In bijna 700 dorpen en steden is de handel in drugs en wapens toegenomen, meldt RTL Nieuws maandag. Wat ondernemen politie en politiek om het probleem tegen te gaan?
Zowel politie als burgers constateren toename
In 690 woonplaatsen was in september van 2019 al sprake van een stijging van drugs- of wapenhandel ten opzichte van het gehele vorige jaar. De 51 drugsdelicten in Oisterwijk van 2018 zijn inmiddels al ruimschoots ingehaald door de 132 van dit jaar. In Zaandam was een stijging te zien in de wapenhandel (38 zaken in 2018 om 61 dit jaar). De groeiende onveiligheid is niet alleen uit te drukken in het aantal delicten. Het aantal meldingen van burgers die zich onveilig voelen is in Arnhem bijvoorbeeld ook toegenomen.
Lees ook:
Al eerder berichten over wapenhandel
De groei in wapenhandel is niet nieuw. In 2015 berichtte de NOS dat het aantal wapens in Rotterdam ten opzichte van het jaar daarvoor met ruim honderd was overschreden. Daarnaast was er een vervijfvoudiging in het aantal in beslag genomen (semi)-automatische wapens ten opzichte van 2013.
Het AD meldde in 2018 dat er in het jaar ervoor ook een flinke toename was in het aantal nepwapens.
In 2015 zei de politie dat niet bij elk gevonden wapen een onderzoek gestart kan worden om te achterhalen waar het vandaan komt, omdat daar simpelweg niet de capaciteit voor is. Na een lichte daling in 2017 is het aantal geregistreerde gevallen van wapenhandel alleen maar toegenomen. Welke maatregelen zijn getroffen om deze opmars te stuiten?
Halsema en Aboutaleb kritisch/Wat doet de overheid ertegen?
Na de moord op strafrechtadvocaat Derk Wiersum werden enkele proefballonnen opgelaten om het wapengeweld tegen te gaan. Een dag na de moord opperde minister van Justitie en Veiligheid Ferd Grapperhaus (CDA) om een Nederlandse DEA (naar het Amerikaanse Drug Enforcement Administration) op te zetten. Het zou dan gaan om een eenheid van zo’n honderd man, dat gericht zou zijn op het ‘oprollen, afpakken en voorkomen’. In de eenheid zouden politie, de Fiscale Inlichtingen- en Opsporingsdienst (FIOD), het Openbaar Ministerie en de douane vertegenwoordigd zijn. Deze losse flodder van Grapperhaus vond weinig steun bij de politie aangezien de Nationale Recherche zich al bezighoudt met de praktijken die de ‘polder-FBI’ dan op zich zou moeten nemen.
Lees ook over dit onderwerp:
Halsema en Aboutaleb kritisch op drugsplan Grapperhaus: ‘Lost problemen niet op’
Nadat het stof was neergedaald werd de volgende proefballon opgelaten in de vorm van een eenmalige investering van 110 miljoen euro. Dit plan stuitte op verzet van de Amsterdamse burgemeester Femke Halsema (GroenLinks) en de Rotterdamse Ahmed Aboutaleb (PvdA). Na het kritische onderzoeksrapport De achterkant van Amsterdam, waaruit bleek dat cocaïne sneller wordt bezorgd dan pizza, zijn er blijvende investeringen nodig om de drugscriminaliteit in de hoofdstad aan te pakken. De structurele investeringen zijn ook nodig in Rotterdam, waar wegens pensioneringen de komende jaren een grote uitstroom in het aantal agenten zal zijn.
Wat doen gemeentes ertegen?
In de strijd tegen wapenbezit worden sporadisch inleveracties door gemeentes opgezet. Zo konden Rotterdamse wapenbezitters begin 2019 hun wapens anoniem inleveren bij de politie. Vuurwapens vielen in een aparte categorie. Die werden opgehaald door politie in burger zodat er geen mensen de straat mee opgingen. In deze gevallen moest er wel een naam opgegeven worden, zodat nagegaan kon worden of het vuurwapen was gebruikt bij een delict.
Na een schietpartij in januari waarbij twee meisjes door rondvliegende kogels werden geraakt, werd in Helmond eenzelfde actie opgezet. Bij deze actie werden zeventig wapens (waarvan twintig vuurwapens) ingeleverd.
Dergelijke inspanningen worden vaak met gejuich ontvangen, want elk wapen is er een minder. Maar als de foto’s van de vangst nader worden bekeken valt al snel op dat achter de ingeleverde wapens geen groot crimineel netwerk zit. Het zijn vaak verouderde wapens, die geërfd of geschonken zijn. Deze acties worden slechts ondernomen om het gevoel van veiligheid te vergroten, zonder daadwerkelijk iets te veranderen.