Topjournalisten: links en ook nog eens rijk

Het blad van de journalistenvakbond NVJ zette de meest vermogende Nederlandse journalisten op een rijtje. De uitslag stemt tot nadenken, schrijft Roelof Bouwman.

Al sinds jaar en dag hebben journalisten in Nederland een uitgesproken links imago. Het is niet moeilijk om te begrijpen hoe dat zo is gekomen.

Journalistenvakbond NVJ: een wonderlijke club

Aan de beeldvorming is bijvoorbeeld sterk bijgedragen door de Nederlandse Vereniging van Journalisten (NVJ). Een wonderlijke club. Ze hadden er jaren een vicevoorzitter die bekendstond als ‘de laatste stalinist van Nederland’: Wim Klinkenberg.

Van persvrijheid moest hij weinig hebben – een curieuze eigenschap voor een bestuurder van een journalistenvakbond – en over de Sovjet-Unie wenste hij geen kwaad woord te horen, zelfs niet toen in 1974 schrijver Alexandr Solzjenitsyn werd verbannen. Toch werd Klinkenberg, toen hij in 1994 opstapte als vicevoorzitter, het erelidmaatschap van de NVJ toegekend en werd hij in ledenblad De Journalist pagina’s lang uitgezwaaid als ‘een monument van eenheid’.

In Utrecht is sinds de jaren zestig de School voor Journalistiek (SvJ) gevestigd, de oudste vakopleiding voor journalisten, tegenwoordig onderdeel van de Hogeschool Utrecht. In 1983 maakte de SvJ trots bekend dat er een nieuwe docent was aangetrokken.

Het betrof Gijs Schreuders, voormalig Tweede Kamerlid van de communistische partij CPN en oud-hoofdredacteur van De Waarheid: een onleesbare partijkrant die – bij gebrek aan abonnees – een paar jaar later op de fles zou gaan. Kennelijk het perfecte cv om een nieuwe generatie journalisten de kneepjes van het vak te leren.

Onderzoek uit 2000: 79 procent journalisten noemt zich links