Baudet en FvD stuiten na winst op veel weerstand

Na de forse verkiezingsoverwinning van Forum voor Democratie (FvD) is het schaakspel voor de Provinciale Staten begonnen. In de Eerste Kamer staan de coalitiepartijen niet te trappelen om samen te werken met de partij van Thierry Baudet, die zelf zegt bereid te zijn tot compromissen. D66 sloot FvD al bij voorbaat uit. Ook lokaal roept de partij veel weerstand op.

‘We snappen dat we water bij de wijn moeten doen,’ zei Baudet donderdag toen hem werd gevraagd naar zijn bereidheid tot compromissen. FvD wordt de grootste partij in de Eerste Kamer (dertien van de 75 zetels) en in drie van de twaalf provincies.

Via Twitter liet Baudet weten dat VVD-coryfee Hans Wiegel bereid is om informateur te worden bij de vorming van een college van de Gedeputeerde Staten in Zuid-Holland. De Forum voor Democratie-lijsttrekker sprak van een ‘constructief gesprek’. Wiegel, die na de gemeenteraadsverkiezingen op verzoek van de grootste partij Groep De Mos verkenner was in Den Haag, bevestigde dat tegenover persbureau ANP: ‘Dat klopt. Ik spreek hem binnenkort.’ Vermoedelijk spreken de twee elkaar morgen (zaterdag).

Paul Scheffer geen informateur Noord-Holland

Ook in Noord-Holland had Baudet al een informateur gevonden, twitterde hij donderdag: hoogleraar en publicist Paul Scheffer. Maar vrijdagochtend zegt Scheffer tegen NRC, de krant waarvoor hij columns schrijft, dat daarvan geen sprake is: ‘Daar klopt niets van.’ Naar eigen zeggen dacht hij ‘in volstrekte onafhankelijkheid’ een gesprek te gaan voeren met de Noord-Hollandse lijsttrekker Johan Dessing – die de tweet van Baudet ‘misschien iets te voorbarig’ had genoemd – nadat hij met de FvD-lijsttrekker had gesproken. Van een uitgebreidere rol als informateur is volgens Scheffer geen sprake. ‘Ik zou niet eens weten hoe dat moet.’

In de andere provincie waar FvD de grootste werd, had de partij aanvankelijk te weinig kandidaten (zeven) om de acht zetels te vullen die werden gewonnen. Maar vrijdagochtend meldt Omroep Flevoland dat de Amsterdamse FvD-kandidaat Maxim Gortworst naar Flevoland zal verhuizen. Dat is noodzakelijk om plaats te kunnen nemen in de Provinciale Staten. Lijsttrekker in de Eerste Kamer Henk Otten verzekerde donderdag al dat zijn partij genoeg mensen heeft om alle zetels te vullen.

Premier Mark Rutte (VVD) gaf aan dat zijn partij in de Eerste Kamer per onderwerp gaat zoeken naar steun voor de coalitie, die de meerderheid in de senaat kwijt is. Ook FvD is wat hem betreft een mogelijke partner. CDA-leider Sybrand Buma sprak zich niet specifiek uit over die partij, maar noemde het wel belangrijk dat ‘een verantwoordelijke oppositie (…) niet eerst met eisen komt die moeten worden ingewilligd’. Daarmee doelde Buma vermoedelijk onder meer op de eisen die FvD eerder stelde voor samenwerking met de kabinetspartijen: het aftreden van drie ministers en het van tafel vegen van het Klimaatakkoord.

‘VVD en CDA enorm geschrokken, Jetten zet zichzelf buitenspel’

Baudet lijkt zich nog geen zorgen te maken dat hij door de coalitie wordt uitgesloten. Hij denkt dat VVD en CDA ‘enorm zijn geschrokken’ van het verkiezingssucces van FvD. Ze zullen mogelijk nadenken over hun koers, aldus Baudet, en ‘zich achter de oren gaan krabben’ over bijvoorbeeld het klimaatbeleid.

Rob Jetten lijkt dat in elk geval niet te gaan doen. De D66-lijsttrekker zei donderdag dat FvD ‘zichzelf al heeft uitgesloten’ van samenwerking met de coalitie door de weerstand tegen het klimaatbeleid en de vermeende plannen voor het sluiten van de grenzen, en een vertrek uit de Europese Unie. Baudet was weinig onder de indruk van het pleidooi van de D66-leider, wiens partij bijna werd gehalveerd (van 10 naar 6 zetels): ‘De komende tijd zal moeten blijken of niet eigenlijk Jetten zichzelf buitenspel heeft gezet.’

Klaver gaat ervan uit dat samenwerking op rechts geen optie is

De grootste linkse winnaar van de Provinciale Statenverkiezingen, GroenLinks, vertrouwt erop dat de coalitie niet met FvD in zee gaat. ‘Het kabinet moet kiezen: gaat het over rechts of over links. Ik ga ervan uit dat het kiest voor de klimaatdoelen van Parijs,’ zei fractievoorzitter Jesse Klaver. ‘Dat betekent dat samenwerking op rechts geen optie is.’

Waar Klaver tijdens de verkiezingsavond – ondanks boegeroep van zijn aanhangers – wel felicitaties over had voor Forum voor Democratie, uitten diverse van zijn lokale partijgenoten harde kritiek op Baudet. Fractievoorzitter Marko Ruijtenberg van GroenLinks Lansingerland (nabij Rotterdam) vond Baudets veelbesproken overwinningsspeech ‘van Mussolini-achtige attitude’. Naar eigen zeggen motiveert de toespraak Ruijtenberg ‘om nog harder in actie te komen voor dit land en tegen discriminatie. Want Nederland is van iedereen’.

Raadsleden Amsterdam en Tilburg hekelen ‘racistisch’ FvD

Ook in Amsterdam, waar FvD zich volgens de lokale lijsttrekker en aankomend Eerste Kamerlid Annabel Nanninga zich voelt als ‘Gallisch dorpje’ dat standhoudt in de ‘linkse waanzin’ roept de monsterzege weerstand op. Nanninga zei donderdag tegen AT5 dat GroenLinks-lijsttrekker Rutger Groot Wassink haar niet wilde feliciteren, nadat zij dat wel deed. ‘Ik zei gefeliciteerd en hij wilde nog net de hand schudden, maar hij liep verder zonder iets te zeggen,’ aldus Nanninga. Ook BIJ1 wil FvD niet feliciteren, schreef de partij van Sylvana Simons op Facebook:

In Tilburg was FvD ook al onderwerp van een rel. Woensdagochtend, op de dag van de verkiezingen, schreef D66-wethouder Marcelle Hendrickx op Twitter dat ‘een stem op Hans Smolders, lijstduwer Forum v Democratie’, een stem tegen onze inclusieve stad is. Het is een stem voor racisme, afbraak rechtsstaat, haat & verdeeldheid.’ Smolders noemde de tweet onacceptabel en sprak van ‘smaad en laster’. Hij vindt dat Hendrickx moet opstappen, zei hij tegen Omroep Brabant. Saillant is dat Smolders – voormalig chauffeur van Pim Fortuyn – met bijna negenduizend voorkeursstemmen werd gekozen in de provincie Noord-Brabant. Hij liet donderdagavond weten dat hij de zetel zal accepteren.

Docent Universiteit Utrecht: ‘Volkert waar ben je?’

Een uitspraak van een wetenschapper van de Universiteit Utrecht doet vrijdag veel stof opwaaien. Docent Corné Hanssen, docent geesteswetenschappen, schreef op Facebook de reactie ‘Volkert waar ben je?’ onder een nieuwsbericht over de verkiezingsoverwinning van Forum voor Democratie. Een duidelijke verwijzing naar de moord op Pim Fortuyn door Volkert van der Graaf op 6 mei 2002. Hanssen bood na een storm van boze reacties zijn excuses aan en verwijderde het bericht én zijn Facebook-account.

Forum voor Democratie en de Nationaal Coördinator Terrorisme en Veiligheid (NCTV) laten aan De Telegraaf weten dat ze niet op de kwestie willen ingaan. Ook over de veiligheid van Baudet, wiens huis in Amsterdam anderhalf jaar geleden werd beklad, worden geen mededelingen gedaan. ‘De NCTV is verantwoordelijk voor de beveiliging van politici. Als er dreiging is, nemen we maatregelen.’ De Universiteit Utrecht kreeg tientallen klachten over de docent Hanssen, en is met hem in gesprek gegaan over de opmerking.