Het kabinet-Rutte II verkeert in politieke problemen vanwege het opzijschuiven van koningin Beatrix tijdens de kabinetsformatie. Dat zegt PvdA-coryfee Ed van Thijn deze week in Elsevier. De regeringsvorming in 2012 is volgens hem ‘een lichtzinnige kabinetsformatie door onervaren lieden’
De voormalig PvdA-fractieleider, minister en kabinetsinformateur stelt ‘dat je een puinhoop creëert door het staatshoofd zomaar terzijde te schuiven.’
Onvergeeflijke fout
In 2012 greep de Tweede Kamer voor het eerst de regie bij de formatie. Het staatshoofd belandde op een zijspoor. Daardoor maakten de informateurs Henk Kamp (VVD) en Wouter Bos (PvdA) volgens Van Thijn ‘een onvergeeflijke fout’: zij dachten dat het nieuwe kabinet genoeg had aan steun in de Tweede Kamer en vertrouwden erop dat Rutte II met een minderheid in de Eerste Kamer kon regeren.
Had koningin Beatrix de regie behouden, dan was dit niet gebeurd, aldus Van Thijn in Elsevier: ‘Ik wil niet beweren dat de Koningin heilig is of knapper dan de rest, maar ze kent de regels als geen ander. Bovendien omringt ze zich met adviseurs.’
Onervaren en lichtzinnig
Van Thijn denkt niet dat de oude formatieprocedure – met het staatshoofd als spelbewaker – in ere kan worden hersteld. ‘We moeten er wel van leren. De Kamer mag geen informateurs meer aantrekken die daar geen gevoel voor hebben.’
De informateurs Kamp en Bos treft echter niet alle blaam. ‘Ook de onderhandelaars Rutte en Samsom maakten een onvergeeflijke fout. Het gezelschap van vier was onervaren en lichtzinnig.’
Wiegel
Voormalig VVD-leider Hans Wiegel schetst in Elsevier een vernietigend beeld van het kabinet dat nu via de Tweede Kamer naar steun in de Eerste Kamer hengelt. Het kabinet ontkomt er volgens hem niet aan ministers van CDA en D66 aan boord te nemen om zo de parlementaire basis te verbreden.
Premier Rutte schrikt daar volgens Wiegel voor terug, omdat de media zo’n manoeuvre zullen beschrijven als een zwaktebod. Wiegel voorspelt echter dat het binnen vijf weken kan omslaan in ‘een meesterzet’. Wiegel: ‘Wie regeert moet nooit bang zijn voor de kranten.’
Van Thijn zegt in Elsevier: ‘Nederland staat te springen om een sterk en stabiel kabinet. Die term lag VVD-leider Mark Rutte en PvdA-leider Diederik Samsom in de mond bestorven. Maar, oh paradox, ze bouwden een kaartenhuis.’
Ingelogde abonnees van EWmagazine kunnen reageren
Bij het plaatsen van een reactie geldt een aantal voorwaarden. Klik hier voor de voorwaarden.
Reacties die anoniem worden geplaatst of met een overduidelijke schuilnaam zullen door de moderator worden verwijderd, evenals reacties die niets met het onderwerp van het artikel te maken hebben. Dit geldt evenzeer voor racistische of antisemitische reacties. De moderator handelt in opdracht van de hoofdredacteur.