Meineed, omstreden deals met criminelen, zelfs corruptie: als crimefighter overtrad staatssecretaris Teeven mogelijk de wet, zegt Crimesite-journalist Wim van de Pol in zijn maandag verschenen boek ‘Fred en de Wet. De schaduwzijde van een crimefighter’.
Staatssecretaris Fred Teeven (VVD, Veiligheid en Justitie) zelf wilde niet reageren op ruim honderd vragen die Van de Pol hem voorlegde. In het boek ontbreekt het aan hard bewijs dat hij strafbare feiten heeft gepleegd. Zelf heeft Teeven die beweringen altijd afgedaan als roddels uit het milieu.
Staatsgeheim
Probleem is dat veel zaken bijna een kwart eeuw geleden speelden en er nogal wat tegenstrijdige verklaringen zijn afgelegd. Sommige opsporingsinformatie is staatsgeheim: onthulling daarvan zou gevaar opleveren voor getuigen.
Van de Pol is diep de dossiers ingedoken en heeft veel betrokkenen gesproken. Dat levert een ander beeld op van Teeven dan louter de succesvolle bestrijder van misdaad.
Nog voor hij in 1993 officier van justitie werd, wist hij als teamleider douanerecherche van de Fiscale Inlichtingen – en Opsporingsdienst (Fiod) volgens diverse bronnen over illegale doorlevering van sigaretten en drugs. Dat ontkende hij echter in 1995 tijdens zijn verhoor voor de IRT-enquète. Daarmee pleegde Teeven meineed, zegt Van de Pol.
Kopstukken
Als officier van justitie pakte Teeven grote criminelen aan als Johan Verhoek (De Hakkelaar), Henk Rommy (Zwarte Cobra) en Cor van Hout. Door zijn interventies ontsprongen andere kopstukken echter ondanks harde aanwijzingen voor betrokkenheid bij drugshandel en moorden steeds weer de dans, schrijft Van de Pol. Daarbij gaat het onder anderen om Stanley Hillis, Jan Femer en vooral Mink Kok.
Met Kok sprak Teeven in zijn eentje tien keer om een deal te sluiten, maar die werd van hogerhand verboden. Teeven hoopte bewijs te vinden voor corruptie door Haarlemse rechercheurs van het IRT (interregionaal rechercheteam). Dat onderzoek leek hij belangrijker te vinden dan het oprollen van een grote drugsbende en het oplossen van de moord op drugshandelaar Jaap van der Heiden, in 1993 in Alkmaar.
Vraagtekens
Van de Pol zet veel vraagtekens bij het optreden van Teeven. Diverse bronnen hebben geen goed woord over voor Teeven. Zo zegt advocaat Jozef Rammelt, die door Teeven in een strafdossier ten onrechte in een kwaad daglicht werd gesteld: ‘Teeven liegt en bedriegt gewoon alles bij elkaar als hem dat van pas komt om een zaak naar zijn hand te zetten. Hij kan letterlijk over lijken gaan om een zaak te winnen.’
Van de Pol erkent dat de beschuldigingen over corruptie zijn gedaan door criminele bronnen en ‘er vooralsnog geen spoor van bewijs te vinden is dat die (…) op waarheid berusten’. Hij zet Teeven neer als een gedreven crimefighter die geregeld de juridische grenzen opzocht en daarbij brokken maakte.
Teflonpan
In 2007 zei Teeven in een interview met Het Parool altijd de ‘rand van de afgrond’ te hebben willen opzoeken: ‘Daar groeit de edelweiss. Te vaak worden de mooiste bloemen niet geplukt’.
Het staat vast dat Teeven geregeld solistisch opereerde en soms fouten maakte. Daarvoor is hij al eerder op de vingers getikt, onder meer in een rapport van de Rijksrecherche over zijn optreden als Fiod-chef. Maar er is geen enkel bewijs dat hij gemene zaak met de onderwereld maakte.
Tot op heden heeft Teeven alle smet van zich af laten glijden, schrijft Van de Pol en vergelijkt hem met een teflonpan: er wordt in gebakken, maar er blijft niets kleven.
Deal
Hoewel Teeven de beschuldigingen zal ontkennen, ligt het niet voor de hand dat hij zich gedetailleerd zal verweren. Eerder dit jaar was er ophef over de omvang van de financiële deal die Teeven in 2000 sloot met crimineel Cees Helman.
Minister en partijgenoot Ivo Opstelten – verantwoordelijk voor het OM – beantwoordde de Kamervragen. Dat zijn verdediging niet overtuigde, slikte de meerderheid en de zaak leek afgedaan.
Naast die schikking met Helman regelde Teeven echter ook strafreductie en gaf hij een positief advies over diens gratieverzoek. Van de Pol vraagt zich af of Teeven hierover open kaart heeft gespeeld of dit voor zijn minister heeft verzwegen. Het is slechts één van de vele vragen.