Paniek bij afsplitsers: Kamer wil ‘zetelroof’ aanpakken

07 december 2016Leestijd: 2 minuten
De afsplitsers in de Tweede Kamer Foto: ANP

De politieke versplintering in de Tweede Kamer door ‘zetelrovers’ wordt aangepakt. De Kamer stemt woensdag over een voorstel waardoor het minder aantrekkelijk wordt om af te splitsen van een fractie.

Momenteel telt de Kamer 17 fracties, onder meer door een behoorlijk aantal afsplitsingen. Norbert Klein van de Vrijzinnige Partij, de fractie Kuzu/Özturk, Van Vliet, Bontes/Klaveren en de meest recente zetelroof van Jacques Monasch.

Partijlast?

In de grondwet staat dat Kamerleden het volk ‘zonder last’ van de partij moeten kunnen vertegenwoordigen, maar onder anderen SGP-politicus Roelof Bisschop geeft aan dat het ook niet de bedoeling is dat politici de partij gebruiken om in de Kamer te komen, om vervolgens maar af te splitsen. ‘We moeten voorkomen dat het aantrekkelijk is om je af te splitsen. Het moet geen Poolse landdag worden,’ aldus het gereformeerde Kamerlid tegen De Telegraaf.

Bisschop heeft de werkgroep Fractievorming geleid, die de voorstellen over de zetelrovers naar voren bracht. De meerderheid van de Kamer zal zeer waarschijnlijk voor de plannen stemmen. De Kamerleden willen dat afsplitsers die in het parlement blijven zitten een kleiner budget krijgen en niet meer worden beschouwd als fractie.

Ook wordt spreektijd ontnomen, wat een einde brengt aan de gelijkberechtigdheid van Kamerleden. Zo zijn Kamerleden niet alleen volksvertegenwoordigers, maar vooral partij-afgevaardigden. Hoewel partijen fractieleden niet kunnen verplichten volgens de partijlijn te stemmen, gebeurt dat in 99,999 procent van de gevallen wel.

Volgens de beweging DENK worden afsplitsers monddood gemaakt met het nieuwe voorstel. Jacques Monasch geeft aan dat de verantwoordelijkheid ook bij de partij kan liggen. Oud-VVD-parlementariër Johan Houwers zegt dat er ‘met een kanon op een mug’ wordt geschoten, en dat het plan zetelroof uiteindelijk helemaal niet zal voorkomen.

Zes nieuwe fracties

Sinds de verkiezingen in 2012 zijn zes nieuwe fracties ontstaan in de Kamer door afsplitsingen. Na ruzie over de aanpak van Turkse organisaties in Nederland, werden Tunahan Kuzu en Selçuk Öztürk uit de PvdA-fractie gezet, en gekibbel over de lijsttrekkersstrijd van de PvdA, leidde tot het vertrek van Jacques Monasch.

Na de ‘minder, minder’-uitspraken van Geert Wilders stapten maar liefst drie Kamerleden uit de partij, waaruit twee fracties zijn ontstaan. De fractie van 50Plus werd gehalveerd toen Norbert Klein uit de partij stapte, om vervolgens ook als eenmansfractie door te gaan.

Ex-VVD’er Houwers gaf zijn Kamerzetel op na een ‘fraudeschandaal’, maar werd daarna opnieuw benoemd tot parlementariër. Toen hij voor een schikking koos, werd hij door VVD-leider Halbe Zijlstra uit de fractie gezet.