Een ‘betere deal’ sluiten: internationaal lukt het Trump niet

28 mei 2020Leestijd: 3 minuten
Donald Trump, Melania Trump

Trump heeft zich internationaal nog niet bewezen als  succesvolle ‘dealmaker’, schrijft Robbert de Witt. Opzeggen en terugtrekken, daar blijft het bij.

Robbert de Witt (1978) is Buitenlandredacteur bij Elsevier Weekblad. Hij blogt wekelijks op donderdag over mondiale ontwikkelingen en de gevolgen ervan voor Nederland en Europa.

Naar de letter heeft Donald Trump het gelijk aan zijn zijde. Rusland houdt zich inderdaad niet aan het Open Skies-verdrag. Om internationale spanningen tijdens de Koude Oorlog te verminderen, beloofden de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie dat zij zouden toestaan met onbemande toestellen over elkaars grondgebied te vliegen. Zo bood dit verdrag meer transparantie, en minder mogelijkheden om bijvoorbeeld stiekem verboden raketinstallaties te bouwen of troepen te concentreren.

President Vladimir Poetin trekt zich er niets van aan, aldus zijn Amerikaanse ambtgenoot. En dat klopt. Poetin heeft onder meer het luchtruim boven de enclave Kaliningrad, waar raketten opgesteld staan, tot verboden gebied verklaard.

In de kachel en bij het oud papier

Het was reden voor Trump om zich dan maar helemaal terug te trekken uit het Open Skies-verdrag. Zoals Trump ook het INF-verdrag eenzijdig verscheurde, het Parijs-akkoord door de papierversnipperaar haalde, de Iran-deal in de kachel gooide en NAFTA bij het oud papier legde.

Trump-aanhangers zeggen dat de president daar alle aanleiding toe had, omdat andere regeringen zich er niet aan hielden, de deals niet eerlijk waren of omdat de overeenkomsten de Amerikaanse belangen schaadden. Vaak zit er een kern van waarheid in. Maar waarom dan niet de voorwaarden veranderen?

Donald Trump presenteerde zichzelf immers als de beste ‘dealmaker’ die de wereld ooit had gezien. Ongunstige deals – vanuit Amerikaans oogpunt – zou hij heronderhandelen. Daar kwam de afgelopen vierenhalf jaar bar weinig van terecht.

Gunstiger voor Amerika

Twee, wat magere, successen vallen op: Mexico en Canada schrokken zo toen Trump NAFTA opzegde dat zij akkoord gingen met voor Amerika gunstiger voorwaarden. En toen Trump suggereerde dat de bijstandsclausule van het NAVO-verdrag hem niet zoveel zei omdat Europese lidstaten hun beloftes niet nakomen, beloofden Europese regeringsleiders snel meer geld te gaan uitgeven aan defensie.

Maar in de meeste andere gevallen kwam er geen betere deal. Het bleef bij terugtrekken, opzeggen, niet meer meedoen. Voor zijn kiezers is dat prima. Die zitten vaak helemaal niet te wachten op meer internationale betrokkenheid en een voortrekkersrol voor de Verenigde Staten. Die willen dat hun president zich allereerst druk maakt om het Amerikaanse belang. Inderdaad, ‘Amerika eerst’. Of dat op lange termijn goed voor hen of voor hun land zal uitpakken, is nu natuurlijk nog niet te zeggen.

Blijf in het spannende verkiezingsjaar op de hoogte van de laatste ontwikkelingen in Washington en de Verenigde Staten:Meld u aan voor onze wekelijkse Amerika-nieuwsbrief>

Meer volharding, meer moeite

Wat wel duidelijk is: Trump heeft zich internationaal nog niet bewezen als gehaaide en succesvolle ‘dealmaker’. Waar is bijvoorbeeld de aangekondigde deal met Noord-Korea? Komt er wel een betere deal met China?

Daar is meer volharding voor nodig, meer moeite, betere verhoudingen met andere regeringsleiders, meer bereidheid tot concessies. En het talent om verder vooruit te denken. Eigenschappen waarvan Trump nog niet heeft bewezen dat hij ze heeft.