Coalitiesoap compleet: onderhandelingen muurvast

Terwijl de coalities in de meeste grote steden (zo goed als) rond zijn, is een akkoord in Rotterdam nog niet in zicht. Vooral de weerzin van veel partijen tegen Leefbaar, met afstand de grootste, zorgt voor hoofdbrekens. En dat terwijl het belangrijkste obstakel, de samenwerking met Forum voor Democratie, al uit de weg leek te zijn geruimd. De onderhandelingen zitten muurvast.

In het radioprogramma ’t Wordt nu Laat op NPO Radio 2 gaf raadslid Tanya Hoogwerf maandagnacht aan dat Leefbaar het partijbelang wel ‘een stukje opzij wil zetten’ voor het stadsbelang.

Hoogwerf: Leefbaar best bereid tot concessies aan VVD en GroenLinks

Zo wil Leefbaar – met elf zetels meer dan twee keer zo groot als de concurrentie – waar het bijvoorbeeld gaat om bouwbeleid en duurzaamheid best toegeven aan VVD en GroenLinks. Twee kopstukken van die partijen, respectievelijk Pieter Duisenberg en Paul Rosenmöller, proberen al sinds 19 april tot een akkoord te komen waarin een meerderheid van de partijen zich kan vinden.

GroenLinks wil linksere coalitie, VVD en Leefbaar willen niet zonder elkaar

Duisenberg en Rosenmöller hebben volgens lokale media een coalitie van Leefbaar, VVD, D66 en GroenLinks – 26 zetels – op het oog. Laatstgenoemde partij ligt echter dwars omdat die een linksere coalitie wil, en een college met zowel Leefbaar als de VVD als te rechts ziet. Ook de PvdA vindt dat. Dinsdagavond werd bekend dat D66 wel oren had naar de door de twee formateurs voorgestelde coalitie, maar nu GroenLinks dwarsligt, haakt ook D66 af.

Leefbaar en de VVD willen elkaar echter niet loslaten, waardoor de patstelling compleet is. Vermoedelijk komen Duisenberg en Rosenmöller met een rapportage over de vastgelopen onderhandelingen.

Partijen als D66, PvdA en GroenLinks – die elk vijf zetels hebben – uitten de afgelopen maanden kritiek op de standpunten en retoriek van Leefbaar over integratie en islam. Ze eisten eerder al vergeefs dat de partij van fractievoorzitter Joost Eerdmans afstand nam van Forum voor Democratie (FvD), waarmee die tijdens de verkiezingscampagne een informele alliantie sloot: de drie partijen betichtten FvD-voorman Thierry Baudet van racisme en moslimhaat. Om Leefbaar tegemoet te komen, zei Baudet anderhalve maand geleden dat hij bereid was de alliantie te verbreken.

Baudet legde bal bij D66 door alliantie met Leefbaar te verbreken

Daarmee legde hij de bal bij D66, dat de meeste bezwaren had tegen de samenwerking tussen Baudet en Eerdmans. Vooralsnog heeft dat niet tot voortgang geleid. Teleurstellend, vindt Hoogwerf, die vindt dat Rotterdam op dit moment ‘niet de schoonheidsprijs’ verdient. ‘Uiteindelijk moet je ook een compromis leren sluiten en kunnen besturen,’ aldus de nummer twee op de Leefbaar-lijst. ‘We zouden het dolgraag anders zien, maar wij zijn bereid om dat stapje opzij te zetten om tot een bestuur te komen. Daar zitten we vol op in.’

Een coalitie zonder Leefbaar is volgens Hoogwerf geen optie. ‘Wij weten dat we nooit honderd procent ons programma in een coalitieakkoord krijgen,’ aldus Hoogwerf. ‘Maar we zijn de grootste partij geworden. Daarom vinden we het belangrijk dat mensen merken dat Leefbaar meedoet.’

In Barendrecht werd grootste partij uitgesloten

In de nabijgelegen gemeente Barendrecht wekten CDA, SGP/ChristenUnie, PvdA, GroenLinks, VVD en D66 verontwaardiging bij veel burgers. Deze partijen veroordeelden de grootste partij Echt Voor Barendrecht (EVB), dat met 14 van de 29 zetels net geen absolute meerderheid heeft, tot de oppositie. Maandag presenteerden de zes partijen hun coalitieakkoord, dat in de volksmond ook wel het ‘monsterverbond’ wordt genoemd.

Ook Eerdmans en Leefbaar-kopstuk Ronald Buijt, die eerder in gesprek met Elsevier Weekblad de opstelling van partijen als D66 en GroenLinks hekelde, uiten hun verbazing. Laatstgenoemde vindt het ‘bizar en ongekend voor Nederland’, en vindt dat de zes partijen in Barendrecht zich schuldig maken aan ‘het tarten van de democratie in optima forma’.