‘KRO NCRV maakt programma’s voor degenen die geloven in het goede in mensen’ staat in officiële geschriften te lezen. Ja, dat credo leidt natuurlijk rechtstreeks naar het geven van gelegenheid aan de kalifaatstrijdster Laura H. om vrijuit op de televisie te vertellen hoe moeilijk haar leven was geworden nadat ze dat ene foutje had gemaakt door naar IS-gebied af te reizen, schrijft Philip van Tijn. En hoe zij uit alle macht probeert haar leven weer te hervatten. In het programma Mensen met M.
Dat gebeurde ook nog in de Kerstweek, want die is er om zonden te vergeven nietwaar? En M heet Margriet van der Linden, bij wie de human interest heel ver afstaat van gezonde journalistieke nieuwsgierigheid. Je hoeft alleen maar te zien hoe onze wakkere Margriet naar Laura H. kijkt: empathisch, moederlijk bezorgd.
Philip van Tijn
Philip van Tijn is bestuurder, toezichthouder en adviseur. Hij schrijft wekelijks een blog over de actualiteit.
Een storm van kritiek was het gevolg. Niet eens omdat de jihadiste was uitgenodigd, maar vanwege het gekeuvel en het gebagatelliseer. Niet één vraag van de oud-hoofd-redacteur van Opzij en oud-presentator van Zomergasten naar wat Laura H. daar in het kalifaat echt heeft gedaan – behalve koken en verstellen voor de strijders, zoals ze de wereld en de rechter heeft geprobeerd wijs te maken. Of ze spijt heeft, of ze haar kinderen nog recht in de ogen kan kijken, of ze niet vindt dat ze er met haar korte gevangenisstraf wel erg goed van af is gekomen, of het niet gênant is te profiteren van Nederland nadat ze haar best heeft gedaan om landen en beschavingen als Nederland van de kaart te vegen.
Een meisje dat alles op alles zet om haar leven ‘op de rails te krijgen’
Nee, uitsluitend hoe zielig het allemaal was, een misleid meisje dat nu alles op alles zette om haar leven weer ‘op de rails te krijgen’.
Niet één vraag ook van moeder Margriet over de duizenden slachtoffers, verkracht, tot slaaf gemaakt, onthoofd, waar Laura zo niet zelf dan toch maar man en vrienden schuldig aan zijn. En zij dus ook, alleen al door haar vrijwillige aanwezigheid. Tenenkrommend, behalve voor de tv-recensent van de NRC, de krant die zichzelf ooit ‘de slijpsteen voor de geest’ noemde: hij vond het geweldige televisie.
Help! De mensenrechten van jihadisten worden geschonden!
Eigenlijk past dit interview in een trend die heel 2019 heeft beheerst: Dader wordt Slachtoffer. In mijn ogen is André Seebregts, de advocaat van nogal wat jihad-terroristen, de prijswinnaar. Volgens hem is er te weinig oog voor de rechten van de verdachten; en dat terwijl de overheid toch verplicht is ‘mensenrechtenschendingen jegens haar onderdanen te voorkomen’. Let wel: die ‘onderdanen’ zijn dus afgereisd naar iets heel engs dat was opgericht met als doel mensenrechten te schenden.
Lees ook van Philip van Tijn:
Rechter spreekt steeds vaker over zaken waar hij vroeger niet aan te pas kwam
Het kantoor van Inez Weski, de advocaat van Ridouan Taghi, overweegt aangifte te doen jegens de politie, omdat die zo ruw de zuster van Taghi heeft gearresteerd – en dat ongetwijfeld niet zonder reden deed. Mevrouw Weski zelf was in brutaliteit voorgegaan door het overbrengen van Taghi naar Nederland ‘ontvoering’ te noemen.
Hoeveel van die slachtoffers werkten in bommenfabriek?
Ook de affaire-Hawija wordt gekenmerkt door de dader-slachtoffer relatie. Nog steeds heb ik nergens gelezen hoeveel van de zeventig doden gewoon werknemers waren van de gebombardeerde munitie-opslagplaats. Dat zijn dus geen onschuldige burgerslachtoffers maar oorlogsmisdadigers – behalve voor degenen die de Kerstgedachte van Margriet delen.
Ook in 2019 veel aandacht voor ons daderschap in de nadagen van Nederlands-Indië. ‘We’ hebben daar zonder twijfel dingen gedaan die op gespannen voet staan met de Conventie van Genève, maar de gedachte dat we daar louter onschuldige slachtoffers hebben gemaakt die niets op hun geweten hadden, is niet helemaal juist. De duizenden Nederlanders en Indo’s die in 1945-1947 op vaak gruwelijke wijze zijn vermoord, óók door de latere slachtoffers, zijn daarvan de stille getuigen.
Moge in 2020 het gezonde denken weer terugkeren
Dan de affaire-Isabel van Boetzelaer. Haar vader was een oorlogsmisdadiger die oorspronkelijk tot levenslang was veroordeeld, maar uiteindelijk in het vergevingsgezinde Nederland maar drie jaar heeft gezeten. Drie jaar te veel volgens zijn dochter die een heel boek schreef om aan te tonen dat pappie eigenlijk een heel goed mens was en heel slecht is beoordeeld.
Lees ook deze column van Philip van Tijn:
Uitreizigers die een tweede kans willen? Brutaliteit ten top!
Eigenlijk was de vermeende dader dus slachtoffer. Daar werden sommigen zo razend over dat ze gingen uitzoeken wat vader Van Boetzelaer echt had gedaan. En dat bleek nog veel erger te zijn dan datgene waarvoor hij was veroordeeld. Met onbetwistbare bewijzen – maar onvoldoende voor dochter Isabel om haar excuses aan te bieden.
Slachtoffer ‘van de maatschappij’
Er zijn nog veel meer voorbeelden te noemen voor de ontoelaatbare klutspartij van daders en slachtoffers. Ooit begon dit met zielige verhalen over criminelen die eigenlijk slachtoffer waren van de maatschappij die ze tot kansarmen had gemaakt. Een belediging voor al die kansarmen die géén crimineel werden. En van de maatschappij die hoe dan ook zijn best doet voor de kansarmen.
Moge 2020 het jaar worden waarin de rollen van dader en slachtoffer weer zorgvuldig uit elkaar worden gehaald. Zonder modieus gebrabbel. En dat ons bespaard blijft dat op Eerste Kerstdag in Mensen met M Holleeder of Taghi opduikt, even vrijgelaten om met Margriet de Kerstgedachte te verkondigen en te vertellen hoe ze altijd het goede hebben nagestreefd.