Publicist en communicatieadviseur Onno Aerden geeft wekelijks ongevraagd advies aan iemand in het nieuws. Deze week aan staatssecretaris van Defensie Barbara Visser (VVD): uw moedige besluit had een fraaier podium verdiend.
Soms moeten politici beslissingen durven nemen die slecht nieuws zijn, op zijn minst voor een deel van de natie. U mag zich in het selecte rijtje van zulke moedige bestuurders scharen met uw besluit om de mariniers niet naar Vlissingen te verhuizen.
Dat is eens te meer moedig, omdat het kabinet waarvan u deel uitmaakt er nog helemaal niet uit is. U wilde al naar buiten treden met uw besluit – stemmig gezicht: pijnlijk voor Zeeland, maar om tal van redenen het enig juiste besluit.
Onno Aerden
Publicist en communicatieadviseur Onno Aerden geeft wekelijks ongevraagd communicatie-advies aan iemand (m/v) die de publiciteit haalde.
Uw baas Mark Rutte trok aan de rem
Maar uw baas, premier Mark Rutte (VVD), floot u terug. Te elfder ure, de commandanten van het korps zouden al over de gevolgen vergaderen, maar ook die meeting moest ‘on hold’ worden gezet. Het land moet kennelijk nog eventjes wachten totdat het CDA en – uw eigen – VVD blij worden van allerlei compensatiemaatregelen voor Zeeland.
CDA-bewindsman Hans Hillen was in 2012 de gangmaker van de overplaatsing naar Vlissingen, waar sindsdien voor miljoenen euro’s een flinke kazerne uit de grond wordt gestampt – de grond is al bouwrijp gemaakt. Het bestaande onderkomen in het Utrechtse Doorn was verouderd, tijd om elders te gaan kijken. Maar, Zeeland? De reden voor die bestemming leek grofweg dezelfde als die de top van de PTT ooit naar Groningen deed verkassen en, daarvoor nog, het ABP naar Heerlen: door Haags ingrijpen iets doen aan de werkloosheid in de buitengebieden. Alle operaties op dat vlak hebben jarenlang ongelukkig uitgepakt: hoger management verhuisde dikwijls privé niet mee – met peperdure reisoperaties tot gevolg – en lager geplaatsten gaven hun baan eraan. Zodat de werkloosheid in het ene deel van Nederland weliswaar afnam, maar in het andere deel steeg.
Bezwaren waren er al vanaf de eerste dag
Het korps Mariniers had, mede door die herinneringen, al jaren grote bezwaren tegen overplaatsing. Daar kwam bij dat helikopteroefeningen nagenoeg onmogelijk zouden worden, voor rupsvoertuigen geen overdekte parkeergelegenheid was, er te weinig slaapplaatsen kwamen en dat voor schietoefeningen telkens alsnog zou moeten worden verkast. Generaal Jeff Mac Mootry voorzag dat de helft van zijn mannen niet zou meegaan, maar toen híj het podium pakte, kwam dat op hoon van Hillen te staan. Vernederend – de generaal lacht waarschijnlijk nu in zijn vuistje en daar heeft hij alle reden toe.
Lees ook dit stuk over: De schuldenlast van Vlissingen
Al in 2018 analyseerde het platform voor onderzoeksjournalistiek Follow the Money bovendien dat ook in de politiek van meet af aan grote bezwaren leefden tegen de dure en zinloos geachte verhuizing. Hillen zou het besluit hebben genomen zonder het nodige overleg, de risico’s bleken in 2012 al onvoldoende ingeschat en een Zeeuwse toezegging om de grond voor de te bouwen marinierskazerne ‘gratis en bouwrijp’ op te leveren, bleek niets waard. De grond bleek ‘peperduur’. Maar de verhuizing móest doorgaan. Dus verlieten honderden manschappen in aanloop naar de verhuisoperatie het korps, terwijl nieuw bloed moeilijk te vinden is. Nog afgelopen zomer sprak defensie van een ‘flinke uitstroom’.
Natuurlijk keek Zeeland, geplaagd door een gebrek aan aansprekende werkgevers, reikhalzend uit naar de kazerne. Natuurlijk zijn Provinciale Staten kwaad. Maar op de keper beschouwd is dit de beste oplossing voor een goedwerkend legeronderdeel, en daarmee voor de veiligheid van het land.
Compensatie is het enige wat rest. En een nieuwe verbouwingsklus, in Nieuw Milligen op de Veluwe – het nieuwe onderkomen. Vlak bij Doorn.
Uw moedige besluit had van Rutte wel een beter podium verdiend.