Vicepremier Kajsa Ollongren (D66) mocht de in Brussel verkerende premier Mark Rutte (VVD) vervangen bij de wekelijkse persconferentie na de ministerraad. Ze suste de zorgen over onder meer de gevolgen van de oplopende energierekening.
Ollongren werd ook ondervraagd over de antidemocratische krachten die zich zouden bevinden in de Tweede Kamer. De staatscommissie Parlementair Stelsel repte deze week van ‘aanwijzingen voor antidemocratische en antirechtstatelijke krachten in ons politieke systeem’.
Voorzitter en oud-minister Johan Remkes (VVD) van die commissie voegde er op de radio bij Sven Kockelmann eraantoe dat die krachten ook te vinden zijn in partijen die in de Tweede Kamer zitten. Welke wilde hij niet zeggen.
Ollongren wees er desgevraagd op dat Remkes zich vermoedelijk baseert op rapporten van onder meer de AIVD (Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst) over rechtsextremisme. Zij gaat ervan uit dat de antidemocratische krachten niet in de Tweede Kamer zijn vertegenwoordigd.
Zorgen om oplopende energierekening
Intussen groeit de zorg om de oplopende energierekening. Nadat eerder CDA en VVD al hun ongerustheid lieten blijken, zei ChristenUnie-leider Gert-Jan Segers vrijdag dat lage inkomens moeten worden gecompenseerd. Bijvoorbeeld via een extra korting op de energiebelasting.
‘We vinden het belangrijk dat de energietransitie, en dan doel ik op het einddoel over meer dan dertig jaar, te dragen is voor alle mensen. Zeker ook die met een smalle portemonnee. We willen dat het voor iedereen haalbaar en betaalbaar is om die energietransitie voor elkaar te krijgen,’ zei de D66-vicepremier op de vraag of de wens van Segers zou worden gehonoreerd.
Plussen en minnen
Segers doelde vooral op de energierekening van 2019, die met enkele honderden euro’s kan oplopen. Ollongren: ‘Het kabinet kijkt naar het geheel. Er zijn plussen en minnen. In het Belastingplan zitten plussen voor werkenden. Die zullen aan het eind van de maand aanzienlijk meer overhouden, omdat er minder belasting wordt geheven op hun inkomen. Er zitten ook minnen in, die kunnen ook in de energierekening zitten.’
Al in 2017 bleek dat de energierekening flink gaat oplopen. Staatssecretaris Snel rekende dat toen al voor
Het gaat er volgens Ollongron om dat er per saldo een plus overblijft. ‘In de context van die plussen en minnen moet je de energierekening zien. De Miljoenennota toonde ook al dat de koopkracht in de plus zit voor alle groepen.’
De vicepremier ging niet mee in de redenering dat de burger toch in de eerste plaats kijkt naar de maandelijkse rekening in plaats van het hele fiscale plaatje.
Koopkrachtplaatjes
‘In de koopkrachtplaatjes die het kabinet ieder jaar presenteert, is ook de stijging van de energierekening verdisconteerd.’
Ollongron, die Wonen in haar portefeuille heeft, zei dat huizen op termijn van het gas afgaan en worden geïsoleerd, bijvoorbeeld als er toch een renovatie plaatsheeft. Het kabinet wil dat in het Klimaatakkoord stimuleren.
‘Daar gaan de gesprekken over. We maken concreet en zichtbaar wat voor mogelijkheden burgers hebben en waarom het hun portemonnee niet hoeft te raken. Want per saldo krijg je uiteindelijk een lagere energierekening. Maar ik hoop er volgende week meer over te kunnen vertellen.’
De bedoeling is dat het kabinet 21 december het Klimaatakkoord presenteert, maar zekerheid daarover is er niet.