Formatie zit muurvast: hoe kunnen partijen uit impasse komen?

04 juni 2021Leestijd: 4 minuten
Rutte in de Kamer - ANP

Een groep van 150 VVD’ers met de naam Klassiek Liberaal komt in opstand tegen een mogelijke coalitie met GroenLinks. De club wil met een petitie voorkomen dat VVD-leider Mark Rutte met GroenLinks-voorman Jesse Klaver in zee gaat. ‘Soms moet je stront stront noemen,’ zegt voorzitter Ad Lagas.

‘Mijn oproep aan Rutte is: ga in ieder geval niet samen met GroenLinks,’ zei Lagas donderdagavond 3 juni in Nieuwsuur.Die staat te ver van de VVD af en ik denk dat heel veel leden – ik kan geen percentage noemen – dat niet aanstaat.’

Platform Klassiek Liberaal is volgens Lagas ontstaan omdat een groep in de VVD vindt dat de partij te veel linksaf slaat. ‘Bovendien is het zo dat wij vonden dat de conservatieve liberalen dreigden weg te lopen uit de partij richting rechts. Dus je zou kunnen zeggen dat wij een slot op de deur zijn.’

Hamer

Lees ook de column van Roelof Bouwman: Mariëtte Hamer moet inpakken en wegwezen

Lagas is bang voor een land vol windmolens en zonneparken op het land. Liever ziet hij dat VVD, D66, CDA en ChristenUnie weer gaan regeren. En anders een minderheidskabinet van VVD, D66 en CDA. De PvdA is volgens Lagas het overwegen waard, dat ging van 2014 tot 2018 immers ook goed. ‘Maar GroenLinks is een no-go.’ Lagas overhandigt vrijdag een petitie aan Rutte. Onder de ondertekenaars zijn volgens Lagas gemeenteraadsleden, wethouders en voormalige Tweede Kamerleden.

Hamer stelt haar advies uit

Informateur Mariëtte Hamer (PvdA) zegt dat ze meer tijd nodig heeft voor haar advies over een nieuw kabinet en een herstelplan voor na de coronacrisis. De deadline die de Tweede Kamer haar heeft gegeven, verloopt zondag 6 juni.

De afgelopen dagen werd al duidelijk dat de kabinetsformatie moeizaam verloopt. VVD en D66 willen allebei met CDA regeren, maar verschillen van mening over hoe de rest van de coalitie eruit moet komen te zien.

PvdA en GroenLinks willen alleen samen meedoen, iets waar D66 erg voor is. Maar VVD en CDA willen hooguit met een van die twee linkse partijen in zee, en eigenlijk nog liever met de ChristenUnie.

Hamer waarschuwde eerder al dat de deadline van 6 juni te vroeg is. ‘Een datum is maar een datum, het gaat om de kwaliteit van het werk,’ zei ze halverwege mei.

Hamer heeft Tweede Kamervoorzitter Vera Bergkamp (D66) overigens nog niet formeel om uitstel gevraagd. Vandaag spreekt zij nog met VVD-leider Mark Rutte en D66-leider Sigrid Kaag.

ChristenUnie blijft de boot afhouden

ChristenUnieleider Gert-Jan Segers piekert er overigens niet over om zich aan te sluiten bij de coalitie. Donderdag 3 juni liet hij weten dat het ‘heel lang wachten’ zal zijn voordat er een serieuze vraag bij zijn partij ligt over regeringsdeelname. Het is volgens hem ‘echt evident’ dat de ChristenUnie voorlopig niet aanschuift. Dat ziet hij niet zitten voor de eerste formatiepoging, maar ‘ook niet de tweede, ook niet de derde’.

Segers sprak donderdag opnieuw met informateur Hamer. Hij benadrukt dat hij voorstellen wil doen voor de komende regeerperiode, onder meer op het gebied van stikstof en woningbouw. Hamer wil kijken welke herstelplannen goed bij elkaar aansluiten, om vervolgens partijen te kunnen matchen. Het is volgens Segers onwaarschijnlijk dat Hamer via die weg alsnog bij de ChristenUnie uitkomt. ‘Dat is niet iets waar ik van uitga.’

Ploumen verwijt Hoekstra traineren

PvdA-leider Lilianne Ploumen en GroenLinks-leider Jesse Klaver verweten CDA-leider Wopke Hoekstra donderdag dat hij de vorming van een nieuw kabinet traineert. Hoekstra heeft geen zin om met beide linkse partijen formatiebesprekingen te voeren. ‘Hou op met al die schijnbewegingen en hou op met alleen maar “nee” zeggen,’ zei Ploumen.

Ploumen ging donderdagochtend bij informateur Hamer langs. Ze benadrukte toen opnieuw dat haar partij niet zonder GroenLinks zal deelnemen aan een coalitie en haalde uit naar Hoekstra. ‘Blijkbaar vindt hij de verschillen met PvdA en GroenLinks groter dan met Forum voor Democratie, waarmee het CDA in Noord-Brabant samenwerkte.’

Kaag blijft vasthouden aan links blok

D66-leider Sigrid Kaag blijft onderwijl stug vasthouden aan een coalitie van VVD, CDA, D66, PvdA en GroenLinks. ‘De convergentie is veel groter dan de verschillen waar men zich nu op richt,’ zei ze donderdagmiddag na een gesprek bij Hamer.

‘In bijvoorbeeld de gemeenten Den Haag en Eindhoven werken die partijen al heel goed samen. Op de inhoud moeten we elkaar kunnen vinden.’ Kaag benadrukt dat het ruim twee maanden na de verkiezingen tijd wordt om een kabinet te gaan vormen.

Rutte liet vrijdag weten dat er wat hem betreft geen links blok komt.

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."