Waarom toch die hijgerige intimidatie in de diaspora’s?

30 juni 2021Leestijd: 3 minuten
Lale Gül bij Op1. Foto: NPO.

Bedreiging en intimidatie van wildvreemden met toevallig dezelfde etnische achtergrond is volstrekt normaal in de diaspora’s, vooral de Turkse. Constanteyn Roelofs schrijft over wat daarachter zit.


Constanteyn RoelofsWekelijks verkent historicus Constanteyn Roelofs (1989) de tragikomische tegenstrijdigheden in economie en maatschappij.

Zoals veel Nederlanders heb ik familie in Amerika. Na de oorlog was er in Nederland gebrek aan alles: landbouwgrond, huizen, banen…

In de Nieuwe Wereld lagen deze zaken  voor het oprapen. Een broer van mijn grootmoeder vertrok naar de oostkust om daar een leven op te bouwen: hij studeerde, dreef een succesvol bouwbedrijf en geniet daar nu van zijn pensioen. Er kwam ook een verre achterneef die handig genoeg Pete heet – een naam die het zowel in de West-Friese polder als in de oerbossen van Oregon prima doet.

Ik zie ze eens in de paar jaar bij een begrafenis of een familiefeest. Maar zou het ooit in me opkomen om op Facebook te gaan checken of ze nog wel Nederlands genoeg zijn? Of ze wel braaf elke zondag naar de R.K.-kerk van hun woonplaats gaan, of ze niet te Amerikaanse kleding dragen – en ze vervolgens de huid vol schelden als ze veramerikaniseren of als heidenen leven?

Hijgerige intimidatie

Of erger nog: zou het ooit in me opkomen om des ochtends achter mijn computertje te kruipen om een willekeurige Vandenbos of DeGraaff in Canada, Australië of Amerika uit te schelden? Natuurlijk niet. Toch is deze vorm van hijgerige intimidatie van wildvreemden met toevallig dezelfde etnische achtergrond volstrekt normaal, zeker onder de wat meer mohammedaans ingestelde diaspora’s, vooral de Turkse.

Lees het interview met Aylin Bilic: ‘Ik heb het idee dat ik een mini-steentje bijdraag’

Het is een thema dat de laatste weken bijzonder in de belangstelling staat. Dit blad besteedde al aandacht aan de intimidatie waaraan vrouwen als Lale Gül en Aylin Bilic blootstaan, maar ook De Groene Amsterdammer en verscheidene programma’s van de NPO spraken uitgebreid met bekende Nederlanders met Turkse wortels, die allemaal leven in de schaduw van voortdurende (online) bedreiging en intimidatie.

Intimidatie dankzij internet

Aan de ene kant is het natuurlijk een modern fenomeen. Internet heeft eenieder de kans gegeven om op elk moment van de dag een (anonieme) scheldkanonnade af te steken, net zoals het panopticon van sociale druk en controle met alle techniek van de 21ste eeuw enorm is uitgebreid.

Aan de andere kant speelt er het eeuwenoude probleem dat de islam een godsdienst is die niet sterk op de dogmatiek is gericht (er zijn maar weinig dogma’s) maar juist sterk op de praxis: openlijk bidden, vasten en je aan de islamitische regels houden. En wie controleert dat? Juist. De andere moslims. Altijd en overal: de Ummah is er ook op internet.

Het verschil tussen de wereld van Mohammed en Europa

Dat verschil tussen orthodoxie en orthopraxie (het juiste geloven versus het juiste doen) en het verschil tussen het individu en de stam als centrum van de beleving is precies wat islamvorsers als Christiaan Snouck Hurgronje als hét grote verschil tussen de wereld van Mohammed en Europa zagen.

Lees het interview van Ron Kosterman met Lale Gül terug: ‘Ik hoop dat de storm gaat liggen’

Leuk, natuurlijk, al dit soort grote historische en technologische lijnen, maar vooral vervelend voor de vele Nederlanders van Turkse komaf die met een been in de eigen traditie en één been in het geïndividualiseerde Westen een bestaan proberen op te bouwen – en vooral omdat ze van de traditionele linkse partijen zo weinig steun ontvangen.

Daar hopen ze immers nog altijd dat er een multiculturele samenleving mogelijk is met behoud van de culturele identiteit van de migrantengemeenschappen – ondanks de essentiële elementen van tribale en religieuze sociale controle die zo’n samenleving in de weg zitten. Maar, zoals de linkse leiders ons maar al te graag voorspiegele: de moderne politiek gaat vooral over het eisen van het onmogelijke.