Met een meerderheid van 38 tegen 36 stemmen heeft de Eerste Kamer dinsdag de omstreden donorwet aangenomen. Dat betekent een overwinning voor D66-initiatiefnemer Pia Dijkstra (D66).

Lang bleef het spannend en omdat het ging om zo’n complex onderwerp lieten partijen had een hoofdelijke stemming plaats, waarbij iedere senator onafhankelijk van zijn of haar partij een keuze mocht maken. D66-leider Alexander Pechtold is opgetogen: ‘Ik ben ontzettend blij en ik ben trots op Pia. De bewustwording over de donorwet is de winnaar.’

In het nieuwe donorsysteem worden volwassen Nederlanders automatisch orgaandonor worden, tenzij zij daar expliciet bezwaar tegen maken. Wanneer er geen keuze wordt gemaakt, wordt automatisch geregistreerd dat iemand ‘geen bezwaar’ heeft tegen de donatie van zijn organen.

In het huidige systeem kiezen nabestaanden

In het huidige donorsysteem moeten nabestaanden – in het geval er geen keuze geregistreerd is – de keuze voor hun overleden naaste maken. Het nieuwe voorstel beoogt de nabestaanden ook het laatste woord te geven, maar hoe dat er precies uit komt te zien, is nog niet bekend.

Aan de instemming gingen weken van debat vooraf. Het was überhaupt een wonder dat de wet door de Tweede Kamer kwam; als PvdD-Kamerlid Frank Wassenberg niet te laat bij de stemming was geweest, had het voorstel niet eens de Eerste Kamer gehaald.

Heel mooi nieuws: de nieuwe donorwet haalt een meerderheid in de Eerste Kamer. Gefeliciteerd @piadijkstra!https://t.co/vzDmNuwnlp

— Jesse Klaver (@jesseklaver) 13 februari 2018

Woede bij partijen van wie steun voor wet nodig was

In de Eerste Kamer wekte Dijkstra aanvankelijk woede bij met name CDA en PvdA met haar opmerkingen, partijen van wie ze juist steun nodig had. Zo wilde Maria Martens (CDA) graag de garantie van Dijkstra dat de donorwet straks begrijpelijk is voor iedereen. Die zekerheid kon Dijkstra niet geven want ‘een garantie geef je op stofzuigers’, antwoordde ze destijds plompverloren. Ook bezwaren van PvdA-senator Jopie Nooren leek Dijkstra niet te horen of te willen horen.

Wetsvoorstel orgaandonatie aanvaard door senaat. Helaas. Wetsvoorstel neemt de principieel beperkte reikwijdte van de overheidsmacht onvoldoende in acht.

— Diederik van Dijk (@djhvandijk) 13 februari 2018

Ook kostte het dossier Marleen Barth (PvdA) haar positie als fractievoorzitter in de Eerste Kamer. Barth wekte de woede van een aantal PvdA-kopstukken door haar vakantie naar de Malediven, waardoor ze het belangrijke debat over de donorwet miste.

  Met 38 stemmen voor en 36 stemmen tegen is het wetsvoorstel van @piadijkstra aangenomen in de Eerste Kamer #donorwethttps://t.co/fjVy350JNU pic.twitter.com/DHswmyS16y

— Eerste Kamer (@EersteKamer) 13 februari 2018

Goud voor de patiënten. Ongelooflijk trots op Pia Dijkstra. Donorwet is er door!

— Jan Paternotte (@jpaternotte) 13 februari 2018