De CoronaMelder moest volgens minister Hugo de Jonge een belangrijke pijler worden van de coronastrategie. Maar nu de app enkele weken in omloop is, zijn er twijfels over het functioneren en het nut ervan. Vier vragen en antwoorden.
1.Wie gebruikt de CoronaMelder?
De app is sinds 10 oktober in heel Nederland volledig functioneel. Vanaf die datum is de app volgens het ministerie van Volksgezondheid 3.827.275 keer gedownload (stand van 2 november). Dat betekent niet dat nu ruim 3,8 miljoen Nederlanders de app ook gebruiken. Uit de cijfers kan niet worden afgeleid of gebruikers de app na het downloaden en installeren weer hebben verwijderd, of de benodigde bluetooth-verbinding niet aanzetten.
De bluetooth-verbinding gebruikt de app om contact te maken met telefoons in de nabijheid van de gebruiker. Maar bluetooth vergt veel van de batterij en daarom hebben smartphoneproducenten hun software aangepast om dat energieverbruik te beperken. Voor Apple is die update beschikbaar vanaf de iPhone 6s. En bij de meeste andere toestellen vanaf Android versie 6.
Volgens website Telecompaper hebben circa 1 miljoen Nederlanders een smartphone die net te oud is, 1,2 miljoen hebben geen smartphone, maar een simpel mobieltje. Vaak zijn dat nou net mensen die op basis van hun leeftijd tot de risicogroep behoren.
2. Wat zijn de resultaten tot nu toe?
Minister Hugo de Jonge liet vorige week in de Eerste Kamer weten dat inmiddels 14.000 mensen via de CoronaMelder hebben doorgegeven dat ze besmet zijn. Wie ook de CoronaMelder op zijn smartphone gebruikt en langer dan 15 minuten in de buurt van zo’n besmette persoon is geweest, krijgt dan van de CoronaMelder een seintje dat hij mogelijk extra kans heeft gelopen om besmet te raken. Elke dag krijgen circa 10.000 gebruikers zo’n melding.
3. Met welke problemen kampt de app?
Tegenover de NOS erkende Ron Rozendaal, die de technische leiding heeft over de app, dat het kan gebeuren dat je ook een melding krijgt als je je verder dan 1,5 meter van de besmette persoon bevond. Dat zou aan de hand kunnen zijn in circa 30 procent van de gevallen. De meesten daarvan bevinden zich dan wel binnen 3 meter.
Ook vertoont de app nu en dan nog wat kinderziektes. Bij sommige gebruikers blijkt de app niet actief te zijn zonder dat daarvan een melding verschijnt. Je komt er pas achter als je de app zelf opent. Dat is makkelijk te verhelpen door locatiegegevens te herstellen, maar als je niet weet dat er een probleem is, doe je dat als gebruiker niet.
Ook is het mogelijk dat de app aanslaat als overdracht van het virus eigenlijk niet of nauwelijks mogelijk is, bijvoorbeeld omdat er tussen de besmette persoon en de andere een muur of plexiglazen wand stond. Bluetooth kan door een muur heen, maar het signaal wordt dan wel zwakker, zodat een melding niet zo snel zal gebeuren. Maar in trams, bussen en metro’s zitten passagiers soms vrij dicht bij de chauffeur of conducteur terwijl die door glas is afgeschermd. Maar dat voorkomt niet dat er meldingen komen.
Omdat het advies luidt om na zo’n melding tien dagen in quarantaine te gaan, kan de CoronaMelder als een vervelende spelbreker worden gezien. Er verschenen berichten dat werknemers van hun baas te horen kregen dat ze de app maar beter niet op hun telefoon konden zetten. En werkgeversorganisatie VNO-NCW vindt dat de app niet moet leiden tot onnodige uitval van medewerkers.
Busmaatschappij Qbuzz gaf chauffeurs het advies de app uit te schakelen omdat de chauffeurs afgeschermd zitten en passagiers mondkapjes dragen en achterin instappen. Ook de Landelijke Huisartsen Verenigingen gaf huisartsen het advies om de app uit te schakelen tijdens het spreekuur om onterechte meldingen te voorkomen.
Lees alles over het coronavirus in ons dossier
4. Kun je de app pauzeren? Ja en nee
Er zijn inderdaad situaties waarin de app niet handig is. Dat staat ook in de uitleg van de app. Mensen in de zorg die weten dat ze in aanraking kunnen komen met coronapatiënten, maar beschermende kleding dragen, zouden de app tijdelijk kunnen uitschakelen. Maar dat kan voorlopig alleen door in de instellingen van de smartphone de bluetooth-verbinding volledig uit te schakelen, die dan dus ook niet meer werkt voor apps die u wel wilt gebruiken. Volgens het ministerie wordt er nog gewerkt aan een pauzeknop in de app zelf.