Het vertrouwen in de leider van D66 vertrok per jet(lag)

Sigrid Kaag werd binnengehaald als Cruijff destijds in Barcelona, schrijft Philip van Tijn. Wat geweldig dat iemand van haar statuur zich verwaardigde om naar Nederland af te dalen! Maar sinds donderdag overheerst vooral de treurnis.

De lezer van EW is de afgelopen week niet tekortgekomen: er verschenen vernietigende bijdragen over het optreden – pardon: niet-optreden – van de politiek leider van D66 en de aaneenschakeling van stommiteiten van haar partij om te proberen de schade te beperken. Deze damage control en crisis management waren van een niveau waarvoor de Vereniging van Postduivenhouders zich al in 1960 zou hebben geschaamd. Maar we leven nu in een tijd waarin je de Haagse Hofvijver minstens twee keer kunt dempen met Haagse voorlichters, pr-functionarissen, public affairs-specialisten en ‘strategen’. En het wordt nog erger, want het lijkt wel of in de huidige generatie studenten vrijwel iedereen communicatiewetenschap studeert.

‘Jij zult wel de dag van je leven hebben’, moest ik afgelopen donderdag meermalen horen en in e-mails en appjes lezen. Menigeen dacht dat ik de diepe val van de gemankeerde leider  zou toejuichen, omdat ik als één van de heel weinigen vanaf haar komst naar Nederland – die ik ooit beschreef als de weldaad van een internationale coryfee om uit naastenliefde af te dalen naar ons land – grote twijfels had over de aan haar toegeschreven capaciteiten en geweldige krachten. Maar ik had niet de dag van mijn leven, want ik voelde zo’n diepe gêne over de MeToo-zaak zelf en over de knulligheid waarmee de partij met verreweg het hoogste gemiddelde opleidingsniveau deze zaak had behandeld. En bij het kijken, bijna vijf kwartier achtereen, naar de persconferentie, waarbij de resterende eigen glazen ook nog werden ingegooid.

Wel gevoelens van vilein plezier …

Natuurlijk had ik enig vilein plezier. Het is heerlijk om iemand bezig te zien met hetzelfde draaien van de waarheid en het bijbehorende woordenspel waarvan ze een jaar geleden een ander beschuldigde, waarbij aangetekend dat onze taal in dat jaar is opgeschoven van ‘Ik heb er geen actieve herinnering aan’ naar ‘Ik heb het niet helemaal voor de bril’ (wel die überhippe nieuwe bril, ongetwijfeld aangeschaft op advies van een imagodeskundige). En ook leerzaam, want in mijn hele leven had ik kennelijk nooit geleerd dat ‘spijt’ veel dieper gaat dan ‘excuus’. Ik koester het, want het is vast overgewaaid uit de achterkamertjes van de Verenigde Naties in New York.

En ik had nog een beetje meer plezier. Tijdens de kabinetsformatie (‘Hier scheiden onze wegen’) hield Nederland de adem in: zou de Politiek Leider van D66 haar oog laten vallen op de post Buitenlandse Zaken of Financiën? Haar hart trok naar het eerste, haar verstand naar het tweede, want haar verre voorganger Van Mierlo (met wie zij zich met enige regelmaat vergelijkt door te zeggen dat ze zich natuurlijk niet met hem wil vergelijken) had aangetoond dat je de Partij niet kunt leiden als je regelmatig in het buitenland bent. En economisch kon het toen niet op in ons land, dus de minister van Financiën kon vier jaar lang cadeautjes uitdelen en populair worden. Een half jaar later is zij minister van Bezuiniging en Extra Lasten geworden. En haar tripje naar Washington ondernam zij in de dagen dat de wond bij D66 al begon te etteren als minister van Financiën, want het spreekt vanzelf dat IMF en Wereldbank geen dag langer kunnen draaien als hun vergadering niet wordt bijgewoond door de Nederlandse minister van Financiën.