Sinds we met God en het idee van een vaderland hebben afgerekend in de jaren zestig en zeventig hebben we maar één pad naar zingeving, als we het leeuwendeel van de media en de dominante stroming onder academici en culturele types mogen geloven. En dat is activisme, schrijft Constanteyn Roelofs.
De 1 procent van de bevolking die zich voortdurend bezighoudt met de ijsberen, de verdrukten der aarde en het grote onrecht van het genderrollenbevestigend speelgoed, lijkt soms wel 99 procent van de aandacht te krijgen.
Constanteyn Roelofs
Wekelijks verkent historicus Constanteyn Roelofs de tragikomische tegenstrijdigheden in economie en maatschappij.
Er zit ook een soort element van verslaving of doorgeschoten fascinatie aan die rampenporno rond existentiële bedreigingen (de opwarming van de aarde) en Diepe Slechtheid van de Witte Man (racisme, kolonialisme, seksisme), maar bij gebrek aan een beter zingevingskompas hebben we het er maar mee te doen.
Racisme is nu weer even hot
Om die reden rouleert een beperkt aantal thema’s sinds de jaren zeventig in de media, vechtend om de aandacht van al die Hilverdamse journalisten op zoek naar radicale chic. Racisme is nu weer even hot, net als het lot van de poolkappen. Dat kan elk moment weer anders zijn als het circus weer verder trekt naar het volgende Grote Onrecht. De Tibetanen hebben even pech: zag je vroeger overal van die Tibetaanse vlaggetjes op linnen tasjes, op bumperstickers van linkse bakfietsen en achter het raam van kraakpanden, tegenwoordig staan ze even in de wacht.
Een mooi voorbeeld van zo’n onmodieus thema is de strijd tegen kernwapens. Vroeger kreeg je daarvoor nog de handjes op elkaar: intellectuelen schreven de prachtigste open brieven en met z’n honderdduizenden stonden we op het Malieveld te demonstreren tegen De Bom (leuk liedje van Doe Maar, trouwens). Ban de Bom-stickers voor op de bakfiets. We vonden het allemaal een heel slecht idee dat we onze planeet naar de thermonucleaire vaantjes konden helpen in de tijd die het kost om een kop koffie te zetten. Of niet natuurlijk: aan de andere kant van de fatsoenskloof vonden we dat we liever een raket in de tuin konden hebben dan een Rus in de keuken.
Joe Biden lijkt niet fit voor de job
Nu kraait er geen haan naar, maar het is niet alsof er intussen niet genoeg te genieten valt voor de fetisjisten van existentiële rampenporno. De man in het Witte Huis met de Rode Knop is een narcistisch makelaartje, in het Kremlin zit ook een groep die nog het meest lijkt op een soort kruising tussen de maffia en een persoonlijkheidscultus.
Lees ook van Constanteyn Roelofs: Cancel culture en ontgroeningsproces zijn gelijk: wie bevraagt, is cancelled
In november mogen de Amerikanen weer naar de stembus voor de gevaarlijkste man van de wereld en ze mogen kiezen tussen deze stenenschuiver en Joe Biden, die ook niet fit voor de job lijkt.
Onderwerp moeilijk in slogans en virale posts te vatten
India, Pakistan en China groeien uit hun jasje. Iran en Israël zijn nog steeds Iran en Israël. Noord-Korea is er ook nog. (Mohammedaanse) terroristen zouden niets liever willen dan een dirty bomb. De technologische raketcurve van de Koude Oorlog is onverminderd hard omhooggeschoten. De wapens en delivery systems worden nog elk jaar sneller, beter en dodelijker.
Helaas leent het onderwerp zich niet voor het activisme van de 21ste eeuw. Het is geen wit tegen zwart, geen jongens tegen de meisjes, geen autorijders tegen planteneters. Het onderwerp is moeilijk in slogans en virale posts te vatten. Je kunt geen viral video’s maken van kernwapenarsenalen op de manier waarop de executiefilmpjes van criminele zwarte junks die politiebevelen negeren viraal gaan. Er is geen atomaire Greta Thunberg.
Intussen tikt de Doomsday Clock door. Volgens de experts die dat ding opstellen, is het 100 seconden voor middernacht en zijn we dus dichter bij totale vernietiging dan op het hoogtepunt van de Koude Oorlog – maar de activisten zijn even te druk met Zwarte Piet en het vermeende taboe op vrouwelijke masturbatie om op de tijd te letten.