Hoe Nederland zichzelf al eeuwen op de kaart zet

09 juli 2014Leestijd: 1 minuut
''

Wie Google Maps op zijn smartphone opent, ziet als allereerste een zestiende-eeuwse uitvinding: de Meractor-projectie. Die manier om van de wereldbol een platte weergave te maken op een kaart, kreeg zijn naam van de Vlaams-Nederlandse Gerardus de Cremer, beter bekend onder zijn gelatiniseerde naam Mercator.

Met Mercator begon een Nederlandse traditie waar we tot de dag van vandaag groot in zijn: kaartenmaken. Van Mercator tot TomTom, zit aan veel cartografische geschiedenis een vet Hollands Glorie-randje. De hoogtijdagen van de Nederlandse kaartenmakerskunst waren in de 17e eeuw, tijdens de Nederlandse Gouden Eeuw. In die periode beconcurreerden twee kaartendynastieën elkaar in Amsterdam: de families Hondius en Blaeu vochten elkaar zowat de tent uit met pompeus versierde wereldkaarten en atlassen die destijds al voor bedragen van meerdere jaarsalarissen werden verhandeld.

Verval

Nadat de Gouden Eeuw voorbij was, raakte ook het Nederlandse kaartenmaken in verval – eeuwenlang. Totdat daar eind 20e eeuw plots weer TomTom was. Dat navigatiebedrijf gaf een vervolg aan de lange Nederlandse kaartenmaaktraditie en groeide uit tot wereldwijd actieve multinational. Zo blijft Nederland zich ook nu weer op de kaart zetten.

Lees meer over de Nederlandse geschiedenis van kaartenmaken, bekijk prachtige antieke kaarten, en zie welke bizarre fouten er op antieke kaarten stonden in Elsevier Juist van deze maand.