Een racistische terreuraanslag in Charlottesville toont weer eens de Amerikaanse gevoeligheid voor raciale conflicten. Het is verbijsterend om te zien dat voor sommigen de Amerikaanse burgeroorlog nog niet voorbij is. Ook is het gedrag van president Donald Trump verbijsterend, schrijft Afshin Ellian.
Het kostte hem wel wat moeite om beestje bij de naam te noemen. Hij kan altijd ons verrassen, maar liever niet hiermee! Het is immers een achterlijk en irrationeel conflict.
Na veel getouwtrek kwam Trump met een heldere veroordeling dat er in Amerika geen plaats is voor racisme, haat en onverdraagzaamheid: ‘Racisme is een kwaad. Zij die in naam daarvan geweld veroorzaken, zijn criminelen en schurken, inclusief Ku Klux Klan, neonazi’s, blanke racisten en andere haatzaaiende groeperingen die onverenigbaar zijn met waar wij Amerikanen waarde aan hechten’. Dat had hij drie dagen eerder moeten zeggen om elk misverstand te voorkomen. Dinsdag zei hij overigens dat beide kanten, dus zowel links als rechts, schuldig zijn.
De late en aarzelende veroordeling van president Trump leidde tot het opstappen van drie belangrijke ceo’s die hem adviseren. Het waren de bestuursvoorzitter van farmaciereus Merck & Co en de topmannen van chipfabrikant Intel en sportkledingfabrikant Under Armour. De neonazibetogers in de stad Charlottesville moeten op geen enkel begrip of sympathie kunnen rekenen. Het zijn gewoon neonazi’s.
Het raciale conflict is bij klein deel Amerikanen nog springlevend
Neonazi’s zijn in Amerika niet verboden en ze mogen zelfs in de openbare ruimte met de nazivlag rondlopen. Dat is in Nederland ondenkbaar. Het raciale conflict in Amerika is nog springlevend bij een heel klein deel van de bevolking. Zo pleegde in 2015 een neonazi een dodelijke aanslag op een kerk van Afro-Amerikanen.
Deze aanslag werd gepleegd in een kerk in de Amerikaanse stad Charleston in South Carolina. Er waren negen slachtoffers. Bij de herdenking van deze aanslag zei de toenmalige president van Amerika, Barack Obama: ‘Het weghalen van de vlag is geen politiek correcte daad, het is geen belediging voor de militairen van de Confederatie, het is simpelweg een erkenning dat waar zij voor vochten, de slavernij, fout was.’ Overigens barsten onder president Obama nogal vaak raciale conflicten uit.
Laten we ook Timothy McVeigh niet vergeten
Ook moeten we de bomaanslag in Oklahoma City op het Alfred P. Murrah Federal Building in 1995 niet vergeten. Bij die aanslag door Timothy McVeigh (27) kwamen 168 burgers om het leven. Het was een pure wraakactie. McVeigh wilde daarmee zijn vriend wreken, een blanke separatist. Ja, die zijn er ook in Amerika: haters van de federale regering. Onder elke president kunnen dit soort afschuwelijke raciale gewelddadige acties plaats hebben.
De reactie van Trump kwam te laat, maar hij is niet de oorzaak van dit conflict.
De Amerikaanse situatie is niet te vergelijken met die van Nederland. Bovendien is het dreigingsniveau van de neonazi’s zeer beperkt. Het neemt niet weg dat een enkeling een enorme ellende kan aanrichten. Denk aan de aanslag door Anders Breivik in Noorwegen in 2011.
Hoe radicaal rechts is ‘alternatief rechts’? Na het succes van de Amerikaanse Alt-Right-beweging, die nu zelfs in het Witte Huis zit, is er ook een Nederlandse variant. Elsevier Weekblad zocht de aanhangers op.