De rector die de bliksem laat inslaan

Beertema is verheugd dat hij mag langskomen bij de oudste universiteit van Nederland. ‘U bent de enige rector die ons uitnodigt,’ zegt hij, en kijkt eens rond. ‘En dan ook nog op de mooiste universiteit: die van Paul Cliteur en Afshin Ellian.’ Beide islamkritische rechtsgeleerden liggen goed bij de PVV. Stolker lacht en strijkt over zijn universiteitsdas. ‘Nou,’ zegt hij, ‘we hebben hier nog wel wat anderen rondlopen hoor.’ Tevreden lopen de PVV’ers een uurtje later naar buiten. De zonnebril gaat op, hun klacht is gehoord.

Dat uitgerekend de Leidse rector tijd maakt voor een parlementariër van de PVV, is geen toeval. Als geen andere Nederlandse universiteitsbestuurder opent Stolker de poorten van zijn academie voor alle denkbare opvattingen, dus ook voor omstreden geluiden van de politieke flanken. Als hij íets niet wil, is het een universiteit met alleen denkers met gangbare ideeën die gelijkgestemden om zich heen verzamelen.

Radicale meningsvrijheid niet vanzelfsprekend

Stolker is ook niet van zins zijn universiteit ten prooi te laten vallen aan een trend die oprukt in de Angelsaksische wereld. Daar ontmoeten controversiële – lees: ‘rechtse’ – wetenschappers en sprekers soms zo veel weerstand dat universiteiten hen maar liever weren. In veel andere steden, ook Nederlandse, gaat het debat verloren in het streven de universiteit in te richten als behaaglijke plek voor iedereen, een safe space, waar studenten en ook docenten niet worden geconfronteerd met opinies en feiten die ze als kwetsend kunnen ervaren. De Leidse rector laat zich daarentegen leiden door een geheel andere missie: radicale meningsvrijheid.