De strijd tegen Amerikaanse techbedrijven gaat losbarsten

19 juni 2021Leestijd: 3 minuten
Lina Khan gaat de strijd tegen Big Tech aanvoeren. Foto: ANP

De Amerikaanse handelscommissie heeft een nieuwe voorzitter: Lina Khan.  Een uitgesproken tegenstander van grote techbedrijven als Amazon en Facebook. De Amerikaanse politiek verenigt zich in de strijd tegen Big Tech, schrijft Victor Pak.

Victor Pak (1995) is redacteur bij EW. Wekelijks op zaterdag blogt hij over wat er speelt in de Amerikaanse politiek.

De 32-jarige Khan kent een bliksemcarriére. In 2016 werd ze bekend nadat ze als rechtenstudent een artikel publiceerde in de Yale Law Journal. In dat artikel over de paradox van Amazon in het mededingingsrecht valt ze een wijdverbreide opvatting aan: klanten ondervinden volgens Khan wel degelijk hinder van bedrijven die gratis diensten verlenen.

Zo kunnen bedrijven te groot groeien en kleinere concurrenten uit de markt drukken. Wegens de potentiële schade die Amazon aanricht in de markt, moet naar meer dan alleen prijs en productie worden gekeken, betoogde Khan.  Kahns opvattingen staan haaks op die van techgiganten zoals Amazon en Google en voorheen ook die in de Amerikaanse politiek.

FTC neemt techbedrijven op de korrel

Khan kan nu als voorzitter van de Amerikaanse handelscommissie FTC (Federal Trade Commission) haar visie in de praktijk brengen. De FTC oordeelt over fusies van bedrijven, onderzoekt machtsmisbruik en daagt bedrijven voor de rechter. In 2000 overkwam dat Microsoft en oordeelde een rechter dat het bedrijf zich moest opsplitsen. In hoger beroep werd dat oordeel ingetrokken.

Twintig jaar later zit de FTC niet alleen achter Microsoft aan. De commissie heeft ook Amazon, Apple, Facebook en Google op de korrel genomen. Eind vorig jaar klaagde de commissie Facebook aan. De FTC vraagt de  rechter te oordelen of Facebook een monopolie is en onderdelen zoals WhatsApp en Instagram zou moeten verkopen.

Politiek deelt hekel aan machtige techbedrijven

De Democraten veranderden van mening over de macht van grote techbedrijven na de Russische beïnvloedingscampagne tijdens de presidentiële verkiezingen in 2016. De Republikeinen hekelden de macht van de bedrijven nadat die actiever producten en berichten gingen modereren. Zo is voormalig president Donald Trump verbannen van Twitter en Facebook.

De reden voor de onvrede over de Amerikaanse techgiganten mag verschillen,  de aanpak die Democraten en Republikeinen voor ogen hebben, is hetzelfde. De benoeming van Khan werd breed gesteund door beide partijen en ze werken samen aan nieuwe, strenge wetgeving. De macht van de techbedrijven moet worden gebroken.

Vijf wetten om macht van techbedrijven te beteugelen

Om dat voor elkaar te krijgen werden liefst vijf wetten door Republikeinen en Democraten gezamenlijk ingediend in het Huis van Afgevaardigden. Één wet stelt voor dat de FTC van Khan en het ministerie van Justitie de macht krijgen om bedrijven op te breken, zonder tussenkomst van de rechter, als er sprake is van belangenverstrengeling. Een ander wil het bedrijven verbieden om eigen producten op eigen platforms voor te trekken ten koste van concurrenten, zoals onder meer Google doet.

Niet elk voorstel zal uiteindelijk worden aangenomen, maar de tendens voor de techbedrijven is duidelijk: de politiek gaat ze onder vuur nemen.