Hoe vreugdevuur Scheveningen volledig uit de hand kon lopen

De Haagse burgemeester Pauline Krikke (VVD) wist van de veiligheidsrisico’s van het vreugdevuur op het Scheveningse strand, maar liet dat toch doorgaan uit angst voor rellen. Dat melden bronnen rond de burgemeester aan de NOS.

De bouwers zouden van tevoren hebben toegegeven dat de brandstapels 13 meter hoger waren dan was toegestaan. Maar Krikke besloot het niet af te gelasten om rellen en brandstichting te voorkomen.

Het lijkt erop dat de angst voor ongeregeldheden in Scheveningen en Duindorp heeft meegespeeld, zegt gemeenteraadslid Daniëlle Koster (CDA) in het NOS Radio 1 Journaal. ‘Aan de andere kant zeg ik: het kan niet zo zijn dat je als gemeente en als politie niet meer de baas bent in je eigen stad.’

De angst voor rellen komt niet uit de lucht vallen. Door de vuurstapels te bouwen, komt er een einde aan het zwerven van jongeren door de wijken. In 2007 worden bijvoorbeeld rond de jaarwisseling meer dan honderd auto’s in brand gestoken. Dat is de reden dat voormalig burgemeester Jozias van Aartsen (VVD) dit initiatief officieel toestaat. Wel met een strakke regulering: de stapels mogen niet hoger zijn dan 35 meter en in omvang niet groter dan 10.000 kubieke meter. Een regel waar Scheveningen en Duindorp zich beide niet aan houden; elk jaar is er competitie om wie de hoogste stapel heeft.

Bouwers dreigen te muiten

Van Aartsen waarschuwt de bouwers dat hij keihard ingrijpt als zij zich niet aan de afspraken houden. ‘Dan haal ik desnoods de mobiele eenheid uit Groningen om te handhaven,’ zegt de burgemeester eind november 2016 in de gemeenteraad tijdens een debat over de jaarwisseling.

Daar trekken de bouwers zich weinig van aan. Een leidinggevende van de groep zou volgens omroep West afgelopen week zelfs hebben laten weten dat hij niet kon leven met de afspraken met de gemeente, omdat hij bang was dat zijn bouwers zouden muiten.

Die nemen het zelfs zo serieus dat ze een redactielid van de omroep bedreigen als hij op Oudejaarsavond de telefoon opneemt. De beller dreigt ‘wel even langs te komen’ als de dienstdoende redacteur een bericht over de hoogte van de stapels niet van de site verwijdert.

Uit angst voor ongeregeldheden laat Krikke de vuren doorgaan. Dat loopt volledig uit de hand: er ontstaan vuurtornado’s op het strand en er daalt een vonkenregen neer over omliggende straten die voor mogelijk miljoenen schade aanricht. De boulevard moet in allerijl worden ontruimd.

Artikel gaat verder onder video:

Na afloop kan Krikke niet met een uitgebreide verklaring komen waarom ze niet ingreep. ‘Dat is precies waarom we het hekkenplan hebben aangepast. Dat is waarom we het grote publiek op een grotere afstand van de vuurstapel hebben gezet. Op dat hekkenplan hebben we invloed. Waar we geen invloed op hebben, is het weer en is de wind,’ antwoordt ze op een vraag van een verslaggever waarom de gemeente de ontsteking van de vuren liet doorgaan. In een ander interview noemt ze het voorval ‘verschrikkelijk naar’. ‘Ik kan me heel goed voorstellen dat mensen angstige momenten hebben beleefd. Voor hen eindigt een feestelijke avond in een persoonlijk drama. Ik leef zeer mee met bewoners en ondernemers die getroffen zijn.’

Schade: zeker 15 miljoen euro

De gemeenteraad wil dat er een onderzoek komt. Het is maar zeer de vraag of er volgend jaar nog een vreugdevuur georganiseerd mag worden in de badplaats. Wat meespeelt bij die beslissing, is het gevaar dat jongeren door de wijken gaan zwerven en zelf vreugdevuren aansteken.

Verzekeraars schatten de totale schade van de jaarwisseling in Nederland woensdag op 15 tot 20 miljoen euro. Volgens het Verbond van Verzekeraars kwam de particuliere schade vorig jaar uit op circa 10 miljoen. Stichting Salvage, die namens brandverzekeraars eerste hulp bij brand biedt aan verzekerden, ontving dit jaar een recordaantal meldingen van woningbranden. De schadeomvang door de vonkenregen in Scheveningen is bij het bedrag nog niet meegerekend, omdat verzekeraars nog geen totaalbeeld van alle schadeclaims hebben.

Schade aan woningen in de badplaats wordt naar verwachting gedekt, bij auto’s krijgen alleen getroffenen met een uitgebreid pakket uitbetaald. Fietseigenaren hebben in vrijwel alle gevallen pech.