De Tweede Kamer debatteert donderdag over de deal die Fred Teeven in zijn functie van officier van justitie sloot met drugscrimineel Cees Helman. Kamerleden stelden 94 Kamervragen over de kwestie.
Maar hoe nieuw is de onthulling van televisieprogramma Nieuwsuur en waar draait de zaak precies om? Wij zetten de belangrijkste vragen en antwoorden op een rij.
Wat heeft Teeven precies gedaan?
In 2000 heeft Teeven als officier van justitie een deal gesloten met Cees Helman, waarvan de Belastingdienst niet op de hoogte was. Volgens Nieuwsuur zijn de vele miljoenen die door Helman waren weggestopt op een rekening in Luxemburg witgewassen door het Openbaar Ministerie (OM).
Het gaat om een zogeheten ontnemingsschikking waarbij het op het eerste gezicht lijkt alsof Helman 750.000 gulden betaalde aan de staat. Maar uit de rest van de schikking zou blijken dat het zwart geld van Helman door justitie werd teruggestort op zijn rekening.
De Belastingdienst werd hiervan niet op de hoogte gesteld, dat was onderdeel van de overeenkomst.
Hoe nieuw is deze onthulling?
Niet echt. Een uitgebreide brief van toenmalig voorzitter van het College van procureurs-generaal De Wijkersloot aan minister Benk Korthals (VVD, Justitie) maakt duidelijk dat het OM open is geweest over de deal, meldt De Telegraaf.
Door de schikking met Helman kozen Teeven en plaatsvervangend hoofdofficier van justitie Ben Swagerman voor een pragmatisch oplossing voor een langslepende zaak.
Teeven zei eerder in het boek De waarheid bestaat niet: ‘Niet iedereen was blij op het departement. Natuurlijk was er vooraf overlegd. Ik deed zoiets niet in mijn eentje.’ Opmerkelijk dus dat er nu, een week voor de verkiezingen, 94 Kamervragen over de kwestie, die allang bekend was, worden gesteld.
De kwestie rond de deal van #Teeven met voormalig drugsbaron Cees Helman staat beschreven in de vorig jaar verschenen memoires van Doedens.
— Gerlof Leistra (@GerlofLeistra) March 13, 2014
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Wie is Cees Helman?
Drugscrimineel Helman wordt ook wel ‘de man van 500 miljoen’ genoemd en is in criminele kringen beter bekend als Puk. De geboren Amsterdammer was in de jaren tachtig en negentig prominent doelwit van het OM.
Dankzij Helman zijn enorme partijen hasj en cocaïne in Nederland gekomen. Hij had goede contacten met andere beruchte criminelen, onder wie Klaas Bruinsma. Helman werd in 1984 opgepakt en veroordeeld tot negen jaar cel, maar hij weet uit de Bijlmerbajes te ontsnappen met een semtex-bom.
In 1993 wordt hij opnieuw gearresteerd en wordt hij onderdeel van de grootse drugszaak in Nederland tot dan toe, meldt de Volkskrant. Het OM bereidde een claim voor van 500 miljoen gulden, maar slaagde er niet in om hard te maken dat Helman zoveel had verdiend met drugshandel. Helman sloot in 2000 de bewuste deal met justitie.
Wat zijn de reacties nu, veertien jaar na de schikking met Cees Helman?
Teeven gaat niet zelf over deze zaak, maar minister Ivo Opstelten (VVD, Veiligheid en Justitie) moet zich verantwoorden in de Kamer. Teeven heeft wel gezegd dat hij enigszins verbaasd is over de vele vragen. ‘Er is hier eerder al verantwoording over afgelegd. U weet maar een heel klein beetje en ik weet alles.’
Opstelten, die in de Kamer wordt bijgestaan door staatssecretaris Eric Wiebes (PvdA, Financiën), heeft gezegd dat Teeven niets fout heeft gedaan. Alles ging volgens de toen geldende regels. ‘Fred Teeven valt niets te verwijten, het gezag van toen heeft zijn optreden goedgekeurd.’