We moeten blij zijn met onze saaie Nederlandse democratie

05 maart 2014Leestijd: 4 minuten

De Europese Unie hamert op democratie en vrije verkiezingen, zonder te begrijpen wat dat precies inhoudt. In Nederland, waar de PvdA haar macht in de grote steden dreigt te verliezen, zijn we gezegend met een saaie cultuur van vreedzame coëxistentie.

Den Haag wordt zenuwachtig. Nee, niet omdat de Russen ons gaan aanvallen. Die rakettest was typisch een grapje van een staat met een minderwaardigheidscomplex.

Evenmin zullen de Oekraïners binnen afzienbare tijd toetreden tot de Europese Unie. Dat gaat niet gebeuren, verzekert Hans van Baalen ons.

En gaat de Amerikaanse president Barack Obama een gewelddadig conflict aan met zijn Russische collega Vladimir Poetin? De Verenigde Staten gaan 600 miljard lenen om de economie te stimuleren. En daarna wil de regering 1.000 miljard lastenverhogingen opleggen. En dat moet de economie stimuleren – Obama’s logica is onnavolgbaar.

Zenuwachtig

Obama verkeert zeker in staat van oorlog. Hij moet een oorlog in zijn eigen huis winnen. Voor de zoveelste keer moet hij de strijd aangaan met het Amerikaanse parlement. Met zijn eigen volk dus, en niet met de Russen.

Waar zijn ze bang voor in Den Haag? Voor u. U hebt geen wapens en u komt niet in opstand. Maar u gaat wel naar de stembus. Dat maakt iedereen nerveus.

De verliezers zullen zich neerleggen bij de verkiezingsuitslag. Zij moeten weer vier jaar wachten op hun beurt; zo werkt de democratie. De uitkomst is uitermate saai. Het is een blog of een column waard, maar meer niet. En wij zijn heel blij dat een democratische uitkomst zo saai en grijs is.

Ten val gebracht

Wat u over de democratie hebt geleerd en verinnerlijkt, is niet vanzelfsprekend. Het verdrag dat de Oekraïners met instemming van de EU en Amerika met de Russische regering tekenden, hield slechts een paar dagen stand.

Het wettelijke regime werd met geweld ten val gebracht. En het verdrag werd op straat tenietgedaan. De Oekraïners zijn nog niet klaar voor democratie.

Democratie werkt daar waar een volk zich aan de wet wil houden. Anders gezegd: democratie kan slechts functioneren wanneer het volk dat via zijn vertegenwoordigers zichzelf de wet oplegt, bereid is daadwerkelijk de wet in acht te nemen.

Stemmachine

Respect voor verdragen is gelijk aan het in acht nemen van de wet. We zien vaker dat juist de verkiezingen niet tot stabiliteit leiden, maar tot onrust en soms ook burgeroorlogachtige toestanden. Ik hou mijn hart vast elke keer wanneer in Afrika vrije verkiezingen worden gehouden.

Democratie is meer dan een stemmachine, zij omvat een cultuur van verdraagzaamheid, geduld en retoriek zonder geweld.

De gemeenteraadsverkiezingen zullen spannend (op onze wijze, namelijk grijs en saai) worden voor de gevestigde politieke bewegingen. Maar omdat hier de democratische cultuur is verinnerlijkt, zal er geen geweld uitbreken naar aanleiding van de verkiezingsuitslag. Toch staat er veel op het spel.

Gevestigde orde

Meer dan duizend lokale partijen zullen de gevestigde orde uitdagen. Volgens een onderzoek van de NOS is het aantal lokale lijsten met 18 procent gestegen ten opzichte van vier jaar geleden. Het aandeel van de landelijke partijen loopt terug: van 1.974 naar 1.895.

De toename van het aantal lokale partijen toont aan dat er nog steeds burgers zijn die actief aan de politiek willen deelnemen. Dat is goed nieuws. Helaas zal de opkomst niet meevallen.

De regerende partijen zullen overal worden uitgedaagd door verschillende politieke bewegingen. Alle ogen zullen gericht zijn op Amsterdam, Den Haag en Rotterdam. In Amsterdam dreigt voor het eerst een – vreedzame – revolutie tegen het eeuwige bewind van de PvdA.

Socialisten

De PvdA wordt uit onverwachte hoek uitgedaagd: D66. De Amsterdamse D66 trekt, gesteund door Alexander Pechtold, ten strijde tegen de heerschappij van de PvdA. Inderdaad mogen van de PvdA andere partijen altijd meedoen, maar het zijn de socialisten die bepalen hoe Amsterdam wordt bestuurd.

Ook in Den Haag zal de PvdA worden uitgedaagd door een sterke tegenhanger, namelijk de PVV. De PVV verloor bij de laatste verkiezen nipt van de PvdA. Het is ironisch dat de PvdA dreigt te worden onttroond door D66 en PVV. Maar dat is niet alles.

Ook in Rotterdam verkeert de PvdA in de gevarenzone. Leefbaar Rotterdam, onder leiding van Joost Eerdmans, is al een complete nachtmerrie voor de PvdA. Eerdmans is een buitengewoon bekwame erfgenaam van Pim Fortuyn. Het wordt niet makkelijk voor de Rotterdamse PvdA.

Vreedzame coëxistentie

Twee landelijke en een lokale partij bedreigen de PvdA in de drie grote steden. Maar op 20 maart, een dag na de verkiezingen, zal er niets bijzonders gebeuren. Nederland zal ook op 20 maart op vreedzame wijze coëxisteren.

Daar gaat het om: de vreedzame coëxistentie na de verkiezingen.

De democratie als een Europees exportproduct kan leiden tot burgeroorlogen. Nederland bewijst dat de democratie als cultuur voor vrede en verdraagzaamheid kan zorgen.

De Europese Unie moet de democratie niet exporteren als stemmachine, maar als een cultuur. Stop de export van democratie als stemmachine.