De ministerraad sloot de week af met een volgende fase in het lange proces voor de aanschaf van nieuwe onderzeeboten. Na vele kopjes koffie drinken kwam er ook een meerderheid in zicht in de Eerste Kamer voor de stikstofmaatregel van het kabinet.
Het kabinet-Rutte II begon de procedure voor de vervanging van de onderzeeboten in 2016. Vrijdag besloot Rutte III over het aantal te bestellen boten, het budget en de kandidaat-werven. Een volgend kabinet maakt de definitieve keuze in 2022. In 2031 moeten de boten klaar zijn.
Vicepremier Hugo de Jonge (CDA) verving de in Brussel vergaderende premier Mark Rutte (VVD) als voorzitter van de ministerraad en mocht het nieuws na afloop bekendmaken. Een werf van de oorspronkelijke vier is afgevallen: het Spaanse Navantia.
‘Drie partijen in de race zijn voor de bouw van vier nieuwe onderzeeboten. Natuurlijk wordt rekening gehouden met de Nederlandse belangen. En met de Nederlandse industrie. Dat is een belangrijk vereiste die wij hebben neergelegd bij de aanbieders,’ zei De Jonge.
Lees hier meer over de keuze voor nieuwe onderzeeboten
De Spaanse werf kon niet de gewenste variant leveren. Over zijn de Franse Naval Group, Saab Kockums (Zweden) en thyssenkrupp Marine Systems uit Duitsland. Eén van die werven zal vier onderzeeboten bouwen waarvan de aanschaf meer dan 2,5 miljard euro gaat kosten. De Nederlandse marinebouwsector moet van de ministerraad zo veel mogelijk worden betrokken bij de toeleveringsketens van de buitenlandse werven.
Je kijkt naar het nationale belang
De Jonge zei na de ministerraad dat niet een van de werven er met kop en schouders bovenuit stak. ‘Je kijkt naar het nationale belang. Dus het veiligheidsbelang. Daarnaast hebben we gekeken naar de betrokkenheid van het Nederlandse bedrijfsleven en naar de kosten die beheersbaar moeten blijven.’
De aanschaf van onderzeeboten is te vergelijken met die van F-35 Joint Strike Fighter. Ook over dat besluit werd jaren gedaan.
Stikstofcrisis: shoppen bij de oppositie
Het kabinet had ook uitvoerig gesproken over de stikstofcrisis en de spoedmaatregel die nodig is om de bouw weer op gang te krijgen. De Tweede Kamer ging daarmee al akkoord, maar het kabinet moet de spoedmaatregel nog door de Eerste Kamer krijgen.
Minister van Financiën Wopke Hoekstra (CDA) en minister van Landbouw Carola Schouten (CU) zijn de hele week in gesprek geweest met partijen in de oppositie om daar steun te werven. Het kabinet heeft er met 32 van de 75 zetels geen meerderheid.
De Jonge over het shoppen bij de oppositie: ‘Dat doen wij aan de rechterkant van deze middencoalitie. En dat doen wij aan de linkerkant van deze middencoalitie. En zo wijd als het gaat. Collega Schouten die drinkt het ene kopje koffie na het andere. Collega Hoekstra doet dat ook. Zij trekken daarin nauw samen op. Ook collega Rutte is daar uiteraard bij betrokken.’
Meerderheid komt in zicht
Eerste Kamerlid Henk Otten van de Groep Otten, de afsplitsing van Forum voor Democratie die drie zetels heeft in de senaat, zei na de ministerraad dinsdag steun te verlenen aan de spoedwet. Otten had overlegd met premier Rutte en minister Hoekstra.
Tekst loopt hieronder verder
Henk Otten doet niet aan 'koehandel' of 'chantagepolitiek'. Hij steunt de stikstofwet zonder er iets voor terug te krijgen. Maar wel: flink wat media-aandacht bij het Torentje. pic.twitter.com/NWOAkf0lHi
— Peter Winterman (@WintermanAD) December 13, 2019
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Er komt nu een meerderheid in de senaat in zicht. De coalitie komt zes zetels tekort, maar met steun van de SGP (twee zetels) en 50PLUS (twee zetels) zou die verzekerd zijn. De SGP heeft in de Tweede Kamer ook voorgestemd en zal dat in de senaat waarschijnlijk weer doen. 50Plus eist als tegemoetkoming een onderzoek naar de rekenrente voor pensioenfondsen.