Een techmiljardair heeft een donatie van 1 miljoen euro en 350.000 euro aan respectievelijk D66 en PvdD gedaan. Wat valt nog meer op aan de donatielijst?
1. Is zo’n gift als dit abnormaal?
Voor Nederlandse begrippen wel. Bij de Partij voor de Dieren betekent de gift dat de partij op het laatste moment nog grote advertenties kan inkopen bij radio, tv en kranten. D66 nam de gift na diverse gesprekken aan. Dat is gebruikelijk bij alle grotere giften, zegt de partij tegen Trouw. De partij schakelde ook een bedrijfsrecherchebureau in om onderzoek te doen naar de donateur en de herkomst van diens geld. Die werkte daar ruimhartig aan mee, aldus D66.
Voor de partij is er dus geen twijfel over de gift. ‘Zijn motivatie is heel duidelijk. Hij wil de klimaatplannen van D66 steunen. Dat vatten wij op als een groot compliment,’ aldus Sander Bus van het partijbureau.
PVV-Kamerlid Martin Bosma reageerde kritisch op de donatie aan D66. ‘D66 juicht als Facebook of Twitter de vrijheid van meningsuiting schaden. D66 krijgt vandaag een miljoen euro van een tech-miljardair die zijn geld o.a. verdiende aan Facebook. Toezicht op donaties aan partijen valt onder minister Ollongren.’
D66 juicht als Facebook of Twitter de vrijheid van meningsuiting schaden.
D66 krijgt vandaag EEN MILJOEN EURO van een tech-miljardair die zijn geld oa verdiende aan Facebook.
Toezicht op donaties aan partijen valt onder minister Ollongren. Van @D66.https://t.co/hHbgnRsIBm pic.twitter.com/wBJkera6gh
— Stem tegen WOKE (@Martinbosma_pvv) March 4, 2021
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Wat de gift ook gevoelig maakt, is dat D66 en de Partij voor de Dieren zeer kritisch zijn op de macht van grote techbedrijven, vanwege hun omgang met de privacy van gebruikers.
2. Wie is deze miljardair?
Het gaat om softwareondernemer Steven Schuurman (45). Met een geschat vermogen van 1,4 miljard euro is hij een van de rijkste Nederlanders. Schuurman verdiende zijn fortuin met de beursgang van zijn techbedrijf Elastic in 2018 (waardoor hij in één klap 800 miljoen euro verdiende). Elastic helpt bedrijven om hun eigen databestanden te doorzoeken en heeft klanten als Facebook, TicketMaster en Uber.
Zelf is hij alleen nog actief in het bedrijf als commissaris. Met zijn eigen goededoelenfonds, The Dreamery Foundation, zet hij zich in voor het klimaat en behoud van biodiversiteit.
Met het geld wil Schuurman vooral de klimaatplannen van D66 en PvdD steunen. ‘Als je meer geld hebt dan je zelf nodig hebt, is dit een manier om iets terug te doen voor de wereld,’ zegt hij tegen Trouw.
3. Zijn eerder zulke grote donaties gedaan?
Als individuele kiezers doneren aan de campagne, gaat het tot nu toe om maximaal enkele tienduizenden euro’s. Bij D66 was bij de vorige Tweede Kamerverkiezingen de grootste openbare gift van een sympathisant 25.000 euro.
De VVD ontving bij de vorige Tweede Kamerverkiezingen ook een flinke gift, van 890.000 euro. Het geld kwam binnen via een stichting die op hetzelfde adres zetelt als het VVD-partijkantoor. Of daar particuliere donateurs achter steken, werd niet bekendgemaakt.
Hoe werkt afdrachtregeling SP?
De afdrachtregeling van de SP bestaat sinds 1974 en komt erop neer dat het salaris van politici rechtstreeks naar de partijkas van de SP gaat. De partij keert vervolgens een lager salaris aan de politici uit. Zo krijgen wethouders, gedeputeerden en Kamerleden ongeveer 2.750 euro per maand. Eerste Kamerleden krijgen de helft van dat bedrag, omdat het geen voltijdbaan is. De gedachte hierachter is dat iedereen gelijk is en geen grote inkomensverschillen wil. Door de regeling blijven er miljoenen over voor de partijkas en is de SP de rijkste partij van ons land.
In februari zei FTM dat de VVD haar giften – tegen de regels in – niet openbaar maakt. Volgens FTM organiseert vastgoedondernemer Cor van Zadelhoff op eigen kosten zeker twee fondsenwervingsdiners per jaar voor de partij. Het platform berekende dat deze avonden in geld uitgedrukt ten minste 12.772 euro waard zijn. Volgens een woordvoerder van de VVD worden de diners georganiseerd door Van Zadelhoff en wordt de opbrengst ervan gewoon gemeld als gift. De waarde van de etentjes, een gift in natura, hoeft de partij volgens de regels niet te melden, aldus de woordvoerder.
De SP is al jaren veruit de grootste ontvanger van giften. Via de verplichte afdrachtregeling voor gekozen volksvertegenwoordigers had de partij bij de vorige verkiezingen 20 miljoen euro in kas.
4. Welke zaken vallen op in de lijst met donaties?
Partijen zijn verplicht alle giften boven de 4.500 euro te melden bij het ministerie van Binnenlandse Zaken. EW pakt de meest recente lijst erbij en zet op een rij wat opvalt.
Grote partijen ontvangen niet meer donaties dan kleine partijen. De VVD meldt er slechts acht. De SP springt eruit met de meeste donaties. Tussen de donateurs zitten veel Eerste of Tweede Kamerleden van SP. Zo legde Tweede Kamerlid Jasper van Dijk in 2019 ruim 83.000 euro in.
Lees ook over TK2021: Nieuw kabinet-Rute belooft (nog) linkser beleid: Het nogal duffe feestje van de democratie
Donaties zijn niet altijd afkomstig uit Nederland. Forum voor Democratie ontving in 2019 een flink bedrag van 355.000 euro van M. Ruijs uit Hongkong. En 50.000 euro van de Nederlandse ondernemer Nick Galea, woonachtig op Cyprus. De donatie van 355.000 was in 2019 verreweg het grootste bedrag dat in 2019 werd gedoneerd aan een partij.
Opvallend is dat PVV geen giften vermeldt. De partij zegt slechts één anonieme gift te hebben ontvangen. Maar omdat de identiteit van de donateur niet te achterhalen was, heeft de partij het bedrag moeten overmaken aan de toezichthouder: het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Het gaat om een bedrag van 53.500 euro dat de partij is misgelopen.
Verder ontving de Partij voor de Dieren tweemaal 60.000 euro van twee verschillende notariskantoren. Het wetenschappelijk instituut van de ChristenUnie ontving een aanzienlijk bedrag van 90.000 euro. Het geld kwam uit een erfenis van A. Bredius uit Den Haag, een vaste donateur van de partij.