Langzaamaan nemen salafisten Amsterdamse moskeeën over

22 april 2017Leestijd: 2 minuten
Een man gaat de El-Fourkaan-moskee in Eindhoven binnen, die er banden met salafistische organisaties op nahoudt - Foto: ANP

Nederlandse imams worden steeds vaker opgeleid in Saudi-Arabië. Onder meer daardoor zou de invloed van het salafisme op Marokkaanse moskeeën toenemen: bijna de helft van de 22 Marokkaanse moskeeën in Amsterdam staat onder invloed van de fundamentalistische salafistische stroming.

Het salafisme – dat streeft een terugkeer van de ‘zuivere islam’ uit de tijd van profeet Mohammed – heeft de afgelopen jaren een opmars gemaakt in Amsterdam, waarbij ook gematigde moskeeën binnen de invloedsfeer zijn geraakt,  blijkt zaterdag uit onderzoek van NRC.

Invloed van Saudi-Arabië

Inlichtingendienst AIVD waarschuwde onlangs in een jaarrapport voor salafisten die gematigde moskeeën proberen over te nemen, soms met geweld. De omstreden Al-Ummah-moskee in Amsterdam is daar een voorbeeld van.

Tot nu toe werd er vanuit gegaan dat salafisten een minderheid vormden binnen de moslimgemeenschap, maar in Marokkaanse moskeeën specifiek is hun aandeel de afgelopen jaren gegroeid. Op dit moment is het zo dat van de 22 Marokkaanse moskeeën in Amsterdam, er zeven in handen zijn van salafisten. Nog eens vier moskeeën hebben te maken met een salafistische fractie binnen de moskee.

De ontwikkeling heeft te maken met de invloed van Saudi-Arabië. Nederlandse imams worden steeds vaker opgeleid aan de Islamitische universiteit van Medina, en gaan dan na terugkeer het salafisme uitdragen. Op dit moment zouden 40 Nederlanders de opleiding volgen.

Scheiding kerk en staat

Het groeiende salafisme plaatst gemeenten voor een dilemma. Salafisten dragen namelijk veelal een anti-integratieboodschap uit aan volgelingen, die kan leiden tot radicalisering. Zo worden Saoedische geleerden vaak uitgenodigd om te preken in Nederlandse moskeeën.

Meer nieuws, elke dag in je inbox? Meld je aan voor Elseviers nieuwsbrief >>

Daarbij wordt onder meer ongelijkheid van vrouwen gepredikt. Geleerden zeggen dat vrouwen zich erbij neer moeten leggen wanneer hun man met meerdere vrouwen wil trouwen. Ook wordt vrouwen aangeraden hun huis niet te verlaten, tenzij het strikt noodzakelijk is. Kinderen mogen vanaf hun tiende worden geslagen als zij het gebed niet willen verrichten, volgens de Saudiërs.

Tegelijkertijd wil de overheid afstand houden vanwege de scheiding tussen kerk en staat. Het Contactorgaan Moslims en Overheid wil een Nederlandse imamopleiding, zodat jongeren niet naar Saudi-Arabië gaan om te studeren.

Raadslid Sofyan Mbarki (PvdA) waarschuwde vorige zomer al dat het salafisme aan het oprukken is in Amsterdam, vooral in Marokkaanse gebedshuizen. ‘Het is vijf voor twaalf. De sfeer in moskeeën is veranderd van een soort volksislam […] naar een meer fundamentalistische leer.’

De Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid heeft bedenkingen bij het salafisme, een fundamentalistische stroming binnen de soennitische islam. Zo is de meest extreme vorm ‘een van de belangrijkste componenten van het huidige gewelddadige jihadisme’. Een verbod op salafistische groepen is er echter niet.