Hoe werd DENK de grootste in Amsterdam Nieuw-West?

17 maart 2017Leestijd: 3 minuten
Een aanhanger van DENK bij de uitslagenavond van de partij in Rotterdam - Foto: ANP

De overwinning van de nieuwe partij DENK was in Amsterdam Nieuw-West overweldigend. DENK werd daar met bijna 20 procent van de stemmen verreweg de grootste partij.

Iets minder dan 13.500 kiezers stemden in dat stadsdeel op de partij, wat neerkomt op een percentage van 19,2 procent. De PvdA, die in 2012 in het stadsdeel nog 40,2 procent van de stemmen behaalde, kwam uit op een dieptepunt van slechts 7,2 procent.

Opvallende observatie

In heel Amsterdam kreeg DENK 28.128 stemmen, tegen 31.738 stemmen voor de PvdA, traditiegetrouw de partij voor allochtone Nederlanders. De opkomst lag in Nieuw-West op 72,2 procent, lager dan het landelijk gemiddelde van ruim 80 procent.

Een lid van een stembureau in Nieuw-West, dat graag anoniem wil blijven, probeert het grote succes van DENK in zijn stadsdeel te verklaren. Hij deed een opvallende observatie. Het lid spreekt van ‘ronselstemmen’, gezien het grote aantal allochtonen dat met een ‘hele rits volmachten van familie’ bij het stembureau aankwam. Ook zouden niet-Nederlandssprekende allochtonen door hun kroost zijn geïnstrueerd over hoe en wat te stemmen.

Tegenover Elsevier noemt hij een voorbeeld: ‘Een jongen (twintiger) kwam met zijn moeder binnenlopen. Hij wilde voor zijn moeder stemmen, maar zij had hem niet gemachtigd. Mijn observatie was dat deze vrouw werkelijk geen idee had waar dit hele stemmen over ging. De jongen heeft haar op een voorbeeldformulier moeten uitleggen welk rondje ze moest inkleuren.’ Daarnaast was het volgens het stembureaulid zo dat er ‘grotendeels allochtone mensen samen probeerden te stemmen’, iets wat niet is toegestaan.

Verreweg het opvallendste vindt hij het grote aantal volmachten: ‘Er waren enorm veel jongeren die volmachten hadden van bijvoorbeeld hun beide ouders. Ik vraag mij af of deze jongeren kwamen om iets bij te dragen aan de democratie, of dat ze alleen kwamen om maar zoveel mogelijk proteststemmen naar DENK te krijgen, inclusief al die volmachten.’ Het stembureaulid benadrukt wel dat het bureau in kwestie de Kieswet geheel heeft nageleefd, en dus bijvoorbeeld niet heeft toegestaan dat meerdere mensen zich tegelijkertijd in een stemhokje bevonden.

Beschuldigingen van intimidatie

Dat DENK fervent campagne voerde onder allochtonen is bekend. Eerder deze week kwam de partij onder vuur te liggen nadat de Raad van Marokkaanse Moskeeën Nederland (RMMN) zondag meldde dat moskeebestuurders zich onder druk gezet voelden om hun achterban aan te zetten op DENK te stemmen tijdens de verkiezingen.

Later in de week kwam de RMMN met een verklaring dat de uitlatingen over intimidatie verkeerd waren geïnterpreteerd, en werd de schuld bij de media gelegd. Zij zouden ten onrechte de indruk hebben gewekt dat er sprake was van druk. DENK werd toch het mikpunt van kritiek van politici en journalisten. Vicepremier en PvdA-lijsttrekker Lodewijk Asscher uitte felle kritiek op DENK. In gesprek met RTL-journalist Frits Wester verweet hij de club van Tunahan Kuzu een politiek van intimidatie. ‘Ik hoop dat kiezers daar doorheen prikken en zich realiseren: we bepalen zelf op wie we stemmen in dit land. Dat ga je je niet laten vertellen door een moskee, dat ga je je ook niet laten vertellen door een groep die zegt de verbinding te preken, maar in werkelijkheid het tegendeel doet.’

DENK reageerde woensdagavond euforisch op de drie zetels die de partij binnen wist te slepen.  ‘Dit is echt fantastisch,’ zegt Azarkan, nadat hij met zijn collega’s een vreugdedansje heeft gedaan. ‘We hebben een positieve campagne gevoerd. We hebben de mensen opgezocht op straat en in buurthuizen waar veel politici allang niet meer komen. De ontlading is na deze uitslag groot. Het laat zien dat mensen vertrouwen in ons hebben,’ aldus de nummer twee van de partij. Diverse media, waaronder Elsevier, waren overigens niet welkom op de bijeenkomst.