Demonstraties verbieden ontneemt burgers het zicht op de werkelijkheid

13 augustus 2014Leestijd: 2 minuten

Natuurlijk, dat gezwaai met ISIS-vlaggen en hakenkruizen is erg onheilspellend. Maar inmenging van de overheid is onverstandig: vrijheden zijn er om te beschermen, en burgers moeten weten welke sentimenten leven in delen van de samenleving.

Soms vraag je je af of Nederland niet een beetje te ordelijk is. Dat klinkt raar na de taferelen die zich zondag in Den Haag afspeelden: een provocatieve ‘mars van de vrijheid’ door de Schilderswijk, gericht tegen de Islamitische Staat (voorheen ISIS), liep in de Schilderswijk uit op een matpartij met moslims uit de buurt.

Den Haag is al enkele weken het toneel van dit soort relletjes en burgemeester ­Jozias van Aartsen (VVD) heeft een hoop uit te leggen als hij terugkeert van vakantie – zoals waarom hij met vakantie blééf.

Aangeharkt

Toch is de rode draad van deze zomer niet meer wanorde, maar juist meer orde. Nadat een eerste pro-Palestina-demonstratie gepaard was gegaan met antisemitische leuzen, vlaggen van dat bloeddorstige ISIS en hakenkruizen, hebben de autoriteiten de retorische mogelijkheden van de demonstranten stevig aangeharkt.

Minister van Veiligheid en Justitie Ivo Opstelten (VVD) noemde de vrijheid van demonstratie ‘een groot goed (…) maar het mag nooit leiden tot haat zaaien, discriminatie en geweld. Het zwaaien met vlaggen met hakenkruizen, IS-symbolen, gezichtsbedekking en openbare geweldpleging worden niet geaccepteerd’ door het Openbaar Ministerie.

Onheilspellend

Dit is een vrij stevige inperking van de demonstratieregels. Een gemeente kan een demonstratie beperkingen opleggen, maar die mogen ‘niks te maken hebben met de inhoud van de manifestatie of de ideeën die worden geuit’. Wel kan de gemeente een locatie of route opleggen.

Ongetwijfeld heeft de minister een meerderheid van de bevolking op zijn hand. Dat gezwaai met hakenkruizen en ISIS-vlaggen ís natuurlijk ook buitengewoon onaangenaam en onheilspellend.

Maar juist daarom zijn er grondwettelijke vrijheden: om te beschermen waar iedereen aanstoot aan neemt. Opvattingen die bijna iedereen deelt (‘Dood aan de regen!’; ‘Nederland wereldkampioen!’) hoef je niet te beschermen.

Brandjes blussen

Ook vreemd aan deze politieke inmenging: je schiet er niks mee op. Nog los van dat rare, bijgelovige vlaggenverbod (de IS is bloeddorstig, die vlag doet toch niks): van bovenaf gecensureerde demonstraties ontnemen je het zicht op de opvattingen die er werkelijk leven in delen van de samenleving. Je krijgt het schijnheilige, zondagse gezicht voorgetoverd – en dus weet je nog niks.

Immigratieland Nederland is een land geworden waarin elke wereldbrand óók een beetje brandt. Niks meer aan te doen. Pogingen om de brandjes te blussen met inperking van vrijheden zijn niet alleen rechtsstaat en traditie onwaardig, ze onthouden je als burger ook nuttige informatie.