Leve de emotie in de politiek. Toont iemand die, is het weer niet goed, verdedigde Mark Rutte (VVD) na de ministerraad minister van Justitie en Veiligheid Ferd Grapperhaus (CDA). Die had volgens Rutte niets verkeerds gezegd over het terughalen van jihadkinderen.
Ook de premier vond het ‘verschrikkelijk’ wat de kinderen overkomt, maar dat is te wijten aan de ouders. ‘Natuurlijk zou je het liefste willen dat de kinderen veilig zouden zijn. Maar het is simpelweg te gevaarlijk om daar Nederlandse diplomaten of militairen naar toe te sturen om ze te halen.’
Het tonen van emoties is volgens Rutte geen faux pas van een minister die van buiten het Haagse circuit komt. ‘Ik citeer een column in de Volkskrant: is eens een keer iemand niet kapot gemediatrained, is het weer niet goed.’
Over het al dan niet terughalen van de kalifaatkinderen bestaat in de coalitie geen meningsverschil, zei Rutte. Omdat de journalisten bleven doorvragen over de kwestie van de week, uitte die zich in steeds zwaardere bewoordingen.
‘Ik ben woedend op die ouders die niet alleen zelf deze achterlijke stap hebben gezet om daar heen te gaan, maar ook nog eens die kindjes hebben blootgesteld aan die gevaren. Die emotie voelen we allemaal.’
Rutte liet zich niet verleiden tot het wensen van een goede ramadan aan de Nederlandse moslim. Drie jaar geleden had hij dat gedaan. ‘Ik doe dat niet ieder jaar’ en ‘ik ga dat hier niet op commando doen,’ zei hij.
Dat hij Trumps actie ‘lomp’ noemde, is geen probleem
De relatie met de Amerikaanse president Donald Trump is niet verslechterd doordat hij diens opzegging van het Iran-verdrag ‘lomp’ noemde. ‘Die relatie is goed, maar ook openhartig.’
Trump is volgens Rutte nog altijd een betrouwbare partner. ‘Ik ben opgevoed in de absolute overtuiging dat onze trans-Atlantische relatie verankerd is in de NAVO als het gaat om veiligheid en met Europa als het gaat om het behoud van onze waarden. En daarom is het heel belangrijk dat het machtigste land van de wereld, de Verenigde Staten, onderdeel is van die trans-Atlantische relatie.’
‘Robuust communiceren’ als er binnen die relatie iets niet goed gaat, hoort er volgens Rutte bij.
Cruciale vriendschap met Amerika
De vriendschap tussen Amerika en Europa noemde hij ‘cruciaal’ voor beide. ‘Amerika kan niet zonder Europa en Europa kan niet zonder Amerika. Ze hebben ons twee keer bevrijd. Ze zijn het machtigste land van de wereld. Er is geen oplossing van een serieus conflict denkbaar in de wereld zonder de betrokkenheid van Amerika.’
Gevraagd of de Europese Unie de leiding moet nemen na het opzeggen van het Iran-verdrag door Amerika, zei hij: ‘De wereld is te complex om een blok de leiding te laten nemen. Het machtigste land ter wereld met de machtigste defensie, dat zijn de Verenigde Staten. China zal qua economie ooit een keer langszij gaan varen. Maar de combinatie van militaire en economische macht van Amerika zal nog tientallen jaren dominant blijven. Daar ben ik ook blij om, want het is een land dat geankerd is in een diepe democratische traditie van vrije media, vrije verkiezingen, vrijheid van meningsuiting, zoals dat ook in Nederland is.’
Rutte beeft niet voor Italië
De premier beeft niet voor Italië en liet zich niet verleiden tot het manen van de komende Italiaanse regering om zich te houden aan de euro-begrotingsregels. ‘De moeizaam tot stand gekomen Italiaanse regering is nu aan zet en niet Nederland. Het is aan de Europese Commissie die de regels moet handhaven.
Of hij niet bezorgd is dat de euro in gevaar komt? ‘Ik zal de laatste zijn die zich zorgen maakt, omdat ik dan ook de eerste zal zijn die in actie moet komen. Als de andere 27 landen nu allerlei dingen gaan roepen over Italië helpt dat ook niet.’