofd.
Amerikaanse militairen overmeesteren Thalys-terrorist
Skarlatos wist vervolgens het geweer, dat was vastgelopen, te grijpen en sloeg met de kolf in op Khazzani, die uiteindelijk het bewustzijn verloor. De 62-jarige Britse passagier Chris Norman en een Franse conducteur hielpen de dader onder controle te houden.
Skarlatos nam zowel het pistool als het geweer van Khazzani af en inspecteerde daarna de rest van de trein, uit vrees dat er meer aanvallers aan boord waren.
Stone, militair opgeleid als medisch specialist, verleende eerste hulp aan Moogalian en redde zijn leven. Bij de aanslag vielen geen dodelijke slachtoffers, maar meerdere mensen raakten ernstig gewond, onder wie de Amerikaanse militairen.
Voor hun optreden werden zij internationaal geprezen en onderscheiden: in Frankrijk ontvingen zij de Légion d’honneur, de hoogste nationale onderscheiding, voor hun heroïsche optreden.
Terrorist bevochten met antieke objecten
In 2019 mocht de eerder al voor terrorisme veroordeelde Usman Khan deelnemen aan een rehabilitatieprogramma voor (ex-)gedetineerden. Tijdens een bijeenkomst in Fishmongers’ Hall, een historische ceremoniële locatie nabij London Bridge, besloot hij een aanslag te plegen. Khan droeg een nep-zelfmoordvest en had twee messen bij zich, waarmee hij begon in te steken op aanwezigen.
Fishmongers’ Hall is een monumentaal gebouw met antieke, ceremoniële objecten aan de muur. Juist die objecten speelden een rol bij het stoppen van de aanval. Terwijl Khan mensen aanviel, grepen meerdere aanwezigen in. Een van hen pakte de slagtand van een narwal (walvis), die als decoratief object aan de muur hing, en gebruikte die om Khan op afstand te houden. Een ander gebruikte een brandblusser, terwijl de Poolse chef-kok Łukasz Koczocik een antieke speer van de muur trok en daarmee de confrontatie aanging.
Vervroegd voor vrij door heroïsch optreden
Onder de aanwezigen bevond zich ook Steven Gallant, een veroordeelde moordenaar die ook via het rehabilitatieprogramma aanwezig was. Samen slaagden de omstanders erin Khan uit de hal te verdrijven. Buiten, op London Bridge, stak Khan opnieuw op mensen in, voor hij door een politieagent in burger werd overmeesterd. Bij de aanslag kwamen drie mensen om het leven, waaronder ook Khan, die werd doodgeschoten door de politie.
Meerdere betrokkenen, onder wie Koczocik en anderen die Khan probeerden tegen te houden, ontvingen hoge Engelse onderscheidingen zoals de Queen’s Gallantry Medal. Ook de rol van Steven Gallant kreeg bijzondere aandacht.
Zijn optreden, waarbij hij met gevaar voor eigen leven probeerde meer slachtoffers te voorkomen, werd door het Britse ministerie van Justitie expliciet meegewogen bij zijn vervroegde vrijlating. In overleg met onder meer de nabestaanden van zijn eerdere slachtoffer, werd besloten dat Gallant, die oorspronkelijk tot levenslang was veroordeeld, in juli 2024 vervroegd vrij kwam.