Premium Lock De dubieuze witwaspraktijken van de 50-jarige SP

18 oktober 2022Leestijd: 4 minuten
SP-medeoprichter Daan Monjé in 1978 bij zijn met geld van de Volksrepubliek China betaalde drukpers. Foto: Berry Stokvis/HH

De Socialistische Partij heeft een verleden vol extremisme en financiële malversaties. Ook nu de SP haar vijftigjarig bestaan viert, worden die zwarte bladzijden verzwegen, verdonkeremaand of gebagatelliseerd, schrijft Roelof Bouwman.

Roelof Bouwman (1965) is historicus en journalist. Hij schrijft wekelijks over politiek, geschiedenis en media.

Soms bestaan er voor politieke partijen goede redenen om af te zien van een lustrumviering. Stel het kroonjaar volgt op een periode van tegenvallende verkiezingsresultaten. Niet iedereen zal dan in de stemming zijn voor feestelijkheden.

Bovendien kan het zo zijn dat de jubilerende partij een verleden kent waarin discutabele zaken zijn gebeurd. Bij lustrumvieringen wordt vaak teruggeblikt, dus misschien kun je daar dan maar beter niet aan beginnen.

Op 22 oktober is het vijftig jaar geleden dat de Socialistische Partij werd opgericht. Is dat een goed moment voor festiviteiten?

Het discutabele verleden van de SP

Electoraal gaat het al enkele jaren bergafwaarts met de SP. Sinds 2017 leed de partij vijf verkiezingsnederlagen op rij. Van de 25 Tweede Kamerzetels die de SP ooit had, zijn er nog maar 9 over; de laatste Politieke Barometer houdt het op 7 zetels.

Ook kent de SP een zeer discutabel verleden. In haar eerste jaren was de partij een orthodox-communistische sekte. De portretten van Mao Zedong en Jozef Stalin sierden het logo van partijorgaan De Tribune en de geschriften van beide massamoordenaars werden tot diep in de jaren zeventig gebruikt als scholingsmateriaal. Pas in 1991 – de Berlijnse Muur was al gevallen en de Sovjet-Unie geïmplodeerd – gingen de marxistisch-leninistische geloofsartikelen overboord.

Hoewel er aanvankelijk slechts een paar honderd leden waren – overwegend jongeren, studenten en andere minder draagkrachtigen – zat de partij altijd goed in de slappe was. Dat was hoofdzakelijk te danken aan Daan Monjé, tot zijn overlijden in 1986 de onbetwiste leider van de SP. Bij een bezoek aan Peking, in 1971, hadden de Chinese communisten hem getrakteerd op een prachtig startkapitaal, te weten een geheime gift van om en nabij de 400.000 gulden (huidige waarde, voor inflatie gecorrigeerd: circa 900.000 euro).

Premium Lock

Laden…

Premium Lock

Word abonnee en lees direct verder

Al vanaf €15 per maand leest u onbeperkt alle edities en artikelen van EW. Bekijk onze abonnementen.

  • Bent u al abonnee, maar heeft u nog geen account? Maak die dan hier aan. Extra uitleg vindt u hier.

 

Premium Lock

Verder lezen?

U bent momenteel niet ingelogd of u hebt geen geldig abonnement.

Wilt u onbeperkt alle artikelen en edities van EW blijven lezen?

Bekijk abonnementen

Premium Lock

Er ging iets fout

Premium Lock

Uw sessie is verlopen

Wilt u opnieuw