Net niet grappige serie 010 verbloemt de echte problemen van Rotterdam

Gerda en Frans uit Videoland serie 010 (screenshot RTL)

In de rubriek ‘Gerry kijkt tv’ pakt dr. Gerry van der List de afstandsbediening of het toetsenbord om eens te bekijken hoe de moderne wereld in elkaar steekt. Deze week: de gekleurde visie op Rotterdam in de serie 010.

Als Rotterdammers zich in een enquête zouden mogen uitspreken over hun favoriete scène in een Nederlandse film, valt de nummer 1 vrij makkelijk te voorspellen. Topscorer zal vast het uitstapje in De marathon zijn dat vier bevriende Rotterdammers met enorme weerzin naar Amsterdam maken om daar hard te lopen.

Ze komen vast te zitten op een van die door hen gehate hoofdstedelijke grachten achter een verhuizer, wat leidt tot een enorme tirade tegen die ‘pis-Amsterdammer’ in die ‘bloedhoerenstad’. Als ze uiteindelijk toch een parkeerplaats vinden, trekken ze Hand in hand kameraden zingend de stad in.

‘Oer-Rotterdammers’ wonen niet in Rotterdam

Afkeer van ‘020’, grove taal, liefde voor Feyenoord: dat gaat er in Rotterdam in als koek. Het is ook een handelsmerk van de leukste hoofdrolspeler in De marathon. Martin van Waardenberg cultiveerde het imago van de nogal cynische, grofgebekte underdog ook in de films Ome Cor en Opa Cor (te zien op Netflix) waarin hij constant met een Feyenoord-sjaal in beeld is.

Gerry van der List (1961) is politiek columnist en redacteur voor de portefeuille geestelijk leven. In deze nieuwe rubriek hanteert hij zijn kenmerkende fileermes om de populaire cultuur op de snijtafel te leggen.

Verrassend was het dan ook om onlangs in een interview te lezen dat de oer-Rotterdammer zijn stad de rug heeft toegekeerd. Van Waardenberg woont in Papendrecht.

Hij doet denken aan Gerard Cox, ook zo’n Rotterdamse mopperkont (Rotterdammers gebruiken overigens liever een grover woord in dit verband, ze verwijzen erg vaak naar terminale ziekten) met een haat tegen Amsterdam en een liefde voor Feyenoord die zijn geboortestad blijkbaar niet aangenaam genoeg vond om te blijven wonen.

010 toont vooral excentrieke figuren

Op Videoland is nu een serie te zien over Mensen die Rotterdam kleur geven, zoals de ondertitel luidt van 010. De bedoeling was vermoedelijk een representatief beeld te geven van de lokale bevolking. Maar dat lukt al niet bij een serie als Urk!, dus laat staan bij een diverse wereldstad. Te zien vallen vooral enigszins excentrieke figuren. Zoals een rare vrouw die zich een zeemeermin waant, een rijke, snobistische makelaar en een stadsherder.

Probleem is ook dat de in beeld gebrachte Rotterdammers zich erg bewust zijn van de camera en daarom steeds de leukste thuis proberen te zijn. In het begin is het nog wel grappig om Gerda, ten strijde trekkend tegen de ratten in haar tuintje in Rotterdam-Zuid, te horen klagen over ‘Ratterdam’ en haar verbazing te zien over het verbod van gif om de terroristische knaagdieren uit te roeien (‘Je mag wel bommen gooien en zo in de wereld, dat mag allemaal. Maar gif, dat kan niet.’) Maar haar geforceerde grappen in plat Rotterdams beginnen al snel te vervelen.

Om nog maar te zwijgen van Marco. De makers van 010 zagen in deze medewerker van De Ballentent, een roemrucht etablissement aan de Maas, wellicht een nieuwe Martien Meiland, maar hij blijkt helaas slechts een vervelende botterik.

Blanke autochtonen zetten de toon in 010

Raar aan 010 is dat van de in beeld gebrachte mensen die Rotterdam kleur geven, er weinig een kleurtje hebben. Het zijn toch vooral de blanke autochtonen die de toon zetten. En die klagen opvallend weinig over wat tegenwoordig netjes ‘een zorgelijke demografische ontwikkeling’ wordt genoemd. Terwijl zij buiten het zicht van de camera toch erg plegen te mopperen over de groei van het aantal etnische minderheden met hun aparte zeden en gewoonten.

Gerard Cox durft zich in het monoculturele Mijnsheerenland wel uit te spreken. Toen kritisch werd opgemerkt dat in de door hem gemaakte tv-comedy over Rotterdam geen allochtonen voorkwamen, reageerde hij droog met: ‘Daarom is de titel ook: Toen was geluk heel gewoon.’

Geen aandacht voor multiculturele ontwikkelingen

Af en toe lijkt Rotterdam bezet door vreemde mogendheden. Dan lopen moslims op de, in series zo vaak in beeld gebrachte, Erasmusbrug te schreeuwen dat Joden de zee in moeten worden gedreven. Dan rijden Turken en Marokkanen toeterend over de Coolsingel omdat hun nationale team een zege heeft geboekt. Dan staat het strand van Nesselande aan de Zevenhuizerplas vol met gelovigen die het offerfeest vieren.

In het te lieve 010, dat overigens ook weinig aandacht besteedt aan de armoede en de misdaad in de stad, komen deze multiculturele ontwikkelingen niet aan bod. Ontwikkelingen die er toch aan zullen hebben bijgedragen dat Cox en Van Waardenberg hun toevlucht elders hebben gezocht.

In de nieuwe rubriek ‘Gerry kijkt tv’ beschrijft EW-redacteur Gerry van der List elke week op donderdagmiddag een moment dat hem opviel op de Nederlandse tv, Netflix, of, welja, streamingdiensten op het internet. Nooit missen? Schrijf u in voor de nieuwsbrief.