‘Grote’ linkse partijen zijn met alles bezig behalve met de kiezer

25 augustus 2021Leestijd: 3 minuten
Lilianne Ploumen (PvdA) en Jesse Klaver (GroenLinks). Foto: ANP.

De vrijage tussen PvdA en GroenLinks benadrukt maar weer eens dat er amper nog verschil is tussen de ‘grote’ linkse partijen, constateert Constanteyn Roelofs. Ze zijn allemaal begaan met het klimaat, de derde wereld, mensen die (nog) niet in Nederland leven of die een minuscule minderheid vormen, maar niet met de belastingbetalende burger. Er gaapt een gigantische kloof tussen de dromen en idealen van de linkse bourgeoisie en de gewone kiezer.

Oh ja, de formatie, die hadden we ook nog! Door al dat gedoe met Afghanistan zou je bijna vergeten dat we dichter bij huis ook gewoon problemen hebben met de implementatie van een functionerende democratie. Ruw werden we gewekt uit onze sluimerende desinteresse door het feit dat GroenLinks en PvdA nu samen optreden aan de onderhandelingstafel.

Beide grote linkse partijen komen niet boven tien zetels uit

Constanteyn RoelofsWekelijks verkent historicus Constanteyn Roelofs (1989) de tragikomische tegenstrijdigheden in economie en maatschappij.

Zou dit dan de voorbode zijn voor de lang voorspelde fusie tussen de twee grote partijen op links? Dat van die grote partijen is natuurlijk sarcastisch bedoeld, aangezien beide clubs niet boven de tien zetels uitkomen en een fusie net iets meer zetels op zou leveren dan wat GroenLinks vier jaar geleden in de Kamer had zitten.

Op zich zijn er goede redenen voor een verenigd links front en ideologisch liggen de partijen zo dicht bij elkaar dat het bijna een ‘distinction without a difference’ is. Allemaal voor groen, allemaal voor de multiculturele samenleving, allemaal voor een ‘Nederland voor iedereen’. Bij de vorige Europese verkiezingen moesten er zelfs extra vragen aan de stemwijzer worden toegevoegd om nog een beetje het verschil te zien tussen de twee partijen. De kiezer is trouwens unaniem in het oordeel over deze idealen en stemt gewoon lekker niét op deze gedeelde droom.

Gapende kloof tussen dromen linkse bourgeoisie en gewone kiezer

Natuurlijk, deze idealen zijn zeer populair onder academici en journalisten, mensen die actief deelnemen in partijen en bij bestuurders, maar onder het actieve deel van de politieke gemeenschap – de kiezer – worden deze dromen, ondanks de overweldigende media-aandacht, maar uiterst lauw ontvangen. Er gaapt een gigantische kloof tussen de dromen en idealen van de linkse bourgeoisie en de gewone kiezer.

Dat is, denk ik, omdat die dromen van de linkse bourgeoisie altijd gaan over mensen búiten de politieke gemeenschap: onze kleinkinderen die nog een planeet moeten erven; het Palestijnse volk en alle andere koloniaal geschoffeerde mensen in de derde wereld; de geantropomorfiseerde dieren; de mensen in het asielzoekerscentrum en de bootjes op weg daarnaartoe; de paradijsvogels aan de uiterste eindjes van het geaardheidsspectrum; de zwarte en mohammedaanse onderklassen die in een parallelle gesubsidieerde samenleving leven…

Veilig om met veel bombarie en moreel overwicht van leer te trekken

Fel neemt men het in de krant en de Kamer op voor de (mensen)rechten van mensen die niet in Nederland wonen, hier geen belasting betalen en die niet achter de bar staan bij de voetbalclub. Voor de bourgeoisie van hoogopgeleide idealisten is het echt heel veilig om met veel bombarie en moreel overwicht pal achter dit soort kwesties te gaan staan, omdat ze in feite academisch zijn en de uitkomst van het politieke proces weinig gevolgen heeft voor de eigen positie.

Intern in de partij of bij de hoofdstedelijke dinner parties waar men gewichtig De Groene Amsterdammer van vorige week bespreekt, kan het allemaal kloppen, maar in het stemhokje levert het niets op. De voorgenomen fusie wordt vooral bestreden door mensen die haar veel te cynisch vinden, als een machtspolitiek spel dat niets met idealen van doen heeft. Dat kan wel zo zijn, maar links zou eigenlijk nog veel cynischer moeten zijn: gewoon weer eens kijken welke issues links wél weer boven de vijftig zetels kunnen helpen.