Een tip voor jury’s van prestigieuze mediaprijzen. Breng voortaan de potentiële inzenders, die hunkeren naar de prijs, op de hoogte van het thema of de thema’s die u in het bewuste jaar super–urgent acht. Dat bespaart een hoop teleurstelling, schrijft Philip van Tijn.
‘Over de uitslag kan niet worden gecorrespondeerd’ stond altijd bij prijsvragen, in de tijd dat er überhaupt nog werd gecorrespondeerd. Een uitslag waaraan een jury te pas is gekomen, is per definitie betwistbaar en er was weinig behoefte aan een oeverloze discussie. De jury heeft gesproken, dat was het. Of, deftiger, zoals het eeuwenlang luidde: ‘Roma locuta, causa finita’, Rome heeft gesproken, de discussie is afgelopen. En ‘Rome’ stond voor de Paus die daar(meestentijds) zetelde.
Philip van Tijn is bestuurder, toezichthouder en adviseur. Hij schrijft wekelijks een blog over de actualiteit.
Desondanks durf ik het aan om bij twee recente toekenningen van prijzen een kanttekening te plaatsen. Prestigieuze prijzen, dat spreekt, anders zou ik er natuurlijk geen aandacht aan besteden.
BOOS veroorzaakte grootste tumult sinds 1951
Afgelopen donderdag werd in het Hilversumse Omroepkwartier – een architectonisch monster dat bedoeld lijkt om alle creativiteit te doden – de Zilveren Nipkowschijf toegekend en uitgereikt. De, uiteraard prestigieuze, prijs van de tv-critici die al zestig jaar bestaat. Er waren drie genomineerde programma’s: Het jaar van Fortuyn, Mijn vader de gelukszoeker en BOOS. De vierdelige dramaserie over de opkomst van en de moord op Pim Fortuyn was, zeker naar Nederlandse normen en budgetten, een prachtige, trefzeker en karakterologisch niets verbloemend geschreven en optimaal gespeelde productie. Een aanschouwelijke en leerzame les in contemporaine vaderlandse geschiedenis.
In de andere genomineerde serie maakte tv-presentatrice Nadia Moussaid met haar vader de tocht die hij destijds vanuit Marokko had ondernomen, in omgekeerde richting. Met veel weemoed, relativering, humor. Een heel mooi programma, juist omdat hierin het verhaal van de gastarbeiders anders wordt verteld dan waaraan we gewend zijn geraakt: niet verkrampt en met een lach en een traan.
De derde kanshebber was dus BOOS en dan vooral de aflevering waarin MeToo centraal stond, in het bijzonder het zogeheten ‘grensoverschrijdend gedrag’ bij het programma The Voice. Het is geen tv-programma, maar een online-programma, waarvan de maker, Tim Hofman, bij herhaling heeft gezegd dat dit voor het doel dat hij beoogt, het ideale format is.
Lees ook van Philip van Tijn: Grenzen overschreden bij beschuldigingen van grensoverschrijdend gedrag
De Nipkowschijf ging, zoals u inmiddels weet, naar BOOS en we zullen nooit met zekerheid weten of dit is gebeurd dankzij of ondanks het afwijkende format. Ik ben wantrouwig genoeg om ‘dankzij’ te denken, want daarmee toont een gezelschap tv-critici open te staan voor de Nieuwe Tijd. Dat blijkt ook al uit de bekroning zelf, want het thema grensoverschrijdend gedrag –dat is het natuurlijk helemaal. Al is het wat overdreven dat de indruk werd gewekt dat nooit in de vaderlandse televisiegeschiedenis sprake is geweest van een programma dat zó veel tumult heeft veroorzaakt. (Die tv-geschiedenis begon op 2 oktober 1951, zeventig jaar en acht maanden geleden).
Gronings gas en prins Bernhard jr. leggen het af tegen slavernijverleden
Afgelopen zaterdag, gisteren wanneer ik dit schrijf, werd de Brusseprijs toegekend aan Roline Redmond. De Brusseprijs is bestemd voor het beste Nederlandstalige journalistieke boek van het jaar. De prijs wordt gefinancierd door het Nederlandse Fonds voor Bijzondere Journalistieke Projecten en bedraagt naast de eer € 10.000 – misschien wel een belangrijke reden dat er sprake was van ‘na een eerste schifting tweehonderd inzendingen’.
Daaronder Gronings goud. Over de macht van het gas en de rol van Rusland, In de ban van Booking.com, De jacht naar succes van Bernhard van Oranje en Sandra Dia. De doop die leidde tot de dood over de dood van een Belgische studente bij de ontgroening.
Alleen al gezien de thema’s allemaal boeken die zonder meer kanshebbers (geweest) zijn voor de Brusseprijs. Alle vier absoluut urgente thema’s, om het maar even eigentijds te zeggen. En voor zover ik de boeken heb gelezen , ook van een journalistiek niveau dat er zijn mag.
Maar ook hier geldt dat er maar één kan winnen, de beste kan zijn, althans volgens de deskundige jury. En dat is dus het boek van Roline Redmond, De Doorsons –op zoek naar een Afro-Amerikaanse slavenfamilie in het Caribisch gebied.
Breng potentiële inzenders op de hoogte van het thema
Het juryrapport zegt er onder meer dit over: ‘De zoektocht naar de wortels en historie van de familie van de auteur verwordt tot een magnum opus waarin de worsteling op zoek naar de waarheid en nieuwe feiten voor de lezer voelbaar wordt.’
Ik laat nu maar even zitten dat ‘verworden’ vrijwel uitsluitend de betekenis heeft van ‘ontaarden’, wat vermoedelijk niet bedoeld is door de jury. En ik betwist evenmin het oordeel, domweg omdat ik het bewuste boek niet heb gelezen.
Ik heb alleen als suggestie voor de jury van de Brusseprijs en ook voor de jury van de Nipkowschijf en voor alle andere relevante jury’s: breng voortaan de potentiële inzenders, die hunkeren naar de prijs, op de hoogte van het thema of de thema’s die u in het bewuste jaar super–urgent acht. Dat bespaart een hoop teleurstelling.