Premium Lock Stedelijk Museum biedt ruimte aan ‘nuttige idioot’ van terreurclub RaRa

15 oktober 2020Leestijd: 7 minuten
'<p>Door RaRa geclaimde aanslag op het ministerie van Binnenlandse Zaken, 1991. Foto: Arthur Bastiaanse'

In het Stedelijk Museum in Amsterdam is een tentoonstelling te zien waarin 23 kunstenaars de ‘geschiedenis, het collectieve geheugen en de kennis uitdagen’. Een van de opvallendste bijdragen is een (audio)kunstwerk van de Amsterdamse kunstenaar Pieter Paul Pothoven. De kunstenaar  spreekt zelf van een ‘onderzoek’, maar het is wel wat meer dan dat. Het is een nauwelijks verhulde poging tot rehabilitatie van de beruchte terreurgroep RaRa als hedendaagse ‘verzetsstrijders’, vindt Gertjan van Schoonhoven.

RaRa was in de jaren tachtig en negentig verantwoordelijk voor een reeks geruchtmakende aanslagen, onder meer op vestigingen van de zelfbedieningsgroothandel Makro, Shell-tankstations en – begin jaren negentig – het huis van staatssecretaris Aad Kosto (PvdA) van Justitie in Grootschermer en het ministerie van Sociale Zaken in Den Haag.

In de jaren tachtig was het Zuid-Afrikaanse apartheidsregime aanleiding voor de aanslagen,  in de jaren negentig het volgens RaRa ‘fascistische’ Nederlandse asielbeleid.

RaRa veroorzaakte veel materieel, financieel en persoonlijk leed

RaRa staat voor Revolutionaire Anti-Racistische Actie, maar ‘RR’ zijn ook de initialen van René Roemersma, het brein van de organisatie en het enige RaRa-lid dat is veroordeeld. Zij het – door een foutje van de autoriteiten – voor slechts een fractie van de aanslagen waarvan hij werd verdacht.

EW maakte in 2015 een uitgebreide reconstructie. Lees deel 1 van deze serie terug:

Hoe politie RaRa-verdachten vond en moest laten lopen

Die fout betrof het handelen van de rechter-commissaris. Die had niet mogen weggaan bij de zes uur durende huiszoeking bij Roemersma in het Amsterdamse kraakpand waar hij woonde, Overtoom 274.

Doden zijn er bij de RaRa-aanslagen niet gevallen, maar de materiële en financiële schade was enorm. Het moederbedrijf van Makro, SHV, trok zich na vier aanslagen op Makro-filialen terug uit Zuid-Afrika. De politieke impact van de aanslagen op Kosto en het ministerie van Sociale Zaken was evenzeer groot.

Met Elsevier Weekblad wil kunstenaar Pothoven niet praten

‘RaRa’ typeert ook de neiging tot mystificatie die de leden altijd hebben gehad. De naam was destijds een soort provocatie aan het adres van de gedupeerden en de autoriteiten: pak me dan, als je kan.

Die neiging hebben de ‘activisten’ nog steeds. Het ‘kunstwerk’ van Pothoven kwam tot stand in samenwerking met de RaRA-terroristen van weleer – zelf spreken ze liever van ‘activisten’. En nog steeds willen ze anoniem blijven. Dit ondanks het feit dat de aanslagen waarvan ze destijds werden verdacht, zijn verjaard. De laatste aanslag was in 1993, maar formeel is de groep voor zover bekend nooit opgeheven.

Kunstenaar Pothoven wil in de media niet zeggen wie de RaRa-leden zijn met wie hij heeft samengewerkt. Op de vraag van NRC Handelsblad of hij René Roemersma heeft gesproken, antwoordt hij: ‘Dat zeg ik niet.’

Met Elsevier Weekblad wil hij niet praten. Dat wil zeggen: vorige week vrijdag liet hij weten graag bereid te zijn tot beantwoording van vragen. Maar na rijp beraad in het weekeinde – en vermoedelijk ruggespraak met de betrokken RaRa-leden – liet hij afgelopen maandag per mail weten: ‘Helaas kan ik niet meewerken.’

Dat is des te opvallender omdat Pothoven EW ruim drie jaar geleden zelf benaderde in verband met zijn ‘historisch onderzoek’ naar RaRa. Hij wilde in contact komen met de auteur van het uitputtende drieluik [zie kaders] over RaRa dat EW sinds 2015 heeft gepubliceerd, EW-medewerker Paul Andersson Toussaint. De vragen die EW vorige week aan Pothoven heeft voorgelegd, gaan vooral over doel en totstandkoming van zijn kunstwerk en de samenwerking met de RaRa-leden.

Premium Lock

Laden…

Premium Lock

Word abonnee en lees direct verder

Al vanaf €15 per maand leest u onbeperkt alle edities en artikelen van EW. Bekijk onze abonnementen.

  • Bent u al abonnee, maar heeft u nog niet een account? Maak die dan hier aan. Extra uitleg vindt u hier.

 

Premium Lock

Verder lezen?

U bent momenteel niet ingelogd of u hebt geen geldig abonnement.

Wilt u onbeperkt alle artikelen en edities van EW blijven lezen?

Bekijk abonnementen

Premium Lock

Er ging iets fout

Premium Lock

Uw sessie is verlopen

Wilt u opnieuw