Hulp of uitzetting? VVD en GroenLinks botsen over krakers

Na ellenlange discussies in Den Haag en Amsterdam over wat te doen met de uitgeprocedeerde asielzoekers van We Are Here, verkeert nu ook de Amstelveense gemeenteraad in dubio. VVD en GroenLinks staan lijnrecht tegenover elkaar, terwijl de locoburgemeester de bal bij het kabinet legt.

De lokale VVD wil het kabinet een ultimatum stellen, meldt de lokale nieuwswebsite Amstelveenz: als die niet snel ingrijpt, wil raadslid Kees Noomen dat de gemeente het ‘krakersprobleem’ zelf oplost. ‘Als morgen de koning komt, worden alle stoeptegel recht gelegd en gaat alle graffiti van de muren. Dit kunnen ze ook makkelijk oplossen. En als zij het niet oplossen, doen we het zelf,’ aldus Noomen tijdens de gemeenteraadsvergadering van donderdagavond.

Noomen pleitte voor een e-mail of Whatsapp-bericht aan premier Mark Rutte, staatssecretaris van Justitie en Veiligheid Mark Harbers (beiden VVD) of minister van Binnenlandse Zaken Kajsa Ollongren (D66). ‘Dat ze het vóór maandagmiddag 16.00 uur moeten oplossen.’

GroenLinks: college moet krakers voorzien in ‘eerste levensbehoeften’

GroenLinks wil We Are Here juist tegemoet komen. Fractievoorzitter Martin Kortekaas zei tijdens de gemeenteraadsvergadering dat hij had vernomen dat de krakers een tekort aan eten en matrassen hebben, en vroeg het college van burgemeester en wethouders (bestaande uit VVD, D66 en PvdA) of dat de uitgeprocedeerde asielzoekers wil voorzien in ‘eerste levensbehoeften’ voor zolang ze in het pand aan de Groen van Prinstererstraat zitten.

Dat voorstel verwees locoburgemeester Herbert Raat (VVD), die waarnemend burgemeester Bas Eenhoorn (ook VVD) vervangt omdat die op vakantie is, resoluut naar de prullenbak. Hij zei dat ‘in Nederland niemand honger hoeft te lijden’ en dat de asielzoekers zijn gebaat bij ‘een andere oplossing en toekomstfocus’. Ook het GroenLinks-voorstel om We Are Here in een ander kantoorpand – dat eerder diende als noodopvang voor asielzoekers – wees de burgemeester van de hand: ‘De eigenaar is al met andere plannen bezig.’

Locoburgemeester: krakers moeten hier weg, kabinet moet ingrijpen

Eerder gaf Raat al aan dat hij de krakers zo snel mogelijk weg wil hebben uit zijn stad. Tegenover de Amsterdamse zender AT5 sprak hij woensdag al duidelijke taal: ‘Dit willen wij niet in Amstelveen. We willen dat ze weggaan.’ Toch ziet Raat  het VVD-voorstel voor een ultimatum aan het kabinet ook niet zitten. Hij vindt dat de rijksoverheid verantwoordelijk is voor het handhaven van het kraakverbod, en zegt dat het juridisch ‘ingewikkeld’ is om als gemeente in te grijpen. Dat moeten de verantwoordelijke bewindspersonen doen, vindt hij. ‘Dat doet Nederland niet en dat mogen ze zich in Den Haag aantrekken.’

Opmerkelijk genoeg wilde Ollongren, ondanks een door de Kamer breed gesteunde motie die haar oproept in te grijpen, de problemen niet oplossen. Een lokale kwestie, meent zij. Harbers liet zich daarentegen in felle bewoordingen uit over de gang van zaken in de hoofdstad, die hij ‘onacceptabel’ noemde. ‘Als iemand niet vertrekt, kan de overheid ook overgaan tot gedwongen vertrek,’ voegde hij daar aan toe.

Krakers verhuisden naar Amstelveen na confrontatie in Amsterdam-Oost

Na een confrontatie tussen diverse krakers en Mart van der Burg, die de illegalen maandag de toegang tot zijn woning belette, verhuisde We Are Here in de nacht van maandag op dinsdag naar Amstelveen, omdat de rechter had besloten dat de groep de huizen in de Rudolf Dieselstraat in Amsterdam-Oost moest verlaten. De uitgeprocedeerde asielzoekers namen hun intrek in het leegstaande kantoorpand aan de Groen van Prinstererlaan, dat negen verdiepingen en een parkeergarage van twee lagen telt. De eigenaar wil het pand slopen om er bijna driehonderd appartementen te bouwen.

Krakers willen op twee voorwaarden 24-uursopvang; Groot Wassink wil niet onderhandelen

In het nieuwe, ‘kneiterlinkse’ Amsterdamse akkoord dat de coalitiepartijen GroenLinks, D66, SP en PvdA twee weken terug presenteerden, is een 24-uursopvang voor 500 uitgeprocedeerde asielzoekers aangekondigd. Die mogen daar anderhalf jaar blijven. In eerste instantie wees We Are Here dat aanbod echter af, omdat de asielzoekers een permanente verblijfsvergunning willen.

Dinsdag liet We Are Here-woordvoerder Khalid Jone toch weten open te staan voor de 24-uursopvang, op voorwaarde dat de groep juridische hulp en een ‘educatief programma’ krijgt aangeboden. De Amsterdamse locoburgemeester en wethouder Rutger Groot Wassink (GroenLinks) reageerde woensdag dat hij niet met de asielzoekers wil onderhandelen over de opvang: ‘Het moet zorgvuldig gebeuren. We zijn nog geen week ’in office’en dit vereist grote zorgvuldigheid en moet bovendien worden afgestemd met het Rijk,’ zei hij tegen De Telegraaf.

Staatssecretaris Harbers ziet weinig in de plannen voor 24-uursopvang: ‘Het geeft geen perspectief aan die mensen. Als je langdurig in de opvang zit, wordt je verblijf daar niet legaler van.’ Toch houdt Groot Wassink voet bij stuk, zei hij vrijdagavond tegen AT5. Volgens hem hebben gemeenten de vrijheid om, als aanvulling op de plannen van het kabinet, eigen opvangplannen te realiseren.

Demonstraties tegen We Are Here: ‘Illegaliteit = criminaliteit’

Intussen lopen de gemoederen in Amstelveen op. Donderdag protesteerde de actiegroep Voorpost, die door de AIVD wordt gekwalificeerd als extreem-rechts, in het gemeentehuis. Ongeveer tien demonstranten hielden spandoeken met teksten als ‘Oprotten’ en ‘Illegaliteit = Criminaliteit’ in de lucht. Ook scandeerden ze laatstgenoemde leus.

Vrijdag organiseerde We Are Here een ‘open dag‘ bij het door hun gekraakte kantoorpand, waarbij omwonenden werden uitgenodigd om ‘samen te komen voor creatieve fun, een verwelkomende atmosfeer en voor veiligheid’. Later op de dag stond ook een protestactie gepland van inwoners van Amstelveen, die de krakers naar eigen zeggen wilden laten weten dat ze niet welkom zijn in de stad. Ook hadden ze aangekondigd stinkbommen te gaan gooien. Er was veel politie op de been, aldus de regionale omroep NHnieuws, maar uiteindelijk verschenen opnieuw slechts tien mensen, die na een uur alweer vertrokken. Van rellen was geen sprake.

Lees ook deze twee stukken van Nikki Sterkenburg over het verbond tussen illegalen en radicale krakers