Falend België wil eigen problemen niet onder ogen zien

11 april 2016Leestijd: 4 minuten
De Belgische premier Michel met EU-buitenlandchef Mogherini na de aanslagen in Brussel. Foto: AFP

België heeft eindelijk de man met de hoed opgepakt. De man met de hoed kon zich net als zijn voortvluchtige broeders wekenlang schuilhouden in Brussel. Toch publiceerde NRC Handelsblad een lang essay van Tom Lanoye: Het verdriet van Holland. Een vreemde titel!

Wij zijn niet erg verdrietig, althans niet nu. Wellicht verwart de Belgische intellectueel Nederland met zijn vaderland. Natuurlijk rijst bij een dergelijke titel de vraag omtrent de aard en de omvang van het Nederlandse verdriet.

In Het verdriet van Holland probeert Tom Lanoye de vraag te beantwoorden of het cordon sanitaire tegen Vlaams Belang is mislukt. Ja, in het licht van de titel van het essay is het een krankzinnige vraag: zijn huis, België, staat in brand, maar hij gaat in Amsterdam als een dwaze geest roepen: ‘O, mensen brand brand, zien jullie dat niet!’ Is men daadwerkelijk krankzinnig geworden? Nee, dit is wellicht de Belgische intellectuele manier om niet over de problemen van België te spreken. Het onlogische denken is de hoogste en de meeste edele vorm van dwaasheid.

Antipolitiek
Volgens Lanoye had het cordon sanitaire niet in de eerste plaats tot doel de implosie van het zetelaantal van Vlaams Belang. Het heilige doel van het cordon sanitaire waarvoor Lanoye zich met man en macht heeft ingezet, was en is een apolitiek en wellicht eigenlijk een antipolitiek streven: niemand mag een coalitie aangaan met Vlaams Belang op politiek en bestuurlijk niveau.

Waarom is dit streven antipolitiek? Omdat in de politiek het juist om de kiezers van een partij (dus de implosie van het zetelaantal van de tegenstanders) moet gaan. Anders lijkt het op een banvloek. En dat is gedoemd te mislukken. Lanoye is natuurlijk niet geïnteresseerd in kiezers, hij is evenmin geïnteresseerd in de realiteit. Een intellectuele dictator schrijft dictaten, maar een politicus is continu bezig met het breken van de machtsbasis van de tegenstander, wat neerkomt op het afpakken van de kiezers van de ander.

Belangen
De Nederlandse politiek en intellectuelen ontkennen het welslagen van het Belgische model van het cordon sanitaire en dit is de oorzaak van het verdriet van Holland. Geert Wilders is het verdriet van Holland, aldus Lanoye. De heer Lanoye, laten we het over uw land hebben, om te proberen de centrale vraag van uw essay te beantwoorden.

Alle politieke partijen in een democratisch bestel vertegenwoordigen de belangen en zorgen van een deel van de bevolking. Als een aantal specifieke zorgen niet reëel zou zijn, dan verdwijnt de partij die dat wil vertolken. Anders zullen zij op Lanoye lijken, een schrijver zonder wereld.

Afscheidingsdrang
Het grootste en ook het meest diepe vraagstuk waarmee België worstelt, is het separatisme. Vlaams Belang vertolkt in de eerste plaats het streven naar een onafhankelijk Vlaanderen. Dit vraagstuk is succesvol overgenomen door het N-VA van politicus Bart De Wever. Er zijn nu twee separatistische partijen.

Het cordon sanitaire is mislukt. Het probleem is niet weg. Meer dan ooit zagen we in de voorbije weken de negatieve effecten ervan bij de terreurbestrijding in België. Daarover moest Lanoye schrijven. Daar en niet in Amsterdam heerst nu een groot verdriet, welteverstaan het Belgische verdriet.

Niet verdwenen
Het tweede vraagstuk waarmee het Vlaams Belang groot is geworden, heeft betrekking op een wijdverbreid Europees probleem: het multiculturele drama. Een onderdeel van het multiculturele drama is het islamisme. Ook dit vraagstuk is niet verdwenen, het wordt alleen maar erger.

Zie de toestand in Molenbeek. In waarheid legde Lanoye een cordon sanitaire op voor de reële problemen. Niet samenwerken met een partij is in dit geheel niet het meest aangrijpende vraagstuk. Lanoye en de ‘normale’ Belgische politici hebben nagelaten om de problemen rond het separatisme en het multiculturele drama kritisch bespreekbaar te maken, teneinde ze beleidsmatig tot een beslechting te brengen.

Ja, mijnheer Lanoye, uw cordon sanitaire heeft gewerkt: de echte problemen van het cordon sanitaire zijn er nog steeds! Het onzalige tij is verre van gekeerd: het islamisme, het jihadisme, de groei van het salafisme et cetera. Moet ik u met dit grote succes feliciteren?

Lees ook Europese overheden moeten zich schamen voor groei salafisme

Compromissen
In de parlementaire democratie moeten de partijen die het regime willen omwerpen, volledig buiten de politiek en dus ook de machtsconstructie worden gesteld. Eigenlijk moeten ze worden vernietigd. Het cordon sanitaire is daarentegen de manier waarop aan de vijanden van de vrije samenleving ten onrechte legaliteit wordt verleend.

De vrije samenleving is geen zelfmoordpact. Buiten deze existentiële uitzonderingstoestand moet men continu naar parlementaire meerderheden zoeken. De radicale partijen sluiten zichzelf buiten de machtsconstructie, omdat zij niet bereid zijn de noodzakelijke compromissen aan te gaan. Ook hiervoor is geen cordon sanitair nodig. Kortom, het cordon sanitaire is een domme en antipolitieke uitvinding.

Verdriet van België
De PVV mocht in de gedoogconstructie aan de macht deelnemen. Na een korte tijd bleek dat Wilders omtrent een aantal essentiële economische vraagstukken niet bereid was om compromissen aan te gaan. De PVV blies het kabinet op, daarna werd de partij gestraft en gehalveerd.

Maar nu groeit de PVV weer, omdat een belangrijk deel van de kiezers weinig vertrouwen heeft in andere partijen bij het aanpakken van het multiculturele drama. En wanneer de andere partijen die problemen serieus gaan nemen, zal de PVV weer zakken. Deze simpele politieke logica is aan een groot deel van de Belgische politici, media en intellectuelen niet uit te leggen.

Nederland dient daarom nooit en te nimmer het Belgische model over te nemen. Dat is het recept voor een falende staat in tijden van terreur en onrust. Tom Lanoye representeert het verdriet van België, het intellectuele en politieke onvermogen om met de realiteit om te gaan.

Wat een drama: een falende staat en een falende intellectuele klasse.