Publicist en communicatieadviseur Onno Aerden geeft wekelijks ongevraagd advies aan iemand in het nieuws. Deze week aan Jan van Zanen, die het burgemeesterschap van Utrecht verruilt voor dat van Den Haag: gebruik uw imago als ‘communicator’ en schijn licht op de crisis in de Haagse gemeentepolitiek.
Verrassend: u verruilt de Utrechtse politiek – waar u in 1990 als raadslid begon en sinds 2014 eerste burger was – voor de burgemeesterspost van Den Haag.
Prima stap naar Den Haag, waar Krikke een slangenkuil achterliet
Onno Aerden
Publicist en communicatieadviseur Onno Aerden geeft wekelijks ongevraagd communicatie-advies aan iemand (m/v) die de publiciteit haalde.
Vriend en vijand zijn het erover eens: prima stap. De hofstad gaat gebukt onder een bestuurlijke crisis met de eigenschappen van een Zuid-Amerikaanse soap. De nadrukkelijke wens van de gemeenteraad, moe van politie-invallen bij partijbonzen, leugens, onkunde en een blunderende en niet-communicerende burgemeester, was – hoe kan het anders – een ‘verbinder’. Bovendien moest het iemand zijn die problemen niet zal verdoezelen, en dit keer was er geen voorkeur voor een vrouw. Een postume steek onder water naar uw voorganger Pauline Krikke, die opstapte na een blamerend optreden rond uit de hand gelopen vreugdevuren begin 2019 en een slangenkuil achterliet.
U geldt als benaderbaar. Het mooie is: zo’n imago kun je oppoetsen tot het blinkt in de zomerzon. Zo berichtten Haagse media al vóór uw komst hoe gewoon u bent: u zou zich steevast voorstellen met de tekst: ‘Ik ben Jan van de gemeente‘ en u vroeg tijdens uw afgelopen nieuwjaarstoespraak wie er net als u met de tram was gekomen.
Lees ook deze column van Gerry van der List: Is Richard de Mos geschikt als burgemeester?
Den Haag snakt naar duidelijke taal
Het is duidelijk: Den Haag snakt naar iemand die duidelijke taal praat. Maar hoe zat het met uw eigen communicatie toen het er echt om ging – tijdens de grootste crisis van uw Utrechtse burgemeesterschap, de tramaanslag in maart 2019? Eind vorig jaar concludeerden onderzoekers dat ‘de communicatie beter kon’, rapportage-eufemisme voor ‘het was niet best’.
Gelukkig: zo interpreteerde u die bevindingen ook. U trad naar buiten – niet om uw straatje schoon te vegen, maar om beterschap te beloven. Dat deed u omstandig en met zoveel armgebaren dat de – in het kader van volstrekt duidelijke communicatie ingehuurde – doventolk het er lastig mee kreeg. U grinnikte daarna om het geestige commentaar van VPRO-programmamaker Arjen Lubach dat op uw optreden volgde.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Duidelijk en losjes: zo hoort het. Niemand is onfeilbaar als communicator. Hulde aan de bestuurder die zich kritiek ter harte neemt. Het gaat erom dat je van je fouten leert en daarover open bent. Zo viel de persconferentie-met-tolk in Utrecht goed: ‘Onze burgemeester steelt de show.’
Inwoners van Den Haag verlangen vooral naar een boegbeeld
Houd die menselijke, zelfkritische omgang met de pers in stand. Den Haag heeft niet alleen de ‘nieuwe ideeën’ en de ‘nieuwe bestuurscultuur’ nodig die u in 2016 in de Thorbeckelezing als wenselijk beschreef voor het bestuur in Nederland. De inwoners van Den Haag verlangen vooral naar een boegbeeld. Iemand die niet alleen de problemen luisterend en handelend oplost, maar de burgers en buitenwacht open en eerlijk bericht over de voortgang van wat een huzarenstuk zal worden.
Met iets minder armgebaren – dat wel.