Historicus Henk Wesseling: ‘Ik ben van nature vrij conservatief’

Historicus Henk Wesseling is zaterdag op 81-jarige leeftijd overleden in zijn woonplaats Oegstgeest. Wesseling was een groot kenner van Frankrijk en van de koloniale geschiedenis van Afrika. Hij doceerde aan de Universiteit Leiden, waar hij jarenlang hoogleraar algemene geschiedenis was. In mei interviewde Elsevier Weekblad Wesseling over zijn werk en over het historisch en hedendaags debat. Lees dat interview hieronder terug.

Historicus Henk Wesseling (80) mengt zich graag in actuele debatten over kolonialisme of slavernijverleden. Maar de ‘daverende’ toon in die debatten bevalt hem minder.

Hij is, zal hij in de loop van het gesprek zeggen, ‘een peuteraar’ als het op schrijven aankomt. Lange wandeling maken, nadenken, dan aan zijn bureau gaan zitten en alles in één keer in ruwe vorm opschrijven. ‘En dan begint het gedonder,’ zegt Henk Wesseling. ‘Dan moet het worden zoals ik wil.’

‘Geen studeerkamergeleerde’

Als de ‘ouderwetse historicus’ die Wesseling naar eigen zeggen is, wil hij graag dat een tekst ‘elegant is; dat je af en toe kunt lachen. Ik gebruik nooit jargon, en statistieken alleen als ze nodig zijn. Ik tel waar ik kan tellen, maar ik ben geen fetisjist.’

Ook is hij ‘geen studeerkamergeleerde’. Hij zegt het lachend, want ja, het valt niet te ontkennen dat het gesprek zich afspeelt in de studeerkamer van een geleerd man. En toch is het waar. Een van de aanleidingen voor het gesprek is de verschijning van Wesselings bundel Daverende dingen dezer dagen (Prome­theus), waarin hij in een kleine twintig essays – vaak eerder verschenen in Hollands Maandblad – ‘kritische kanttekeningen bij hedendaagse verschijnselen’ plaatst.

De thematiek is als altijd breed – van Stalin tot Franse wijnen – en de actualiteit is verrassend groot en gedurfd voor een historicus. Het laatste essay – over het Europese verbond van Emmanuel Macron en Angela Merkel – dateert van 21 maart. Dus een studeerkamergeleerde? Allesbehalve. Wesseling: ‘Ik heb, als ik het zeggen mag, geleerde boeken geschreven, ook in vreemde talen. Maar ik heb mijn hele leven ook geschreven over dingen buiten mijn vakgebied. Daar heb ik altijd veel plezier in gehad.’