Nederland betreurt het dat er mogelijk een fout is gemaakt bij de aanpak van twee Turkse diplomaten vorige week zaterdagavond in Rotterdam. Ze werden vorige week tijdens het ongewenste bezoek van de Turkse minister Fatma Betül Sayan Kaya meegenomen naar het politiebureau, waar hun diplomatieke paspoorten werden ingenomen.
Nederland maakt nadrukkelijk nog geen excuses maar zoekt het voorval uit, meldt de Volkskrant zaterdag. Volgens het Verdrag van Wenen (1961) zijn diplomaten onschendbaar, wat betekent dat Nederland de twee – de zaakgelastigde van de Turkse ambassade in Den Haag en de consul-generaal uit Deventer – niet had mogen aanhouden.
Diplomatieke immuniteit
De regering in Ankara vindt dat de rechten van het duo zijn geschonden en overweegt Nederland voor de rechter te slepen. Bij het Internationaal Gerechtshof zou die zaak nog wel eens succes kunnen hebben. Diplomaten mogen namelijk niet zomaar vastgehouden worden. Mocht het blijken dat die rechten inderdaad werden geschonden, dan zou premier Mark Rutte zijn excuses moeten aanbieden aan de Turkse president Recep Tayyip Erdogan.
Volgens een anonieme Turkse functionaris wist de politie ‘heel goed wie ze waren’. Ze zouden hun diplomatieke passen bij zich hebben gehad, maar werden toch meegenomen naar het bureau. Het is niet waar dat ze daar meteen zijn losgelaten, ze zijn twee uur vastgehouden en in eenpersoonscellen gestopt. Hun persoonlijke bezittingen zijn afgepakt, inclusief hun passen en telefoon,’ aldus de Turkse functionaris. Een Nederlandse bron ontkent dat de diplomaten in een cel zijn gezet: ‘Ze zijn niet aangehouden, maar opgehouden, dat is een juridisch verschil.’
Expliciet geen excuses voor behandeling Kaya
Het kabinet van Rutte erkende woensdag dat er twee Turkse diplomaten korte tijd werden vastgehouden. ‘Dit is gebeurd, omdat voor de politie niet duidelijk was wie zij waren. Toen bleek dat het om diplomaten ging, zijn ze onmiddellijk vrijgelaten,’ aldus een woordvoerder van Rutte. Het kabinet heeft de Turkse premier Binali Yildirim zaterdag geïnformeerd en gezegd dat de kwestie nader wordt onderzocht. Als blijkt dat Nederland het Verdrag van Wenen inderdaad heeft geschonden, ‘dan betreuren we dat’, aldus Ruttes woordvoerder.
Waarvoor Nederland nadrukkelijk geen excuses maakt, is voor de behandeling van de Turkse minister Kaya in Rotterdam. Dat was volgens de woordvoerder ‘ferm en met respect’. De diplomatieke immuniteit zou volgens de regering bovendien niet voor haar gelden.