Ook het gymnasium moet kapot voor de gelijkheid

23 februari 2022Leestijd: 4 minuten
Klaslokaal . Foto: ANP

Van de volstrekt overbodige sociaal-democratische managerslaag moet het gymnasium kapot. Onzin dat het een elitebolwerk voor een vastgeroeste sociale orde is,  schrijft Constanteyn Roelofs.

Een foto in de courant: de hal van mijn oude school waar ik ooit als onzeker bruggertje van 1.56 mijn eerste stappen richting het volwassen leven zette. Ineens kwam alles terug. De geweldige lessen Nederlands van Meneer Vaartjes, het eerste jointje, de Romereis, het ongemakkelijke schuifelen met meisjes met wie ik niet durfde te praten op het schoolfeest en de fantasiewerelden van de games waarin ik me verstopte om de verwarrende sociale werkelijkheid te ontvluchten*, orkestkamp, de debatclub, het schielijk dwalen door de betegelde gangen, de wijze lessen van Meneer Kramer bij Geschiedenis aangaande de winterse oorlogvoering in Rusland… Enfin, zes jaar gymnasium.

Wekelijks verkent historicus Constanteyn Roelofs (1989) de tragikomische tegenstrijdigheden in economie en maatschappij.

Het gymnasium dat dus kapot moet, volgens het artikel. De sociaaldemocratische mandarijnen van allerlei onderwijsraden en scholenkoepels vinden het gymnasium te lastig en ze menen dat het een reservaat is voor mensen met heel veel ‘vinkjes’ – een clubhuis voor de kinderen van hoogopgeleide witte rijken. Voor de gelijkheid moet het kapot en dat daarmee de schaalvergroting in het onderwijs – de heilige graal voor onnodig middle management – verbeterd wordt, is alleen maar mooi meegenomen.

Onzin dat het een elitebolwerk voor een vastgeroeste sociale orde is

Wat mij eigenlijk vooral verwondert, is dat het idee om het gymnasium af te schaffen altijd uit de koker komt van sociaalwetenschappelijke types die zichzelf via het onderwijssysteem omhoog hebben gewerkt en die ontzettend trots zijn op hun PhD’s, academische scouting badges en managementdiploma’s die intellectueel onderscheid impliceren, maar die gewoon niet willen accepteren dat er een school moet zijn voor de geeks en de freaks met supertalenten voor wiskunde of vioolspelen die op een gewone school volledig verveeld zouden raken – of waar ze ondergesneeuwd zouden worden door het sociale geweld van de intellectueel minder bedeelden.

Nog even los van de talentontwikkeling: het verwijt dat het gymnasium een elitebolwerk voor een vastgeroeste sociale orde is, lijkt mij onzin. Nu ben ik misschien wel een ‘zevenvinker’, maar de ellende van het privilegediscours is dat men maar doet alsof wittemannenprivilege zomaar uit de lucht is komen vallen of verdiend is met oneigenlijke middelen, zoals het onderdrukken van bruine mensen.

Een eeuw lang geknokt om hoger te komen op de sociale ladder

Ik vraag me toch sterk af of dat zo is, gezien de plaats die het gymnasium in mijn eigen familiegeschiedenis inneemt. Van beide kanten kom ik uit een provinciale middenklassefamilie met veel mensen in het onderwijs en men heeft al meer dan een eeuw lang geknokt om elke nieuwe generatie van de naam weer een stapje hoger te komen op de sociale ladder. Niet echt knokken, maar gewoon, je best doen op school. Voor de generatie van mijn opa was de kweekschool het hoogst haalbare station in life, voor de generatie van mijn vader was het al heel spannend om vanuit de periferie te gaan studeren en voor mij was het toch een beetje eng om naar school te gaan tussen kinderen uit families (al dan niet uit rode en blauwe boekjes) die al generaties in de Randstedelijke elite zitten.

Het lijkt misschien dat alles mij zomaar is komen aanwaaien, maar er is hard voor gewerkt: mijn vader werkte jarenlang in drie banen tegelijk om ons een goede plek in een goede buurt met dito scholen te gunnen. Zoals u begrijpt vind ik het dus een beetje zuur en zielig als randstadjournalisten van de verstandige bladen of zelfbenoemde diversiteitsexperts (uurtje, factuurtje) maar roepen dat privilege een inherent aangeboren ding is van racistische blanken, in plaats van een zorgvuldig opgebouwd bouwwerk van doorgegeven verdiensten. 

Schaf de nutteloze managerslaag af

Het proces waar mijn familie doorheen gegaan is van sociale stijging of generationele verbetering door een cultuur van netjes je best doen op school, wordt net zo goed doorgemaakt door precies die minderheidsgroepen die die sociaaldemocratische mandarijnen denken te beschermen door het gymnasium af te schaffen. Mijn klasgenoten ‘van kleur’ (zo wil ik dat helemaal niet noemen, maar zo moet het nu eenmaal in het discours) met wie ik naar school ging zijn nu ook allemaal netjes arts, ingenieur of leraar Latijn.

Lees ook dit commentaar over het gymnasium: koester school waar uitblinkende eenling kan excelleren

Er wordt nou nooit eens gevraagd aan ouders uit achterstandsgroepen van kinderen op het gymnasium of ze trots zijn op hun kind of dat ze vinden dat het moeten worden afgeschaft. De antwoorden laten zich immers raden. Het zijn juist de mensen die hard werken aan een beter Nederland en een betere toekomst voor hun familie die de waarde van de hogere schooltypen inzien, ongeacht afkomst of kleur.

Het is de zure, bevoogdende en parasitaire nomenklatoera van de volstrekt overbodige sociaal-democratische managerslaag die ze die kans wil ontnemen. Laten we al die nutteloze ‘raden’ vol apparatsjiks dus maar afschaffen in plaats van het gymnasium te sluiten. 

*Morrowind en Warhammer 40.000, kenners weten waarom.