Nederlandse helden in anoniem massagraf gedumpt

22 januari 2018Leestijd: 2 minuten
Hr. Ms. Kortenaer, een van de schepen die zonk tijdens de Slag in de Javazee. Bron: ANP

De overblijfselen van Nederlandse zeehelden die vielen bij de Slag in de Javazee (1942), zijn vermoedelijk in een anoniem massagraf in de zee bij Oost-Java gedumpt. In 2016 werd al duidelijk dat de lichamen, en de gezonken schepen waarin zij lagen, waren verdwenen.

De Indonesische nieuwswebsite Tirto.id sprak met betrokkenen over de verdwijning. Uit deze gesprekken blijkt dat de schepen vlak bij de Indonesische havenplaats Brodong in stukken zijn gezaagd. Volgens een aannemer, Haji Ghoni, zijn hierbij onder meer menselijke schedels gevonden, die vlak bij de havenplaats in een massagraf zijn gedumpt.

Drie wrakken en 900 oorlogsgraven verdwenen

In het najaar van 2016 kwam de verdwijning van de wrakken aan het licht bij de opnamen voor een documentaire over de Slag in de Javazee, in opdracht van het Karel Doorman Fonds. De filmploeg ontdekte dat de wrakken van drie Nederlandse marineschepen waren verdwenen, samen met de 900 lichamen van opvarenden.

Volgens NOS-correspondent Michel Maas zijn de schepen zo goed als zeker gelicht en meegenomen door Aziatische bergers. ‘De vrees is dat de wrakken tot de laatste bouten in smelterijen zijn verdwenen.’

Dit vermoeden wordt nu door Tirto.id versterkt. De Nederlandse overheid liet in 2016 onderzoek doen naar de verdwijning. Volgens internationale wetgeving moeten oorlogsgraven op zee onaangetast blijven.

Volgens De Telegraaf is de onthulling van het massagraf vooral opmerkelijk, omdat er niets over in het Nederlandse onderzoek staat. Volgens de krant is dit omdat de onderzoekers met zeer vrijblijvende instructies op pad zijn gestuurd. Er is nog geen reactie van de Nederlandse overheid.

Nabestaanden willen herbegrafenis

Nabestaanden van de opvarenden willen dat de restanten worden opgegraven en op een respectvolle manier worden herbegraven. Nabestaande Theo Doorman, zoon van oorlogsheld Karel Doorman, stelt volgens het AD het ereveld Kembang Kuning in Soerabaja (Java) voor. Hier liggen al 5000 slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog begraven.

De Slag in de Javazee

Op 27 februari 1942 zonken drie Nederlandse marineschepen tijdens de Slag in de Javazee, in de oorlog tegen Japan. Dit kostte 900 Nederlandse militairen het leven, waarvan 200 Indisch-Nederlandse. Onder hen was de Nederlandse zeeheld Karel Doorman. De restanten en de wrakken van de drie schepen, Hr. Ms. De Ruyter, Hr. Ms. Java en Hr. Ms. Kortenaer, zijn na de slag op de bodem blijven liggen.