Intrekken van paspoorten jihadisten wordt eindelijk mogelijk

07 februari 2017Leestijd: 2 minuten
Mensen die zich in het buitenland bij jihadistische organisaties aansluiten kunnen hun Nederlanderschap verliezen - Foto: AFP

Het plan om het Nederlanderschap van jihadisten in te trekken zonder strafrechtelijke veroordeling wordt ingevoerd. De Eerste Kamer stemde dinsdag in met het wetsvoorstel, nadat de Tweede Kamer er vorig jaar al mee akkoord ging.

Het plan is bedoeld om jihadisten te weren die zich in het buitenland hebben aangesloten bij organisaties als terreurbeweging Islamitische Staat (IS) bij terugkeer in Nederland een gevaar kunnen vormen voor de samenleving.

Eerder was nog een veroordeling in een strafzaak nodig. Het wetsvoorstel was erop gericht te voorkomen dat jihadisten terugkeren naar Nederland.

Nipte meerderheid

Het voorstel geldt alleen voor mensen die behalve de Nederlandse ook nog een andere nationaliteit hebben. Tot het laatste moment was het niet duidelijk of het voorstel het zou halen. Een nipte meerderheid van VVD, CDA, PVV, SGP en 50PLUS stemde voor. Maar onder meer PvdA, GroenLinks, SP en D66 waren tegen. De Tweede Kamer stemde in mei vorig jaar al in met het voorstel.

Minister Stef Blok (VVD) van Veiligheid en Justitie: ‘We weten dat tientallen Nederlanders, vaak met een dubbele nationaliteit, zich hebben aangesloten bij IS. We willen natuurlijk liever niet dat die hier terugkomen’. Aangezien er geen sprake hoeft te zijn van een veroordeling, beslist de minister op basis van informatie van bijvoorbeeld inlichtingendiensten of iemand het Nederlanderschap verliest. Ze worden dan tot ‘ongewenst vreemdeling’ verklaard. Volgens Blok toetst de rechter altijd of de minister op goede gronden de nationaliteit heeft ingetrokken.

Andere terreurmaatregelen

Naast dit wetsvoorstel, stemde de Eerste Kamer dinsdag ook in met twee andere terreurmaatregelen. Daarmee vervalt iemands paspoort of identiteitskaart automatisch als diegene een uitreisverbod heeft gekregen. Ook wordt het mogelijk om een meldplicht, contactverbod of gebiedsverbod op te leggen aan mensen die in verband kunnen worden gebracht met terreur.

‘Belangrijke nieuwe maatregelen ter bescherming van onze nationale veiligheid,’ zegt Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid Dick Schoof. Maar de maatregelen kunnen ook rekenen op forse kritiek. Volgens Commissaris voor de Rechten van de Mens Niels Muiznieks van de Raad van Europa is de maatregel om het tweede paspoort in te trekken discriminerend ten opzichte van Marokkaanse of Turkse jihadisten.

Maar het voorstel is per definitie gelimiteerd tot mensen met een dubbele nationaliteit. Internationale verdragen schrijven namelijk voor dat landen moeten voorkomen dat iemand staatloos wordt.