Neem het wetenschappers niet kwalijk dat ze realistisch blijven

Velen wachten met smart op een optimistisch perspectief, een lichtpuntje aan het eind van de coronatunnel. Maar inschatten wanneer de samenleving weer terugkeert naar ‘normaal’ is lastig. Wetenschappers willen zich soms best wagen aan een voorzichtige voorspelling. Maar reken het ze niet aan dat die voorspellingen niet altijd even optimistisch zijn, schrijft Marieke ten Katen.

‘Met hoeveel mensen zitten we nou aan het kerstdiner?’ Die vraag kreeg Jaap van Dissel van het RIVM donderdagavond in actualiteitenrubriek Nieuwsuur. Zijn reactie was weinig bemoedigend voor kerstliefhebbers. Volgens Van Dissel zitten versoepelingen er op basis van de huidige cijfers nog niet in. Echt weer denken aan ‘terug naar normaal’ zou wel eens volgend jaar zomer kunnen zijn, schetste hij.

Kan dat perspectief nou niet wat optimistischer, vraagt menigeen zich af. Die vaccins zijn er toch al bijna? Eerder was de verontwaardiging ook al groot toen het RIVM voorspelde dat het nog wel een jaar kan duren voordat heel Nederland is gevaccineerd. Een jaar! En dat terwijl de eerste goedkeuringen voor vaccins er toch al in december moeten komen. Waar is al die tijd toch voor nodig?

Helaas zijn die voorspellingen zeer realistisch. Want de positieve berichten over de vaccins moeten wel in de juiste context worden gezien. Zo is het goed je te realiseren dat alle optimistische berichten tot nu toe slechts zijn gebaseerd op de persberichten van de fabrikanten. Dat dat niet hetzelfde is als een positieve beoordeling door de medicijnautoriteiten werd afgelopen week maar weer eens duidelijk.

Nieuw onderzoek AstraZeneca nodig

Farmaceut AstraZeneca meldde in een persbericht dat het vaccin dat het bedrijf samen met de universiteit van Oxford ontwikkelt tot wel 90 procent effectief zou zijn. Maar nadere bestudering van de onderzoeksresultaten leert dat het vaccin mogelijk een stuk minder goed werkt bij ouderen. Bovendien zou de fabrikant inmiddels een nieuw onderzoek overwegen, omdat er per ongeluk een te lage dosis is toegediend aan een deel van de proefpersonen. Kortom: bij vaccins is het van een bemoedigend eerste bericht geen gebaand pad naar de markt.