Hulp was tevergeefs voor overvleugelde minister Staghouwer

Er was simpelweg geen vertrouwen meer in Henk Staghouwer. De minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit werd overvleugeld door alles en iedereen, schrijft Eric Vrijsen. Zijn opvolger mag geen moeilijkheden schoppen en moet meteen alles snappen over natuur en landbouw.

Toen boze boeren in oktober 2019 met een trekker de deur van het Groninger provinciehuis ramden, stond gedeputeerde Henk Staghouwer pal. Hij gaf niet toe aan hun eisen. Opvallend, want zijn collega-bestuurders in andere noordelijke provincies waren bang geworden en bezweken wel voor de eisen van de onbesuisde agrariërs. Maar Staghouwer – in Gedeputeerde Staten Groningen belast met landbouw – dus niet.

Goed een jaar later werd Staghouwer door zijn partij ChristenUnie naar voren geschoven als minister van Landbouw in het kabinet-Rutte IV. Het idee was dat als je een provincie kunt besturen, je ook de rijksoverheid kunt doen. Vergeten werd dat Staghouwer in de kwestie van vernielzuchtige boerenprotesten ook stevig was gebleken doordat de linkse partijen in Groningen sterker stonden dan in de andere noordelijke provincies.

Enfin, Staghouwer ging aan het werk in Rutte IV en van alle bewindslieden was hij de enige echte ondernemer. Hij was begonnen in de bakkerij van zijn vader en had het bedrijf uitgebouwd tot een respectabele bakkerijketen.

Duo Staghouwer en Van der Wal deed het precies verkeerd

Maar als minister was Staghouwer niet op zijn plek. Den Haag is nu eenmaal gecompliceerder en venijniger dan een provinciehuis. Hij vormde ook geen goede mix met zijn naaste collega Christianne van der Wal (Natuur en Stikstof, VVD). In de stikstofkwestie hadden ze tegenover de boeren natuurlijk bad cop/good cop moeten spelen. Waarbij Van der Wal de boze agent was die de boeren keihard de wacht zou aanzeggen en Staghouwer de goeierd die de boeren liet zien dat ze er heus een fijne groene toekomst voor ze bestond.

Ze deden het precies verkeerd, allebei. Van der Wal is de afgelopen maanden bezig geweest om complimenten van D66 en GroenLinks binnen te halen. Staghouwer kwam met een nietszeggende notitie over het agrarisch toekomstperspectief en werd in de Kamer afgedroogd. Het beeld was steeds dat het ministeriële werk hem boven de pet ging. Maar feit is dat niemand in het kabinet ervan doordrongen lijkt hoe belangrijk de landbouw en de voedingsmiddelenindustrie zijn voor de nationale economie, zo sterk zijn ze gefocust op stikstofdepositie, Brusselse dictaten en rechterlijke beslissingen. Staghouwer had daardoor een onmogelijke opdracht.