AfD doorbreekt morele superioriteit van Duitse elite

16 maart 2016Leestijd: 4 minuten
EPA

De Duitse versie van Pim Fortuyn is een vrouw en heet Frauke Petry. Angela Merkel, bondskanselier van Duitsland, is gepromoveerd natuurkundige. Haar tegenhanger Frauke Petry is gepromoveerd scheikundige.

Twee Duitse doctors staan tegenover elkaar. Dat is nog eens een voorbeeld van de Duitse Gründlichkeit. Beide dames hebben iets met dominees: Merkel is de dochter van een lutherse dominee, Petry was tot voor kort getrouwd met een dominee. Ze hebben nog meer met elkaar gemeen: beide vrouwen komen uit de voormalige DDR.

Chemicus Petry versus natuurkundige Merkel − het is een perfect verhaal. Petry’s partij Alternative für Deutschland (AFD) gaat de geschiedenis in als de eerste partij aan de rechterflank van de Duitse christen-democratie die succesvol aan de verkiezingen deelnam.

Etiketten

Bij de persconferentie na haar electorale overwinning pakte Petry onmiddellijk de media aan die haar rechts-nationalistisch of rechts-populistisch noemen: ‘Ik hoop dat u dit soort etiketten voortaan achterwege laat. U gebruikt ze ook niet bij het duiden van andere partijen. De AfD is een democratische volkspartij, een partij die aanhang heeft in alle lagen van de samenleving.’ De Duitse media moeten nog veel leren van wat in Nederland sinds de opkomst van Pim Fortuyn is gebeurd.

Syp Wynia: Winst AfD zal Duitse positie in EU veranderen

De AFD heeft nog geen helder programma voor de landelijke verkiezingen in 2017. Wel zei Petry dat de verzorgingsstaat, de rechtsstaat en burgerparticipatie de hoofdthema’s zullen zijn. Op de vraag of de islam voor haar partij een belangrijk thema is, zei Petry zonder enige aarzeling dat dat niet het geval is, ‘al is dat wel het thema dat veel burgers emotioneel bezighoudt’.

Imploderen

Ik denkt dat Petry later alsnog de islam op de agenda zal zetten. De zittende bondskanselier heeft enkele belangrijke deelstaten verloren. Maar of Merkel ook in 2017 gaat verliezen, is moeilijk te voorspellen. Omgekeerd is het ook moeilijk te voorspellen of de AFD bij de komende verkiezingen gaat winnen. Eerst moet die partij bewijzen dat ze niet zal imploderen.

Hoewel de toekomst moeilijk te voorspellen is, staat vast dat de Duitse verkiezingen van historisch belang zijn. Het schuldbesef dat als een zwaard van Damocles boven de Duitse politiek hing, begint te verdwijnen. Niet de misdaden uit de Tweede Wereldoorlog en de nare herinneringen daaraan zullen naar de achtergrond verdwijnen. Wat verdwijnt, is de morele druk op de Duitse politiek die ervoor zorgde dat politici zaken die elders in Europa wel aan de orde konden worden gesteld, in Duitsland onbespreekbaar maakten. De AFD heeft daaraan mogelijk een einde gebracht.

Ontwrichten

Wees niet bang, er komen geen nazi’s aan de macht in Duitsland. Het Duitse recht kent meer waarborgen dan andere Europese landen om antidemocratische bewegingen te bestrijden.

Het lukte de Duitse mannen niet om zich ter rechterzijde van het CDU te positioneren. In Frankrijk en in Duitsland zijn het de vrouwen die de machtsverhoudingen ontwrichten. Ook Frankrijk staat aan de vooravond van een ongekend spannende electorale strijd.

Schudt verkiezingsuitslag Merkel wakker? Lees verder >

Migratie, islamisering van Europa en islamitisch terrorisme vormen de kernelementen van de aanstaande politieke aardbeving in Europa. Eigenlijk willen politieke bewegingen uit de marges van de macht de voorwaarde voor alle Europese waarden verdedigen: de joods-christelijk opvattingen en de Verlichting. Deze ‘heilige eenheid’ wordt in de ogen van de nieuwe partijen met uitroeiing bedreigd. Het morele schuldbesef uit het verleden belemmerde de nieuwe politiek, maar dat lijkt nu voorbij.

Ruimhartig

De twee Duitse vrouwen die nu tegenover elkaar staan, vertegenwoordigen op een bepaalde manier het culturele fundament van de Europese rechtsorde en cultuur. Ze hadden iets met dominees (joods-christelijk) en zijn hoogopgeleid in de exacte wetenschappen (een voortvloeisel van de Verlichting).

Migratiecrisis maakt van Rutte ‘het reddertje van Merkel’
Lees verder >

Merkel ziet in de ruimhartige opvang van migranten echter de realisatie van de bijbelse barmhartigheid en compassie, terwijl haar tegenhanger juist het voortbestaan van barmhartigheid vreest, omdat dit concept van barmhartigheid ondenkbaar zou zijn zonder de basisfundamenten van de Europese cultuur. De strijd draait dus om de vraag hoe en op welke wijze de fundamenten van Europa kunnen en mogen worden verdedigd.

Oude elite

De nieuwe partijen zijn een doorn in het oog van zelfbenoemde elite en bureaucraten. Zij en niemand anders anders hadden immers het exclusieve recht op het woord ‘Europa’. Aan deze exclusiviteit wordt nu getornd. In de komende weken zult u vele bezorgde elites zien en horen over de komst van het nieuwe fascisme. Maar we moeten het hebben over het einde van de oude elite. En dat is beslist geen bedreiging voor Europa. Dat is een zegen.

De strijd om waarden van Europa gaat beginnen: de titanenstrijd tussen twee Duitse vrouwen. Frauke Petry heeft nog een lange en gevaarlijke weg af te leggen.