Wat is de waarde van peilingen in de democratie?

08 februari 2017Leestijd: 2 minuten
De zes bureaus houden elkaar scherp. Foto: ANP

Op basis van de peilingen beslist RTL4 maandag welke vier lijsttrekkers eind februari deelnemen aan het premiersdebat. Is dat wel eerlijk? Over de koplopers Geert Wilders (PVV) en Mark Rutte (VVD) is geen discussie. Maar Jesse Klaver (GroenLinks), Emile Roemer (SP) en Lodewijk Asscher (PvdA) dreigen buiten de boot te vallen, omdat ze een paar procentjes lager scoren dan Sybrand Buma (CDA) en Alexander Pechtold (D66), die zoals het er nu naar uitziet wel aantreden. Terwijl de foutmarge in de peilingen ook een paar procent is.

Weekblad Elsevier verkent deze week de waarde van de peilingen in het democratisch proces. De gouden tip: één peiling is geen peiling. Je moet de tussenstanden van de zes onderzoekers – Maurice De Hond met Peil.nl; I&O Research; Ipsos; Kantar Public; LISS-panel en EenVandaag/GfK –  achter elkaar leggen en kijken welke kant ze opgaan.

Lees hier het hele verhaal:

Zes electorale peilingen in het democratisch proces: krijgen voorspellers vanzelf gelijk?

De zes bureaus houden elkaar scherp. Opvallend was bijvoorbeeld dat de PvdA bij I&O maandenlang hoger scoorde dan elders. Onderzoeker Peter Kanne ontdekte vorige week een weeffoutje in zijn werkwijze. Hij corrigeerde de weging van zijn data en prompt daalde de PvdA vijf zetels.

De kiezersonderzoeken werken met een ‘panel’ van vijfduizend tot tienduizend deelnemers waaruit telkens een steekproef van een paar duizend mensen wordt getrokken. Zij vullen dan op hun thuiscomputer een vragenlijst in.

Vaak hebben de deelnemers zichzelf aangemeld. De LISS-peiling echter, nodigt mensen uit om deel te nemen. Dat is zuiverder, want anders wordt alleen de mening gepeild van mensen die sterk geïnteresseerd zijn in Haagse politiek en dat vertekent natuurlijk het beeld. De beloning bedraagt 8 euro voor het geregeld invullen van een vragenlijst. Om te voorkomen dat mensen zonder computer niet kunnen deelnemen, stelt het onderzoeksbureau dat verbonden is aan de Universiteit Tilburg, eventueel ook een laptop beschikbaar.