Een groot aantal aanhangers van GroenLinks reageert verbijsterd op het afhaken van Jesse Klaver bij de formatieonderhandelingen. GroenLinks voorman Jesse Klaver liet weten niets te voelen voor een tekst van informateur Herman Tjeenk Willink, waarin deze toekomstige migratiedeals van een juridisch kader voorziet.
Volgens een peiling van RTL snapt ruim 55 procent van de GroenLinkskiezers niet waarom Klaver de handdoek in de ring gooit. Ook de Volkskrant publiceerde een aantal woedende brieven, van kiezers die zich door Klaver bedrogen voelen.
Na het mislukken van de formatiegesprekken reageert zelfs de ngo Vluchtelingenwerk Nederland verrast over het gewicht van het thema migratie. In een interview met De Telegraaf vraagt adjunct-directeur Jasper Kuipers zich af waarom migratie het grote struikelblok is: ‘In Zuid-Europa, waar echt problemen zijn, lukt het politiek wel.’
Het eindvoorstel van Herman Tjeenk Willink, dat voor GroenLinks het breekpunt vormde, is volgens Kuiper ‘best goed’, met dien verstande dat dergelijke afspraken alleen maar goed zijn, bij duidelijke afspraken over mensenrechten.
Internationale verdragen
Dat eindvoorstel gaat over de vraag of de Europese Unie (EU) deals mag sluiten met andere landen waarbij ze geld ontvangen in ruil voor het opvangen van migranten, naar het voorbeeld van de Turkijedeal die in 2015 werd gesloten.
Vluchtelingenwerk vindt het prijzenswaardig van Tjeenk Willink dat hij vastlegt dat de afspraken alleen mogen worden gemaakt wanneer alle partijen zich aan de internationale verdragen houden. ‘Dat biedt ook mogelijkheden om Turkije aan te spreken op het niet nakomen van de mensenrechten. Zo gaan daar veel kinderen niet naar school,’ aldus Kuipers, die daarmee verwijst naar een uitspraak van Klaver, die hij eerder op de dag gebruikte om zijn starre houding te rechtvaardigen.
Vluchtelingenwerk vindt wel dat er duidelijke afspraken moeten worden gemaakt over kwetsbare groepen die in Afrika niet veilig zouden kunnen worden opgevangen, zoals homo’s en – in sommige gevallen – christenen. Desalniettemin snapt Kuipers niet dat juist dat onderwerp het breekpunt is geweest. ‘Hoe kan dit het grote struikelblok zijn in een land waar vorig jaar 30.000 mensen asiel aanvroegen? In de Zuid-Europese landen waar echt problemen zijn, lukt het de politiek wel. Zijn er in Nederland geen grotere problemen?’ vraagt Kuiper zich af.
Ferme kritiek op Klaver
Klavers koppigheid kon ook vanuit de Tweede Kamer op flinke kritiek rekenen. ‘Gesprekken liepen stuk op een punt waarover iedereen het eens is. De afspraken die de Europese Unie met Turkije heeft gemaakt zijn conform het internationaal recht, en bovendien effectief. Zelfs de meest linkse lidstaten van de Europese Unie zijn het hierover eens,’ zei premier Mark Rutte eerder op de dag.
Meer nieuws, elke dag in je inbox? Meld je aan voor onze nieuwsbrief >>
Sybrand Buma van het CDA was zo mogelijk nog feller tegen GroenLinks. ‘Het geduld van de informateur is op de proef gesteld.’ De principiële ondergrens van GroenLinks noemt Buma ‘onbegrijpelijk en ongelofelijk’.
‘Alle Europese rechters, geleerden, parlementen zouden allemaal onder die door GroenLinks voorgestelde principiële ondergrens zitten,’ zegt Buma. ‘Het doel van de afspraken is te voorkomen dat die gammele bootjes overvaren. We willen juist een juridisch zuivere procedure en veiligheid in de regio bieden.’
Nu wenden de ogen zich weer langzaam tot de ChristenUnie. Die partij is weliswaar bereid te praten, maar dan moet er verandering in de houding van D66 komen. Gert-Jan Segers: ‘We kunnen niet eindeloos wachten op een nieuw kabinet.’ D66 wees een samenwerking met ChristenUnie eerder resoluut af, omdat de partijen op het gebied van medisch-ethische kwesties te zeer verschillen.